عبدالوارث حسرت، خبرنگار و مسئول پیشین برنامه‌های سیاسی آریانا نیوز است. او به رادیو آزادی می‌گوید، به تاریخ ۳۰ جنوری ۲۰۲۲ از سوی حکومت طالبان برای چهار روز زندانی و شدیداً شکنجه شده‌است.
او در صحبت با رادیو آزادی افزود: "من را بازداشت کردند، چشم‌ها و دستانم را بستند، یک خریطهٔ سیاه را بر سرم کردند، به موتر انداختند، یک ساعت در همین کابل گشت‌وگذار می‌کرد، بعد من را به ریاست ۹۰ بردند، آن‌جا از من تحقیق کردند، بعد به زندان قصبه بردند، بعد به زندان بگرام انتقال دادند."
یک خبرنگار زن در هرات که به علت حساسیت موضوع نمی‌خواهد نام‌اش در گزارش گرفته شود، به رادیو آزادی می‌گوید که همین چند روز پیش از سوی مقام‌های محلی حکومت طالبان شدیداً مورد تهدید قرار گرفته که آن را یک نوع جرم در برابر خبرنگاران می‌داند.
این خبرنگار به شرط تغییر صدایش به رادیو آزادی گفت: "من چند روز پیش در صفحهٔ شخصی فیس‌بوکم یک عکس را منتشر کرده بودم، باور کنید چند بار تهدید شدم، در این جریان یک روز امر به معروف من را خواست، با آن‌که بعد از تهدیدها من عکس را دور کرده بودم، اما آن‌ها آن را سکرین‌شات کرده بودند و تاریخ آن را یاداشت کرده بودند."
تعدادی از خبرنگاران افغانستان
گفتنی‌ست که پیش از حاکمیت طالبان نیز خبرنگاران در افغانستان مصونیت نداشتند.
در شاخص تازهٔ کمیتهٔ بین‌المللی حمایت از خبرنگاران (سی‌پی‌جی) گفته شده که در یک دههٔ گذشته ۱۸ خبرنگار در افغانستان کشته شده‌اند.
در گزارش تازهٔ این کمیته که به تاریخ ۳۰م اکتوبر منتشر شد، افغانستان پس از سودان جنوبی، در شاخص معافیت قاتلان خبرنگاران در جایگاه ششم قرار گرفته است.
در میان این تعداد خبرنگاران کشته شده، مسئولیت کشته شدن ۱۳ تن آن را شاخهٔ ولایت خراسان دولت اسلامی موسوم به داعش به عهده گرفته است.
بر اساس گزارش، بیشتر قتل‌ها در سال ۲۰۱۸ صورت گرفته، به ویژه به تاریخ اول اپریل همین سال در حملهٔ انتخاری در کابل ۲۵ تن کشته شدند که ۹ تن‌شان خبرنگاران بودند و سباوون کاکر، عبادالله حنانزی و فرشته محرم درانی سه خبرنگار رادیو آزادی نیز در آن شامل بودند.
مسئولیت این حمله را نیز دولت اسلامی یا گروه داعش پذیرفته بود.
صحنه یی از حمله به خبرنگاران در شهر مزارشریف ولایت بلخ
یک خبرنگار قربانی حملات مسلحانه که در اواخر ۲۰۲۰ در زمان نظام جمهوری مخلوع او و همکارش در غرب کابل در حملهٔ انتحاری داعش شدیداً زخمی شدند، انتقاد می‌کند که هیچ‌کسی به او توجه نکرده‌است.
او نیز به خاطر حساسیت موضوع به شرط عدم نشر نام و تغییر صدایش به رادیو آزادی گفت: "آن زمان من به‌عنوان خبرنگار با یک تلویزیون کار می‌کردم، در یک حملهٔ انتحاری در کابل من و همکار تصویربردار من زخمی شدیم، هرچند آن زمان نهادهای مختلف خبرنگاران فعالیت می‌کردند، هیچ‌کسی از احوال من نپرسید، یک اعلامیه هم کسی در مورد ما منتشر نکرد، تا حال همین‌گونه ادامه دارد، خبرنگاران آن زمان و اکنون هم بازداشت، زخمی، شکنجه و لت‌وکوب می‌شوند."
این خبرنگار نیز ادعا می‌کند که در زمان نظام جمهوری مخلوع به خاطر تهیه گزارش در مورد غضب زمین به‌گفتهٔ او از سوی یک وکیل پارلمان که او نیز در این قضیه دست داشت لت‌وکوب شده بود و از نشر گزارش‌اش نیز جلوگیری شده‌است.
