شماری از زنان و دختران محروم از آموزش، تحصیل و کار میگویند، ممنوعیتهای حکومت طالبان بر آنان نتوانسته سبب دل کندنشان از علم و دانش شود.
آنان میگویند، هرچند مشکلات اقتصادی نیز دارند، اما سعی دارند بیشتر وقتشان را با مطالعه کتابها بگذرانند.
بهاره، فارغ رشتۀ گرافیک و باشندۀ هرات میگوید، روز دفاع پایانامه تحصیلیاش برابر بود با بسته شدن دروازۀ پوهنتونها به روی دختران و زنان از سوی حکومت طالبان.
او که میگوید همه برنامهریزیهای او با این دستور حکومت طالبان برهم خورد، کتاب را جایگزین مفیدی برای فرصتهای تحصیلی نداشتهاش پیدا کرده است:
"بعد از آنکه بیکار شدم دنبال سرگرمی مفید و سالمی بودم، باز شروع به کتاب خواندن کردم."
بهاره افزود، بیشتر رمان و کتابهای روانشناسی مطالعه میکند.
فاطمه، باشندۀ ولایت جوزجان هم صنف دهم مکتب بوده که حکومت طالبان دروازه های مکاتب را به روی دختران بالاتر از صنف ششم بست.
او نیز میگوید که بیشتر اوقات کتاب مطالعه میکند:
"در شرابط فعلی که نه مکتبی است و نه پوهنتون و نه کورس، پس چه بهتر که بیایم مطالعه کنیم، سطح آگاهی خود را از طریق همین مطالعه بالا ببریم، درست که مکتب و پوهنتون نیست، خوب کتاب که است."
فاطمه : در شرابط فعلی که نه مکتبی است و نه پوهنتون و نه کورس، پس چه بهتر که بیایم مطالعه کنیم
عادله، باشندۀ کابل نیز مطالعه را تسکیندهندۀ درد محرومیت دختران و زنان باسواد محروم از حق آموزش، تحصیل و کار عنوان میکند:
"بسیاری از دختران درد خود را با مطالعه تسلا میکنند، خودم ابتدا وقتی که کار، تحصیل و مکاتب بند شدند، آنقدر احساس بد داشتم که کتابهای خود را جمع کرده و به این گونه جای گذاشتم که دیگر مقابلم نباشد، اما این حالت زیاد دوام نیاورد و فکر کردم آنان که دروازۀ مکتب و پوهنتون را بسته میکنند، چشم بصیرت ما را هیچگاه نمیتوانند ببندند."
خاطره جامی، یک تن از کسانیکه در سه سال اخیر به گونه آنلاین کتاب میفروشد، به رادیو آزادی گفت، بیشتر مشتریانش را زنان و دختران تشکیل میدهند:
"در این مدت سه سال که من کتاب میفروشم، بیشتر خانمها و دخنر خانمها هستند که فعلا مصروفیتی ندارند و به مطالعه روی آوردند."
این زنان و دختران باور دارند که با مطالعه میتوانند سطح آگاهی و دانش خود را افزایش دهند و به دانایی برسند که به ادعای آنان حکومت طالبان مانع رسیدن زنان و دختران به آن است.
اما همزمان نگران این اند که بسته ماندن دروازۀ مکاتب و پوهنتونها مانع دست یافتنشان به مقاطع مختلف علمی میشود.
با آنکه حکومت طالبان مدعی است که حقوق زنان و دختران در افغانستان در چارچوب شریعت اسلامی تأمین است، اما افزون بر دیگر ممنوعیتها و محدودیتها، آموزش بالاتر از صنف ششم دختران و تحصیل آنان در پوهنتون را منع کرده و زنان هم حق در بیشتر ادارههای دولتی، تمامی ادارههای غیردولتی و آرایشگاهها ندارند.
با وجود واکنشهای متعدد داخلی و بیرونی، تا کنون حکومت طالبان تصمیم به برطرف کردن این محدودیتها و ممنوعیتها نگرفته است.