داکتران طبی می‌گویند تأثیرات نشه بر سیستم عصب و حافظه انسان حتی برای چند سال پس از ترک اعتیاد نیز باقی می‌ماند.
معتادانی‌که مواد مخدر را ترک کرده‌اند نیز از مشکلات عصبی و ضعف حافظه‌شان شکایت دارند و می‌گویند که این ضعف در کارهای روزمره برای‌شان مشکل‌آفرین بوده‌است.
یکی از آن‌ها شعیب احمد از روزهای قبل از اعتیاد خود به مواد مخدر قصه می‌کند، روزهای‌که محصل پوهنتون بود و با وجود مشکلات در زنده‌گی، داشتن یک سیستم سالم عصبی با وی در یادگیری درس‌ها و کسب نمرات خوب کمک می‌کرد.
بیشتر از یک سال می‌شود که شعیب احمد مواد مخدر را ترک کرده، اما هنوز نیز سیستم عصبی وی از تأثیرات ناگوار نشه متأثر است و حافظه‌اش را ضعیف‌تر ساخته است.
شعیب احمد می‌افزاید: "شیشه یک نشه خیلی مضر است، وقتی کسی آن را استفاده کند برای ۴۸ ساعت خواب ندارد. شیشه عصابم را خیلی ضعیف ساخته، در گذشته وقتی کسی کاری را می‌کرد و به خصوص در بخش تحصیل، من خیلی زود آن را به حافظه ام می‌سپردم، اما حال ۵-۱۰ دقیقه بعد فراموشم می‌شود."
متخصصان بخش تداوی اعتیاد می‌گویند که لابراتوارهای مجهز تشخیص مواد مخدر در افغانستان وجود ندارد، از همین‌رو موجودیت مواد مضره کیمیاوی در این مواد سبب شده که صحت استفاده کننده‌گان را بیشتر متضرر سازد.
بریالی و احمد ولی که نزدیک به یک سال قبل مواد مخدر را ترک کرده‌اند می‌گویند، وقتی معتاد بودند بدون توجه به نوعیت مواد از آن استفاده می‌کردند، از همین‌رو در هر دو حالت نشه و خُمار حال خوبی نداشتند: "در گذشته من حافظه خوبی داشتم، وقتی معتاد شدم ذهنم را به یک باره‌گی تغییر داد. در گذشته مسایل خیلی قبلی در ذهنم می‌ماند، اما حال بعد از نشه وقتی صبح چیزی می‌خورم شام فراموشم می‌شود."
"وقتی معتاد نبودم هر کاری را انجام می‌دادم، وقتی معتاد شدم همانند خواب بودن از همه چیز دور شدم. کاری را که قبلاً انجام می‌دادم، در هنگام نشه ۳۰ فیصد آن را هم نمی‌توانستم، چون وقتی خُمار می‌شدم هیچ چیزی وجود نداشت. حافظه ام را به حدی خراب ساخته بود که از ۱۰۰ فیصد، ۲۰ فیصد کارایی داشت."
داکتر محسن حسن متخصص بخش تداوی اعتیاد در رابطه به تأثیر استفاده از مواد مخدر بالای سیستم عصبی انسان می‌گوید که مواد مخدر رابطه انسان با جامعه و حقیقت‌های زنده‌گی را قطع می‌کند.
داکتر حسن می‌گوید: "هر نوع مواد مخدر، وقتی فرد به گونه دود و یا تزریقی از آن استفاده می‌کند، هر نوع مواد بالای بخش‌های مختلف بدن تأثیرات ناگواری را در پی دارد. تأثیر آن بالای عصب این است که می‌تواند به نوع بیماری روانی به نام سایکوز مبدل شود، یعنی رابطه معتاد با حقیقت بریده می‌شود."
هرچند مدت تداوی اعتیاد در بستر ۴۵ روز است، اما داکتران به خانواده‌ها توصیه می‌کنند که حتی برای چندین سال از عضو معتاد شان مراقبت کنند، زیرا تأثیرات مواد مخدر به این زودی‌ها از بین نمی‌رود.
داکتر واحدالله کوشان مؤظف در شفاخانه هزار بستر تداوی معتادان می‌گوید، مواد مخدر حتی تا دو سال پس از ترک اعتیاد نیز ذهن معتاد را به خود مصروف نگه می‌دارد.
آقای کوشان افزود: "معتاد با افراد سالم تفاوت دارد، تفاوت آنان این است که وقتی وی تا یکی دو سال پس اعتیاد به وظیفه می‌رود، اضطراب و افسرده‌گی که در زمان اعتیاد به وی رخ داده، مستقیماً بالای کارش تأثیر می‌گذارد. اگر ۵۰ فیصد ذهنش بر کار متمرکز باشد، ۵۰ فیصد آن را افکار دیگر اشغال کرده‌است، مثلاً وقتی فردی در شعبه سگرت می‌کشد، وی از آن لذت می‌برد، وقتی از وظیفه به خانه می‌رود و در راه معتادان را می‌بیند، اعتیاد در ذهنش دوباره زنده می‌شود."
تحقیقات سازمان صحی جهان نشان داده که اعتیاد به مواد مخدر یک بیماری ذهنی-دماغی است، به همین دلیل حتی پس از ترک اعتیاد نیز ذهن فرد معتاد با مواد مخدر درگیر می‌ماند.
فایل صوتی این گزارش را با کلیک کردن روی لینک زیر بشنوید:
