تورنمنت بهاری بُزکشی میان چاپاندازان مرکز و ولسوالیهای کندز با حضورداشت هزاران تماشاچی در استدیوم سرِدورهای شهر کندز از سوی فدراسیون بُزکشی این ولایت رسماً آغاز گردید.
بُزکشی یکی از بازیهای ملی افغانستان است که بیشتر در ولایتهای شمال و شمالشرق کشور رایج بوده و علاقهمندان زیاد دارد.
قیوم خان آمر فنی فدراسیون بُزکشی کندز در گفتوگو با رادیو آزادی گفت که آنها همه ساله در این ولایت دو مرتبه ورزش بُزکشی را راه اندازی میکنند که یکی آن بُزکشی خزانی و دیگری آن بُزکشی بهاری میباشد.
بر اساس گفتۀهای وی، در این مسابقه تماشاچیان ولسوالیهای این ولایت و چاپاندازان ولسوالیهای کندز و همچنین تماشاچیان ولایتهای همجوار این ولایت نیز اشتراک کردهاند.
قیوم خان میگوید که اسبهای بُزکشی به نامهای طروق، مُشکی، قزل، سمند، جِرند، گل بادام، کُمید، قطغنی و ترکمنی یاد میشوند.
وی گفت:
"امروز که شما این مسابقات بُزکشی را میبینید این مسابقات به مناسبت صلح راه اندازی شدهاند که صلح در افغانستان آمدنی است، البته این مسابقات تحت نظر آمریت ورزشی کندز و فدراسیون بُزکشی راه اندازی گردیده در این تمامی چاپاندازان کندز اشتراک دارند، این مسابقات را ما جمعبندی میکنیم تا چاپاندازان ورزیده را انتخاب کنیم و یک تیم قوی داشته باشیم."
وی گفت، با آنکه کندز یک ولایت سرسبز و زراعتی است و علوفۀ حیوانی به آسانی و به قیمت ارزان پيدا میشود، اما نگهداری اسپ بُزکشی کار سادهای نیست.
بهگفته وی يک اسب بُزکشى، سه، پنج، ده حتی تا بیست لک افغانی قیمت دارد.
این مسئول بُزکشی گفت، کسانىکه میخواهند اسب بهتر و خوبتر داشته باشند، بايد اقتصاد خوب و حوصلۀ زیاد نیز داشته باشند، زيرا مصرف خوراک یک اسب بُزکشی، ماهانه ده الی پنجاه هزار افغانی میشود.
وی افزود:
"تقریباً ما در حدود ۲۵ پهلوان داریم که فعلاً در میدان مسابقه هستند که از ۲۵ پهلوان ۱۲ تن شان داخل مسابقه میشوند و متباقیشان بطور ذخیره میباشند که در صورت ضرورت آنان نیز میتوانند که شامل مسابقه شوند."
از سوی دیگر جان محمد یکتنِ از چاپاندازان جوان کندز در مورد برگزاری مسابقات بُزکشی بهاری چنین گفت:
"مسابقه امروز بُزکشی که در استدیوم سرِدورهای شهر کندز راه اندازی گردیدهاست و بازی به بسیار خوبی به پیش میرود و ورزش بُزکشی بهترین ورزش است."
با این همه تجمع هزاران تن برای تماشای این مسابقه از مرکز و ولسوالیهای کندز و ولایتهای همجوار این ولایت آنهم در یک فضای امن در کندز کار سادۀ نیست، اما نیروهای امنیتی با اتخاذ تدابیر شدید امنیتی در اطراف میدان مسابقه، خاطر هزاران تماشاچی را آسوده ساخته اند.
شماری از تماشاچیان که در این مسابقه اشتراک نمودهاند میگویند که ورزش بُزکشی از بازیهای عنعنوی و جز از فرهنگ مردم کندز میباشد.
دو تن از این تماشاچیان در این خصوص به رادیو آزادی چنین گفتند:
"نام من مزمل خان است، ما اینجا آمدیم بُزکشی را سیل میکنیم بسیار لذت میبریم و بسیار مردم در اینجا به خاطر تماشا بُزکشی از راههای دور آمدهاند و این بازی علاقهمندان خاص دارد و شکر از سوی نیروهای امنیتی امنیت هم گرفته شدهاست."
"فضل احمد استم، از ولسوالی خانآباد نسبت به روزهای قبلی و جمعههای قبلی مردم امروز در اینجا بیشتر اشتراک کردهاند چون امنیت خوب است و این بازی که است یک بازی ملی است و نسبت به دیگر ورزشها بُزکشی در کندز علاقهمندان و طرفداران بسیار زیاد دارد و بُزکشی وابسته به فرهنگ مردم ما است."
در زمان سکندر مقدونی زمانیکه بالای پایگاههای دشمن شبخون میزدند و عساکر مخالف را با خود میبردند از سوارکاران قوی هیکل و اسبهای چابک استفاده میکردند، بعدها این عمل شکل ورزش را به خود گرفته و به بازی امروزی بُزکشی تبدیل شد.
بُزکشی، بازی عنعنوی مردم افغانستان است که در فصلهای خزان و بهار در دشتهای شمال و شمالشرق کشور برگزار میشود، اما پیش از روز برگزاری بازی بُزکشی، گوساله یا هم بز بزرگ را حلال کرده سر و دست و پاهایش را از زانو و آرنجش قطع میکنند.
بز یا گوساله را به میدان بزرگ که در نهایت آن یک بیرق نصب شدهاست قرار میدهند، به کسی که در اين بازی شرکت میکند چاپانداز میگویند که چاپاندازها بز را از زمین برداشته و بعداً بز را به ساحه مشخصی که دايره حلال ناميده میشود، میاندازند و امتیاز به دست میآورند.
گزارش: اجمل آرین