درحالیکه ایالات متحدهء امریکا برای به تقویت اقتصاد ضعیف افغانستان تلاش می کند، پنتاگون به کمک کننده ایران برای سرمایه گذاری در افغانستان، مبدل شده است.
این درحالیست که امریکا با ایران روابط رسمی نداشته و شرکتهای امریکایی بخاطر تعزیراتیکه به ارتباط برنامهء اتمی تهران بر این کشور وضع شده، نمی توانند با شرکت های ایرانی کار کنند.
روزنامه والستریت ژورنال در یک گزارشی می نویسد، یک هیاتی وزارت دفاع امریکا، تلاش دارد تا این همسایه غربی افغانستان در سرمایه گذاری های بزرگ درعرصه تجارت و کسب و کار سهم گرفته و اقتصادی افغانستان را بهبود بخشد.
روزنامه والستریت ژورنال این گزارش را با بررسی اسناد دولتی و گفتگوها با اشخاص که مستقیماً در این تلاش های گستردهء دخیل اند، ترتیب داده است.
گزارش می نویسد، این هیات وزارت دفاع دردوسال گذشته دوبار اجازه نامهء خاص را ازحکومت امریکا بدست آورده تا کمک های را ازایران برای تاسیس اولین شرکت دواسازی و همچنان انکشاف 4 معدن در افغانستان بدست آورد.
جوزیف کتالینو رییس هیات وزارت دفاع می گوید:
" به خاطر تقویت اقتصادی افغانستان شما نمی توانید، از ایران چشم پوشی کنید."
این هیات که از طریق حمایت سرمایه گذاری و فعالیت تجارتی، افغانستان را در بازسازی اقتصادی کمک می کند، می افزاید:" ایرانی ها از چندین نگاه می توانند یک شریک بزرگ برای افغانان باشند."
در عین حال، وزارت دفاع امریکا در گزارش اخیر خود ایران و پاکستان را مورد انتقاد جدی قرار داده و گفته است، این دوکشور با مداخله در افغانستان ثبات منطقه را برهم می زنند.
در این میان تحلیلگران افغان نیز با این گزارش وزارت دفاع امریکا موافق اند که گویا ایران و پاکستان در ارتباط به افغانستان یک ستراتژی خصمانه دارند.
پوهاند نصرالله ستانیکزی استاد حقوق و علوم سیاسی در پوهنتون کابل و کارشناس امور سیاسی افغانستان در صحبتی با رادیو آزادی گفت، ایران و پاکستان در نتیجه سیزده سال اشتباهات متحدین غربی و بخصوص امریکا فرصت یافتند که در امور فرهنگی، اقتصادی و سیاسی افغانستان مداخله کنند.
او گفت:
" ایرانی های با استفاده از فضای دیموکراتیک در اینجا به مداخلات فرهنگی دست زده و همچنان عناصر خود را به رده های مختلف دولت جابجا کنند.
از طرف دیگر، صدور سرمایه ایران باعث رکود و حتی شکست صنایع و تشبثات کوچک در افغانستان بخصوص ولایاتی مرزی افغانستان با ایران گردیده و این یک اشتباه است که دولت و همچنان متحدین غربی ما مرتکب شده اند زیرا ایرانی ها در افغانستان اهداف طویل المدت دارند. "
پوهاند ستانیکزی در مورد پاکستان گفت، پاکستانی ها در کابل یک دولت ضعیف می خواهند که دست نشاندهء این کشور باشد، با هندو ستان مناسباتی خوب نداشته باشد و در مسایل منطقوی به خواست پاکستان عمل کند. وی افزود، پاکستان در بعدی منطقوی نیز خطرناک است، چونکه این کشور می خواهد اموال تجارتی خود را بدون پرداخت مالیات ترانزیتی به کشور های آسیای میانه انتقال دهد و بازار های آن را تحت کنترول داشته باشد.
به نوشته والستریت ژورنال، وظیفه دیگر هیات وزارت دفاع امریکا این است که به ذخایر معدنی افغانستان مشتری پیدا کند. اما این هیات در عرصه صنایع استخراج معادن در افغانستان پیشرفت اندک داشته است.
این هیات در سال 2012 میلادی پیام های بدست آورد که گویا شرکت های ایرانی به درخواست وزارت دفاع برای اشتراک در مزایده چهار معدن مس و طلا در افغانستان علاقمند اند.
جیمز بولیان رییس آن زمان هیات وزارت دفاع گفته است، هرچند این هیات نمی توانست با شرکت های ایرانی مستقیماً کار کند، اما در یک تلاش اجازه نامهء را از سوی وزارت خزانهء امریکا بدست آورد که بر اساس آن معلومات مینرالوژی جمع آوری شده توسط اداره سروی جیولوژی امریکا، در باره معادن در افغانستان در اختیار مقامات ایرانی گذاشته شد و از آنها دعوت به عمل آمد تا از این محلات دیدن کنند.
در این میان روزنامه والستریت ژورنال نیز در گزارش خود می نویسد، تلاش ها با حمایت ایالات متحدهء امریکا برای دخالت ایران یک اقدام غیرمعمول بوده و وضعیت سیاسی را در منطقه به یک چالش سیاسی می کشاند. زیرا برای ایجاد روابط تجارتی و اقتصادی با شرکت های ایرانی نیاز به اجازه نامه از سوی وزارت خزانه امریکا می باشد.
آقای بولیان گفت، این هیات نمی توانست با ایران از نزدیک کار کند. ولی به گفتهء وی نمی توان از این همسایه قوی افغانستان چشم پوشی کرد. او گفت ایرانی ها شرکای تجارتی ذخایر معدنی افغانستان هستند.
از سال گذشته به این سو، زمانی که بارک اوباما رییس جمهور امریکا با حسن روحانی همتای ایرانی اش روی گفتگو های جاری اتمی باهم صحبت تیلفونی کردند، این دوکشور تلاش کردند تا روابط خود را بهبود بخشند.
بر اساس گزارش های رسانه های ایرانی، رهبران ایران وعده داده اند که آنها در بازسازی اقتصادی افغانستان کمک خواهند کرد و حسن روحانی رییس جمهور ایران در گفتگوی تیلفونی با همتای افغانی اش در ماه گذشته گفت که روابط نزدیک بین دو کشور، کلیدی برای ثبات منطقه خواهد بود.
