بند کمال خان، یکبار پس از تکمیل شدن در ماه مارچ ۲۰۲۱ توسط محمد اشرف غنی رئیسجمهور مخلوع افغانتسان نیز افتتاح شده بود
این وزارت به نقل از ملا عبداللطیف منصور سرپرست این وزارت روز چهارشنبه در صفحه اکس خود نوشته که او در مراسم افتتاحیه این بند آب اعلام کرده که حکومت طالبان پروژههای توسعهای خود را از عواید داخلی تمویل میکند.
گفتنی است این بند که در امتداد دریای هلمند ساخته شده و یکبار پس از تکمیل شدن در ماه مارچ ۲۰۲۱ توسط محمد اشرف غنی رئیسجمهور نظام پیشین نیز افتتاح شده بود.
اما پس از آن سطح آب آن کاهش یافت، خشک شد و از فعالیت باز ماند.
بر اساس اطلاعات اداره تنظیم آب جمهوری مخلوع، که در زمان افتتاح اولیه این بند آب با رادیو آزادی شریک ساخته بود، بند کمال خان با هزینهای حدود ۲۰۰ میلیون دالر از بودجه توسعهای دولت افغانستان ساخته شده بود.
در اعلامیه منتشر شده روز چهارشنبه وزارت انرژی و آب حکومت طالبان در این خصوص آمده که بند کمال خان، از نظر مدیریت آب، توسعه زراعت و تولید انرژی اهمیت حیاتی دارد و گامی مهم در جهت ثبات اقتصادی و توسعه افغانستان به شمار میرود.
برخی از ساکنان ولایت نیمروز در صحبت با رادیو آزادی ابراز امیدواری کردند که بهرهبرداری از این بند باعث ایجاد تسهیلات در زندگی آنان شود.
بیشتر در این باره: غنی: هیچ طرحی نمیتواند افغانهای یکپارچه را از مسیرشان منحرف کندعبدالحکیم و عبدالعظیم، دو تن از ساکنان ولسوالی چهاربرجک این ولایت، به رادیو آزادی گفتند:
“تقریباً ۹۵ درصد مردم ولسوالی چهاربرجک زمین زراعتی دارند، اما در سالهای اخیر به دلیل خشکسالی به مناطق دیگر مهاجرت کردهاند. اگر این بند بهصورت معیاری ساخته و بهدرستی مدیریت شود و آب آن به زمینهای ما برسد، نه تنها چهاربرجک، بلکه کل افغانستان از آن بهرهمند خواهد شد.”
“این بند برای زراعت ما بسیار مفید خواهد بود. درخواست ما از دولت این است که آبهایی که از رود هلمند به این بند میریزد، بهدرستی مدیریت شوند. در مسیر این آب، نهرهای زیادی وجود دارد که آبها به آن سمت میرود و درست مدیریت نمیشود. بنابراین، دولت باید این آبها را بهدرستی تنظیم کند و حداقل شش تا هفت ماه آب را به نیمروز برساند تا مشکلات مردم حل شود.”
بر اساس اطلاعات وزارت انرژی و آب حکومت طالبان، بند کمال خان ظرفیت ذخیره ۵۲ میلیون متر مکعب آب را دارد و علاوه بر آبیاری ۱۷۴ هزار هکتار زمین زراعتی، توانایی تولید ۶ میگاوات برق را نیز داراست.
اما برخی کارشناسان افغان در حوزه مدیریت آب معتقدند که کانالهای بزرگ این بند هنوز تکمیل نشده و بهصورت ناقص به بهرهبرداری سپرده شده است.
نجیبالله سدید، کارشناس مدیریت آب، در این باره به رادیو آزادی گفت:
بند کمال خان در ولسوالی چهاربرجک ولایت نیمروز، بر روی دریای هلمند، بهمنظور تنظیم جریان آب ساخته شده و ۱۶ متر ارتفاع دارد
“متأسفانه این افتتاح هنوز ناقص است، زیرا خط انتقال برق این بند هنوز تکمیل نشده است. برقی که بند کمال خان تولید میکند، در حال حاضر قابل استفاده نیست، زیرا خطوط انتقال آن ساخته نشدهاند. همچنین، برخی از کانالهای مهم این بند نیز هنوز تکمیل نشدهاند. در مجموع، این بند بهعنوان یک زیرساخت، تأثیر مثبتی بر کاهش اثرات تغییرات اقلیمی دارد، سیلابها را مهار میکند و در برابر خشکسالی نیز بسیار مفید است. زیرا زمانی که به آب نیاز باشد، آن را ذخیره میکند و هنگام بروز سیلاب، آب را تنظیم میکند.”
بند کمال خان در ولسوالی چهاربرجک ولایت نیمروز، بر روی دریای هلمند، بهمنظور تنظیم جریان آب ساخته شده است و این بند ۱۶ متر ارتفاع دارد.
گفتنی است که دریای هلمند یک رودخانه مشترک میان افغانستان و ایران را تشکیل میدهد و در نهایت به دریای آمو میریزد.
لازم به ذکر است که موضوع تقسیم آب دریای هلمند بین ایران و افغانستان یکی از مسائل جنجالی میان این دو کشور بوده و بارها مطرح شده است.
دو هفته پیش، در جریان سفر وزیر خارجه ایران به کابل، ملا محمد حسن آخند رئیسالوزرای حکومت طالبان، به وی گفت که خشکسالی امسال به دریای هلمند آسیب رسانیده، اما حکومت طالبان به تعهدات خود در قبال تأمین حقابه ایران پایبند است.
مقامات طالبان پیشتر نیز بارها تأکید کردهاند که حقابه ایران را مطابق معاهده سال ۱۳۵۱ میان دو کشور تأمین میکنند.