لینک‌های قابل دسترسی

خبر تازه
جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳ کابل ۰۳:۴۵

ایران اولین کشوری بود که طرح برنامه هسته ای امریکا را پذیرفت


برنامه هسته ای ایران برای بار اول در هشتم دسمبر 1953 میلادی زمانی آغاز شد که دیواید دی هایزنهاور رییس جمهور آن زمان ایالات متحده امریکا در مورد استفاده از انرژی هسته ای صلح آمیز سخنرانی کرد.

هایزنهاور گفته بود که اگر از انرژی هسته ای به هدف صلح آمیز کار گرفته شود می توان برای کشور هایکه با کمبود انرژی روبرو اند، انرژی تولید کرد.

رییس جمهور وقت امریکا برای عملی کردن این طرح گفت که کشورش تکنالوژی لازم و متخصصین را برای آنعده کشور های فراهم خواهد کرد که علاقمند برنامه هسته ای صلح آمیز و غیر نظامی اند.

وی همچنان برای نظارت از این روند که استفادۀ انرژی هسته ای صلح آمیز را مطمین بسازد از ملل متحد خواست تا یک گروه ناظر را تعیین کند که در حال حاضر آن آنرا اداره بین المللی انرژی اتمی می نامند.

بر اساس همین طرح، قرار شد که ایالات متحده امریکا برای کشور های در حال توسعه ریکتور های تحقیقاتی، مواد سوخت و آموزش علمی در این عرصه فراهم کند.

در میان کشور های که برای اولین بار طرح امریکا را در مورد تولید انرژی صلح آمیز هسته ای پذیرفت، ایران بود.

واشنگتن و تهران در سال 1957 توافقنامه همکاری های هسته ای را رسماً امضاء کردند.

مارک فیتس پتریک رییس موسسه بین المللی مطالعات ستراتیژیک مستقر در لندن می گوید: سیاست و تجارت باعث شد که امریکا این توافقنامه را در آن زمان با ایران امضاء کند:
"در عقب این معامله هم نیاز سیاسی و هم تجارتی وجود داشت. سیاسی بگونه که نقش ایران را در آن زمان در دایره روابط امریکا تقویت می بخشید و از لحاظ تجارتی، ایران به یک برنامه عظیم انرژی هسته ای تمایل داشت که احتمالاً تجهیزات زیادی آنرا از کمپنی های امریکایی می خرید."

دو سال پس از امضای توافقنامه هسته ای با امریکا، محمد رضا شاه پهلوی، شاه آن زمان ایران اولین مرکز تحقیقات هسته تهران را ایجاد کرد.

امریکا در 1967 میلادی یک ریکتور تحقیقاتی هسته ای پنج میگاوات و یورانیوم غنی شده مورد نیاز سوخت این ریکتور را به ایران داد.

ایران برای تعهد با جامعه جهانی برای استفاده از انرژی هسته ای برای اهداف صلح آمیز، پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای را امضاء کرد.

شاه ایران در 1974 اعلان کرد کشورش در بیست سال آینده 23 پایگاه هسته ای خواهد داشت.

ایران در آنزمان به کارشناسان هسته ای نیاز پیدا کرده و دسته اول کارشناسان هسته ای ایران از پوهنتون تکنالوژی ماساچوست امریکا فارغ شدند.

رییس موسسه بین المللی مطالعات ستراتیژیک می گوید: طرح شاه ایران برای ایجاد ریکتور های هسته ای، امریکا را مانند امروز نگران ساخت.

به گفتۀ مارک فیتس پتریک، شواهدی وجود دارد که بر اساس آن شاه ایران ساختن سلاح اتمی را در نظر داشت.

اسناد محرمانه امنیت ملی امریکا نشان می دهد که در 1975و 1976واشنگتن با برنامه ساخت ریکتور های هسته ای ایران مخالفت نشان داده بود و همین مخالفت ها بعداً به وخامت گرایید.

پتریک می گوید: ایالات متحده امریکا مخالفت اش را با برنامه هسته ای ایران نشان داده و تکنالوژی هسته ای را دیگر به ایران فراهم نکرد و جلوگیری کرد تا ایران این تکنالوژی را از کشور های دیگر هم بدست نیارود.

در میان بی اعتمادی ها و سوء ظن ها، همکاری هسته ای میان ایران و واشنگتن در سال 1979 ناگهانی متوقف گردید.

انقلاب ایران نه تنها حکومت رضا شاه پهلوی را در آن کشور سرنگون ساخت، بلکه روابط رسمی میان تهران و واشنگتن از جمله همه همکاری های هسته ای نیز به پایان رسید.

XS
SM
MD
LG