تقریباً ۱۵ میلیون افغانی برایم زیان رسیده است.
شماری از این تاجران می‌گویند که دلیل اصلی این تاخیر، ازدحام زیاد و طولانی شدن نوبت بررسی موترها در تورخم است.
رفیع الله، تاجر میوه تازه، روز چهارشنبه، ۱۹ ماه سنبله به رادیو آزادی گفت که این تاخیر باعث فاسد شدن میوه‌ها و سبزیجات صادراتی آنان شده و ضرر مالی هنگفتی به او وارد کرده است.
«دیشب دو کانتینر مال من عبور کرد آن هم پس از شش روز، ولی دیگر مال در راه متوقف‌اند، ۹ موتر از من است، از حد زیاد ضرر کردیم، گفته می‌توانم که تقریباً ۱۵ میلیون افغانی برایم زیان رسیده است.»
بیشتر در این باره: صدها لاری حامل میوه جات و سبزی های تازه در جانب افغانستان در تورخم گیر مانده استاز تاریخ پنج تا حالا موترهای من متوقف مانده است.
حمید گل، تاجر سبزیجات تازه، نیز شکایت مشابه دارد و می‌گوید که مسدود بودن برخی دیگر از گذرگاه‌ها بین افغانستان و پاکستان باعث ازدحام در گذرگاه تورخم شده و بر این مشکلات افزوده است.
«از تاریخ پنجم تا حالا موترهای من متوقف مانده است، با موترهایی که دیروز بارگیری کرده‌ام، ۱۳ موتر می‌شود، یک موتر برای من ۳۵ لک کلدار تمام می‌شود، و مال به حدی خراب شده است که حتی کرایه موتر تا پاکستان را پوره نمی‌کند.»
انتظار تاجران از حکومت پاکستان
این تاجران از حکومت پاکستان می‌خواهند که سایر گذرگاه‌ها از جمله غلام خان، دند پتان و انگور اده را بازگشایی کند تا از ازدحام در تورخم جلوگیری شود و میوه‌ها و سبزیجات تازه به موقع به پاکستان برسد.
اتاق تجارت و سرمایه گذاری افغانستان نیز تایید می‌کند که این مشکل به دلیل مسدود بودن سایر گذرگاه‌ها و محدودیت در عبور وسایط باربری از تورخم به وجود آمده است.
بیشتر در این باره: آیا پایان اعتبار سند «تاد» تجارت افغانستان و پاکستان را فلج می‌کند؟خانجان الکوزی، عضو هیئت مدیره این اتاق، در گفت‌وگو با رادیو آزادی گفت:
«موترها متوقف‌اند اما راه مسدود نیست، بعضی مشکلات تخنیکی در هر دو طرف وجود دارد از جمله ظرفیت‌ها باید ایجاد شود، راه رفت و آمد جدا شود، حالا مال‌ها به شکل فزیکی کنترل می‌شود که یک موتر ۱۵ دقیقه وقت می‌گیرد، به همین خاطر در ۲۴ ساعت ۳۰۰ تا ۳۵۰ موتر از طرف افغانستان می‌رود و ۸۰ درصد حق به میوه و سبزیجات تازه داده شده است، اما تقاضا و مال زیاد است، و از سوی دیگر بنادر دند پتان و غلام خان مسدود‌اند به همین دلیل فشار بالای تورخم زیاد است.»
او افزود گفت‌وگوها میان حکومت طالبان و پاکستان در مورد بازگشایی سایر راه‌ها که به گفته او به دلیل مشکلات تخنیکی از یک ماه بدین سو مسدود است، ادامه دارد.
پیش از این نیز صدها موتر تاجران افغان به دلیل محدودیت‌های وضع شده از سوی حکومت پاکستان در بخش ویزه و پاسپورت رانندگان افغان، در گذرگاه‌ها متوقف مانده بودند که مشکلات زیادی را برای تاجران ایجاد کرده بود.
بر اساس مقررات جدید، از اول ماه اگست داشتن ویزه برای رانندگان و دستیاران موترهای تجارتی در هر دو کشور، پاکستان و افغانستان، الزامی شده است؛ در حالی که پیش از این آنان بدون ویزه و پاسپورت و تنها بر اساس سند «تاد» رفت و آمد می‌کردند.
براساس گزارش‌ها، ترانسپورت و ترانزیت میان افغانستان و پاکستان همواره با چالش‌های ساختاری و عملیاتی مواجه بوده است؛ از ازدحام در گذرگاه‌ها گرفته تا تاخیر در بررسی اسناد و محدودیت‌های امنیتی، همه این عوامل روند تجارت میان دو کشور را کند کرده و به ویژه در فصل حاصلات میوه و سبزیجات، به افزایش هزینه‌ها و ضرر مالی تاجران افغان انجامیده است.