خطر ماین ها در افغانستان؛ این کشور هنوز هم ساحات وسیعی آلوده به ماین دارد

سازمان "ماین اکشن رویو" روز دوشنبه با نشر یک گزارش ۵۷۶ صفحه‌ای به ارائه جزئیات وضعیت مناطق متاثر از ماین‌گذاری در جهان در سال ۲۰۲۳ پرداخته است.

در این گزارش آمده که افغانستان، عراق و کمبوجیا از آلوده‌ترین کشورها به ماین هستند که بیش از ۱۰۰۰ کیلومتر مربع خاک‌شان با ماین آلوده است.

"ماین اکشن رویو" در این گزارش گفته که تنها بیش از ۵۳ کیلو متر مربع خاک افغانستان آلوده با مین ضد پرسونل است.

این سازمان همچنان افزوده که در سال ۲۰۲۲ پاکسازی مناطق از وجود ماین را از ۱ کیلومتر به دو کیلو متر گسترش داده است.

به گفتۀ "ماین اکشن رویو" دسترسی به مناطقی که قبلاً محل درگیری‌ها بوده اند در سال ۲۰۲۲ بیشتر ممکن شده است.

گزارش این سازمان افزوده که مناطق پاکسازی شده از ماین در سال ۲۰۲۲ شامل ولایات هلمند و قندهار می‌شود.

ماین اکشن رویو از کاهش فرصت کاری زنان ماین پاک در پی محدودیت طالبان بالای کار زنان در همه ادارات غیردولتی ملی و بین‌المللی و بسیاری از ادارات دولتی ابراز نگرانی کرده است.

این درحالیست که شماری از قربانیان ماین‌ها و خانواده‌هایشان می‌گویند، با گذشت سال‌ها هنوز هم از چالش‌های ناشی از آسیب‌های انفجار ماین رنج می‌برند.

ناجیه، باشندۀ ولسوالی پغمان ولایت کابل می‌گوید، خشویش به نام حبیبه در دور اول حاکمیت طالبان هنگام چیدن هیزم یا چوب سوخت از کوه‌های نزدیک قریه‌شان قربانی ماین شده که شنوایی و بینایی یک چشم‌اش را برای همیشه از دست داده و انگشتان یک دست‌اش نیز قطع شده اند:

"دوران طالبان بود که مین پرانده‌اش، از گوش‌ها کر/ ناشنوا شده، چشم‌اش هم کور است، دست‌اش هم میده است، پشت بُته می‌رفت، بته می‌چید، می‌کندند می‌آوردند به تندور، مین پراندش."

خان نظر، باشندۀ سمنگان هم به رادیو آزادی می‌گوید، حدود ۳۰سال پیش هنگامی که سرباز بود، قربانی انفجار ماین شد.

او که نان‌آور خانوادۀ ۶ نفری خود است، گفت:

"مه سرباز بودم به جریان محاربات نفهمیدم که پایم به سر مین برابر شد، مین ما را بالا کرد دیگه، پای چپم را از دست دادم، بچه (پسر) ندارم، خودم هستم ۶ نفر نان‌خور هستم."

افغانستان از کشورهای است که در چند دهۀ اخیر درگیر جنگ بوده است. هرچند مطابق به قوانین بین‌المللی جنگ، کارگذاری ماین توسط طرف‌های درگیر جنگ جنایت جنگی به شمار می‌رود، اما ظاهراً طرف‌های درگیر جنگ در افغانستان در دهه‌های اخیر این اصل را رعایت نکرده اند.

در بیشتر موارد افراد ملکی قربانی ماین‌ها در افغانستان شده اند.

یکی از طرف‌های درگیر جنگ در ۲۰سال اخیر در افغانستان گروه طالبان بوده که از آگست ۲۰۲۱ تاکنون در افغانستان حاکم است.

از ذبیح الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان پرسیدیم که آیا اتهام کارگذاری ماین در سال‌هایی که طالبان یکی از طرف‌های جنگ در افغانستان بودند را می‌پذیرد یا خیر؟ اما او تا زمان نشر این گزارش به پرسش‌های رادیو آزادی در این باره پاسخ نداد.

پیش از این دفتر هماهنگی امور بشردوستانۀ ملل متحد (اوچا) با نشر گزارشی به روز چهارشنبۀ هفتۀ گذشته در صفحه ایکس خود (توییتر سابق) گفته بود که از ۴۰۱ ولسوالی افغانستان دو سوم آنها آلوده به مواد منفجر ناشده و ماین هستند و هر ماه در این کشور بیش از ۶۰ نفر که بیشتر‌شان کودکان اند، در نتیجۀ انفجار ماین‌ها و مواد انجفاری کشته و معلول می‌شوند.