کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهجویان از افزایش بازگشت بیجا شده ها به مناطق اصلی شان خبر می دهد، اما شماری از مردم می گویند که بنابر فقر توانایی بازگشت به خانه های شان را ندارند.
عبدالسلام، 55 ساله از بادغیس به هرات بیجا شده. می گوید که اگر با او در هرات و یا برای انتقالش همکاری شود، آماده است به خانه اش باز گردد:
" تمامی بیجا شده ها که در اطراف شهر هرات و ولسوالی ها جابجا اند، آرزوی این را دارند که یا برای شان کمک شود، یا آنها را به محل شان انتقال دهند. بیجا شده ها واقعاً در حالت بد، رقت بار و پریشانی زنده گی می کنند."
عبدالله یکی از بیجا شده های دیگر است که در پیامی به رادیو آزادی گفته، شب و روزش را به مشکل در ولایت خوست سپری می کند.
" زیر خیمه بسر می بریم، هیچ چیزی نداریم. کمک های که پس از سروی میاید، ما را می بینند اما برای زورمندان توزیع می کنند. نمی دانم ما چی کرده ایم به آنها."
بیجا شده های داخلی در ولایت خوست نیز در کمپ های که امکانات حداقل زنده گی نیز در آن وجود ندارد٬ زنده گی می کنند
بر اساس آماری که کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهنده گان ارائه می کند، تا یک میلیون تن از بیجا شده ها در افغانستان به خانه های شان باز گشته اند.
کارولین گلوک مسئول بخش ارتباط در این نهاد به رادیو آزادی گفت، بیجا شده ها پس از به میان آمدن برخی سهولت ها به مناطق اصلی شان باز گشته اند.
شمار تمامی بیجا شده های داخلی در افغانستان به حدود سه میلیون و ۲۰۰ هزار تن می رسد.
" در شمار بیجا شده ها در نتیجه جنگ و نا امنی، بهبود به میان آمده و شمار آنها به صورت قابل توجه کاهش یافته است. نزدیک به یک میلیون و ۳۵۰ هزار تن توانسته اند به مناطق اصلی شان باز گردند.آنها تلاش دارند که خانه های شان را بازسازی کنند و زنده گی شانرا منظم سازند. یکی از علت ها، بیشتر به بهبود امنیت پس از اگست سال ۲۰۲۱ بر می گردد."
به گفتۀ این مقام سازمان ملل متحد، در حال حاضر شمار تمامی بیجا شده های داخلی در افغانستان به حدود سه میلیون و ۲۰۰ هزار تن می رسد.
کمیشنری عالی سازمان ملل متحد میگوید که صد ها هزار تن از کمک این اداره در افغانستان مستفید شده اند
کارولین گلوک می گوید که برای این بیجا شده، برنامه های ویژه در نظر دارند:
" UNCHR و سایر سازمان ها و شریکان ما روی برنامه {بازگشت و ادغام در مناطق با اولویت کار می کنیم. هدف اینست که زنده گی خانواده های بازگشت کننده، بهبود یابد و از کمک و رساندن خدمات اساسی با آنها اطمینان حاصل شود. مانند سیستم آب، سهولت برق آفتابی، ساختن سرپناه و همچنان آموزش مهارت ها برای باشنده ها."
کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهنده گان می گوید که در برنامه های شان برای زنان در افغانستان اولویت می دهند تا آنها مهارت ها را فرا گیرند و برای تهیه نفقه خانواده های شان همکاری کنند.
به گفتۀ این نهاد، در کشور های همسایه افغانستان، شمار پناهجویان افغان به ۸.۲ میلیون تن می رسد.
UNHCR می افزاید که از سال ۲۰۲۱ به اینسو، حدود ۱.۶ میلیون تن از این پناهجویان دو باره به افغانستان باز گشته اند.