سازمان عفو بینالملل میگوید که به منظور تقویت تلاشها برای مبارزه با رژیمهای که به گونه سیستماتیک بر اساس جنسیت ظلم میکنند، نیاز است تا طبق قوانین بینالمللی آپارتاید جنسیتی به عنوان یک جنایت شناخته شود.
این سازمان با نشر اعلامیهی در این مورد روز دوشنبه به نقل از آگنس کالامارد سرمنشی عفو بینالملل آورده که گفته به فراخوان پیشگامان درخواست به رسمیت شناختن آپارتاید جنسیتی از جمله زنان افغانستان، ایران و فراتر از آن میپیوندند.
او در ادامه گفته که جامعه بینالمللی نتوانسته که به اندازه کافی به تسلط و ستم نهادینه شده و سیستماتیک بر زنان، دختران و دگرباشان جنسی بپردازد و به آن رسیدگی کند.
اما اصطلاح آپارتاید جنسیتی به چه مفهوم است؟
واسع سیدی فعال حقوق بشر در این مورد به رادیو آزادی گفت:
«اپارتاید جنسیتی به این معنی است که حاکمان برخی کشور ها علیه یک طبقه خاصی از جامعه به لحاظ جنسیت افراد به صورت سیستماتیک {تبعیض} روا میدارند. مثلاً اکنون در افغانستان طالبان زنان را که نیمی از پیکر جامعه هستند به صورت سیستماتیک حذف کرده و آنها را از تمام حقوق مدنیشان به عنوان یک زن منع کرده اند.»
کویتا صدیقی: ما خواهان به محاکمه کشاندن عاملین آپارتاید جنسیتی در افغانستان هستیم
از سوی هم شماری از فعالان حقوق زن هم با تأکید بر این موضوع میگویند که جرمانگاری آپارتاید جنسیتی میتواند زمینه را برای این که عاملین آن تحت پیگرد قرار بگیرند فراهم میسازد.
نظیفه حقپال وکویتا صدیقی دو فعال زن در مورد به رادیو آزادی گفتند:
«اگر این مسئله به رسمیت شناخته شود زمینه این را مساعد خواهد کرد که متخلفین تبعیض جنسیتی مورد پیگرد قانونی قرار خواهند گرفت.»
«ما خواهان به محاکمه کشاندن عاملین آپارتاید جنسیتی در افغانستان هستیم، همچنان تغییر از این وضعیت بحرانیکه فعلاً در کشور جریان دارد. طالبان وقتیکه حکومتداری میکنند باید خود را متعهد به دفاع از حقوق زن ساخته و آنان را هم در حکومت سهم دهد.»
پیش از این هم خواستها به هدف جرمانگاری آپارتاید جنسیتی در قوانین بینالمللی از سوی فعالان حقوق زنان افغانستان و هم به صورت مشترک با زنان ایران مطرح شدهاست.
حکومت طالبان با آنکه مدعی است که حقوق زنان در چهارچوب شریعت اسلام در افغانستان تأمین است، اما از زمان به قدرت رسیدن دوباره بر افغانستان در نزدیک به سه سال گذشته در کنار دیگر ممنوعیتها و محدودیتها بر فعالیت اجتماعی زنان، آموزش بالاتر از صنف ششم دختران در مکاتب و تحصیل آنان را در پوهنتونها و دیگر مرکزهای آموزشی ممنوع کردهاست.