چین از طریق «یک راه یک کمربند اقتصادی» میخواهد جهان را بطور بیسابقه با هم وصل کند.
این کمربند که "یک راه یک کمربند" نام نهاده شده از خشکه و آب عبور میکند، آسیا و اروپا را با هم وصل نموده و به قاره افریقا میرسد.
این پروژۀ چین برای کشورهای آسیای میانه چی اهمیت دارد؟
ملیاردها تن از این پروژه بزرگ اقتصادی بهره خواهند برد و چین با اعمار آن میخواهد آسیا و اروپا را با هم وصل نموده، آن را به قاره افریقا تمدید کند.
از جمله این ملیاردها تن حدود ۶۵ میلیون آن در کشورهای آسیای میانه زندهگی میکنند.
پروژه "یک راه یک کمربند" برای کشورهای این منطقه چی اهمیت دارد؟
دیوید لیویس (David Lewis) استاد پوهنتون ایکستر بریتانیا و کارشناس آسیای میانه میگوید، این پروژه چین که حدود یک تریلیون دالر ارزش سرمایهگذاری آنست، به حدود ۴۴ کشوری امتداد مییابد که حدود بیش از نصف نفوس جهان در آن زندهگی میکنند.
به گفته دیوید لیویس "یک راه یک کمربند" پروژه واقعاً بیسابقه بوده، ابتکار شی جین پینگ رئیس جمهور چین است و رهبری این کشور به تطبیق آن تعهد کردهاند.
در این پروژه مساعدت به کشورهای آسیای میانه بطور خاص شامل است و حکومتهای آسیای میانه هم به این کمکها علاقهمندی دارند.
در آسیای میانه کارهای این کمربند اقتصادی از قبل آغاز شدهاست.
پایپ لاین تیل قزاقستان، پایپ لاین گاز ترکمنستان و شاهراهها از استقامت چین به قزغزستان و تاجکستان بخشی از این پروژهاند، حتی بخشهای از این پروژه در سال ۲۰۱۳ میلادی زمانی تکمیل شد که چین برای نخستین بار مسئله کمربند اقتصادی را مطرح کرد.
اروزبیک خبرنگار و محقق قرغزی مقیم ژینو میگوید در سال ۲۰۱۳ میلادی تجارت چین با پنج کشور آسیای میانه به پنجاه مبلیارد دالر رسید، در حالیکه تجارت این کشورها در همان سال با روسیه صرف ۳۰ میلیارد دالر بود.
تجارت چین با آسیای میانه همزمان با ضعف اقتصادی و کاهش سرمایهگذاری روسیه، افزایش یافت.
در فبروری سال جاری میلادی نخستین خط تجارتی ریل چین با عبور از قرغزستان و ترکمنستان به تهران رسید، همچنان در ماه سپتامبر نخستین خط ریل چین از قزاقستان و اوزبکستان گذشت و به افغانستان رسید.
قرار است یک بخش از این راه اقتصادی با عبور از مناطق شمال ایران به ترکیه امتداد یابد.
با آنکه کشورهای آسیای میانه با بهره برداری از این پروژه با دسترسی به خلیج فارس و بحیره مدیترانه صادراتشان را افزایش خواهند داد، ولی کشورهای آسیای میانه از تأثیرات منفی آن نیز متأثر خواهند شد.
به گفته دیوید لیویس، در زمینه مهاجرت چیناییها به آسیای میانه نگرانیهای وجود دارد.
گفته میشود شرکتهای چینایی میخواهند افراد خودشان را به کار بگمارند و کارگران را با خود بیاورند.
دیوید لیویس میگوید، به این ترتیب به کارگران و متخصصان محلی نیاز نخواهد بود.
در این زمینه به پروژههای تیل چین در قرغزستان و سرک سازیهای این کشور در تاجکستان و قرغزستان اشاره میشود که در آن صرف کارگران چینایی و یا هم یکجا با کارگران محلی مصروف کار اند.
زمانیکه کارگران چینایی به آسیای میانه بیایند، کارگران محلی مجبوراً به روسیه خواهند رفت.
علاوه بر این نکته، نگرانیهای هم در عرصه محیط زیست و محیط کاری نیز وجود دارد و شرکتهای چینایی در آسیای میانه شهرت خوب ندارند.
طور مثال فابریکههای سمت سازی که توسط چین در قرغزستان و تاجکستان ساخته شدهاست به نام فابریکههای کثافات یاد میشود که بالای محیط زیست و مردم محل تأثیرات ناگوار داشتهاست.