داکتر مخلص احمد، مشاور اتاق مشترک تجارت افغانستان و پاکستان روز دوشنبه ۷ جولای در صحبت با رادیو آزادی با بیان این مطلب افزود که از این تاریخ به بعد، داشتن پاسپورت و ویزه برای تمامی رانندگان در این مسیر الزامی خواهد بود.
او گفت که در صورت نبود راهحل جایگزین، این تصمیم میتواند به توقف گسترده وسایط حملونقل در گذرگاههایی از جمله تورخم و سپینبولدک منجر شود و تجارت دو کشور را با مشکلات جدی روبرو سازد.
اگر این تصمیم از هشتم جولای اجرایی شود، بسیاری از موترها در مرزهای تورخم و سپینبولدک متوقف خواهند شد
«دریافت دایمی ویزه و پاسپورت برای رانندگان دشوار است. امیدواریم مقامات کابل و اسلامآباد این مشکل را بهزودی حل کنند؛ در غیر آن، اگر این تصمیم از هشتم جولای اجرایی شود، بسیاری از موترها در مرزهای تورخم و سپینبولدک متوقف خواهند شد.»
پیش از این، بر اساس توافق میان دو کشور، رانندگان وسایط نقلیه تجاری میتوانستند بدون داشتن پاسپورت و ویزه و تنها با استفاده از سند موقتی TAD بین دو کشور رفتوآمد کنند.
این سند، از سوی سفارت پاکستان در افغانستان و نیز نمایندگیهای دیپلماتیک افغانستان تحت کنترل طالبان در پاکستان صادر میشد و یک سال اعتبار داشت.
شش ماه نخست آن با پرداخت صد دالر تمدید میشد و شش ماه دوم رایگان بود.
اما طبق یک مکتوب رسمی وزارت تجارت پاکستان که یک نسخه آن به رادیو آزادی رسیده از تاریخ ۸ جولای به بعد، اعتبار این سند برای رانندگان افغان و دستیارانشان به پایان میرسد.
در این مکتوب آمده که پس از این قوانین مربوط به حل منازعات ترافیکی (ODR) آن کشور به طور کامل اجرا خواهد شد.
این در حالی است که اعتبار سند TAD در دوم جون به پایان رسیده بود، اما پس از گفتوگو میان مقامات دو کشور، استفاده از آن تا هفتم جولای تمدید شد.
سفارت پاکستان در افغانستان، در ۲۰ جون اعلام کرد که به رانندگان افغان و "ترانسپورترها" ویزههای یکساله چندبار ورود صادر میکند که در بدل پرداخت صد دالر صادر میشود.
در اطلاعیهای که در صفحه ایکس این سفارت منتشر شده بود، آمده که متقاضیان این ویزه باید در کنار سایر مدارک، کاپی معتبر سند موقتی TAD را نیز با خود داشته باشند.
همزمان، شماری از تاجران افغان و مسئولان شرکتهای ترانسپورتی نیز از اعمال این محدودیتها از سوی حکومت پاکستان در فصل صادرات سبزیجات و میوههای تازه، ابراز نگرانی کردهاند.
بشرمل اتمانزی، تاجر افغان و رئیس یکی از شرکتهای ترانسپورتی در تورخم، به رادیو آزادی گفت:
این وضعیت به تجارت افغانستان آسیب جدی خواهد زد
«این وضعیت به تجارت افغانستان آسیب جدی خواهد زد، اکنون فصل صادرات سبزیجات و میوههای ما آغاز شده، اما پاکستان مشکلتراشی میکند. خواسته ما این است که تا جای ممکن در بخش ترانسپورت سهولت ایجاد شود، چون فعلاً تنها راه تجارت میان دو کشور همین مسیر ترانزیتی است. بندر غلامخان بسته است و فعلاً فقط از طریق تورخم، خرڅلاسو و سپینبولدک ترانزیت صورت میگیرد.»
حاجی عبدالاحد، تاجر دیگر افغان، نیز در گفتوگو با رادیو آزادی از همین مشکل شکایت کرد و گفت:
«باید از طرف افغانستان برای ما زمینهسازی شود، چون پاکستان پیشنهاد داده که برای تاجران ویزه صادر میکند. در غیر آن، تجارت افغانستان زیان بزرگی خواهد دید.»
آخندزاده عبدالسلام جواد، سخنگوی وزارت صنعت و تجارت طالبان، به پرسشهای رادیو آزادی در مورد این نگرانیها پاسخ نداده است.
پیش از این نیز روابط تجاری با پاکستان با مشکلات متعددی مواجه بوده است.
طبق آمار اتاق تجارت و سرمایهگذاری افغانستان، حجم تجارت با پاکستان تا ۶۰ درصد کاهش یافته است.
این در حالی است که همزمان با تنشهای اخیر میان ایران و اسرائیل، تجارت افغانستان از طریق بنادر عباس و چابهار نیز با مشکلات روبهرو شده و پیش از آن نیز بهدلیل درگیری میان هند و پاکستان و بستهشدن بندر واگه، صادرات به هند آسیب دیده بود.