مجتبی محمدی، برادر الیاس داعی خبرنگار کشته شدهٔ رادیو آزادی در هلمند است که می‌گوید، چهار سال از کشته شدن داعی می‌گذرد، اما باز هم عدالت به خانواده‌اش تأمین نشده‌است.
مجتبی که با برادرش در همین رویداد به شدت زخم برداشته بود، به رادیو آزادی گفت: "آن زمان حکومت یک کسی را بازداشت کرد و می‌گفت که قاتل داعی است، آن‌ها تنها مطبوعات و ما را خاموش می‌کردند، اما پرسش ما این بود که چرا این قضیه همین‌گونه باقی ماند و آن شخص چه شد، تا هنوز هیچ‌کسی در مورد قاتلین داعی برای ما معلومات درست نداده‌است."
الیاس داعی خبرنگار پیشین رادیو آزادی که در سال ۲۰۲۰ کشته شد.
الیاس داعی، به تاریخ ۱۲م نومبر ۲۰۲۰ در لشکرگاه مرکز ولایت هلمند در نتیجهٔ انفجار ماین مقناطیسی نصب شده به موترش کشته شد.
رویدادی‌که تا اکنون کسی مسئولیت آن را به عهده نگرفته است.
اما حامد عبیدی، مسئول سازمان خبرنگاران افغانستان می‌گوید، در حال حاضر افغانستان نسبت به گذشته یکی از «خطرناکترین» کشورها برای خبرنگاران است که هیچ‌کسی نمی‌تواند به‌گفتهٔ او از ظلم و جنایات طالبان در برابر خبرنگاران بازپرسی یا جلوگیری کند.
او به رادیو آزادی گفت: "پس از جمهوریت، زمانی‌که طالبان حاکم شدند، بدبختانه رویدادهای خشونت‌آمیز در برابر خبرنگاران افزایش یافت، حتی بدون کدام دلیل و چوکات حقوقی خبرنگاران را بازداشت می‌کنند، شکنجه می‌کنند، آزر و اذیت می‌کنند و بدبختانه تا اکنون در یک قضیه هم عدالت تأمین نشده‌است."
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان در مورد این ادعاها و انتقادها به تازه‌گی به پرسش‌های رادیو آزادی پاسخ نداد، اما پیش از این گفته بود که بر اساس شریعت اسلام و منافع ملی به کار خبرنگاران و رسانه‌ها متعهد هستند.
پس از حاکمیت دوبارهٔ طالبان در بیشتر از سه‌سال گذشته بر افغانستان تعداد زیادی از خبرنگاران بازداشت شدند که برخی‌شان دوباره رها شدند و برخی دیگر هنوز هم در زندان طالبان هستند.
حکمت‌الله آرین، مسئول رادیو خوشحال در غزنی و مهدی انصاری، خبرنگار صدای افغان هنوز هم در بند طالبان اند.
اما ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان پیش از این ادعا کرده بود که بیشتر خبرنگار به خاطر کار شان نه، بلکه به خاطر موارد شخصی بازداشت شده‌اند، آن‌چه خبرنگاران و مسئولان رسانه‌ها آن را رد می‌کنند.
ذبیح الله مجاهد سخنگوی حکومت طالبان
هرچند ارقام دقیقی در این مورد وجود ندارد که پس از حاکمیت دوبارهٔ طالبان بر افغانستان چه تعداد خبرنگار بازداشت شده، اما ملل متحد در گزارشی‌که به تاریخ ۲۲م اگست ۲۰۲۳ منتشر کرد گفته است که از ۲۰۲۱ تا همین سال این سازمان ۸۰۰ مورد از کشتار غیر قانونی و بازداشت خودسرانه، ۱۴۴ مورد شکنجه و بدرفتاری، ۲۱۸ مورد کشتار غیر قانونی و ناپدید شدن ۱۴ کارمند پیشین حکومتی را ثبت کرده‌است.
نگرانی‌ها از معافیت از مجازات جرایم علیه خبرنگاران در افغانستان در حالی مطرح می‌شود که دوم نومبر روز جهانی «پایان دادن به معافیت از مجازات جرایم علیه خبرنگاران» است.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد در واکنش به کشته شدن دو خبرنگار فرانسوی در سال ۲۰۱۳ در قعطنامهٔ دوم نومبر را روز جهانی «پایان دادن به معافیت از مجازات جرایم علیه خبرنگاران » نام‌گذاری کرد.
این سازمان در قطعنامه خود از کشورهای عضو خواسته که در برابر این معافیت مبارزه کنند و کشورهای عضو این قطعنامه باید در بخش جلوگیری از خشونت در برابر خبرنگاران و کارکنان رسانه‌ها، حساب‌دهی، سپردن عاملان جرایم به عدالت و تداوی قربانیان و رساندن آن‌ها به یک جای امن تلاش کنند.