ریاست جمهوری می‌گوید، حکومت افغانستان در چند سال گذشته نتوانسته است از منابع به‌خصوص آب‌های این کشور بهره ببرد، اما اکنون برای این کار به‌گونه جدی اقدام کرده‌است.
نجیب‌الله آزاد معاون سخنگوی رئیس جمهور افغانستان روز چهارشنبه در صحبت با رادیو آزادی گفت که هیچ کسی حق ندارد در برابر چنین برنامه‌های افغانستان موانع ایجاد کند.
وی افزود:
"این حق ما است که باید از آب‌های کشور خود بهره ببریم، هر کسی که چنین سخنانی را به کار می‌برد، بی‌جاست. حکومت افغانستان حق دارد که از منابع خود برای منافع ملت خود استفاده کند و این از اولویت‌های ما است. ما در برابر چنین اظهار نظرها می‌توانیم تنها این را بگویم که، آن‌ها باید فکر کنند که چه میگویند."
آزاد می‌گوید، در حال حاضر ۸۰ درصد آب‌های افغانستان به کشورهای همسایه به‌خصوص ایران و پاکستان می‌ریزد.
حکومت افغانستان آغاز کار بازسازی بند سلما در هرات که کار آن به پایان رسیده‌است، بازسازی بند کمال خان در نیمروز، ساخت بند کجکی در هلمند و همین‌گونه بندهای بخش‌آباد در فراه را از همین تلاش‌ها می‌خواند.
سخنان رئیس جمهور ایران در حالی واکنش حکومت افغانستان را به همراه شده‌است که کابل بیشتر از هر زمان دیگر به حفظ آب‌های افغانستان تأکید می‌ورزد.
یک روز پیش از این، رئیس جمهور ایران گفته‌است که در برابر ایجاد بندهای آب از سوی افغانستان بی‌تفاوت مانده نمی‌توانند.
حسن روحانی دیروز این موضوع را در کنفرانس بین‌المللی "مبارزه با آلودگی خاک و دود و پیدا کردن را‌ه‌های حل آن" مطرح کرده است.
رئیس جمهور ایران گفته‌است:
"ما نمی‌توانیم در برابر آنچه محیط زیست ما را تخریب می‌کند بی‌تفاوت بمانیم، احداث سدهای معتدد در افغانستان و بند ها از کجکی تا سلما، کمال خان و دیگر سدها و بند ها در شمال و جنوب افغانستان، بر آستان خراسان ما بر سیستان و بلوچستان ما تأثیرگذار است."
در این میان ولسی جرگه افغانستان این سخنان رئیس جمهور ایران را حساسیت برانگیز می‌خواند.
با این همه، شماری از کارشناسان سیاسی این سخنان رئیس جمهور ایران را خلاف قوانین بین‌المللی و عرف دیپلوماتیک می‌خوانند و میگویند در آینده به چنین سخنان خلاف قوانین نباید پرداخته شود.
ودیر صافی استاد حقوق و علوم سیاسی در پوهنتون کابل و یکی از کارشناسان روابط بین‌الملل می‌گوید، حکومت می‌تواند برای معلوم کردن میزان حق‌آبه افغانستان برای ایران، از یک هیئت بین‌المللی خواستار همکاری گردد.
آقای صافی افزود:
"بر اساس قوانین روابط بین‌الملل، روحانی سخنان غیر مسئولانه زده‌است، حکومت افغانستان می‌تواند در این بخش از سازمان ملل خواهان یک هیئت بین‌المللی گردد و برای همسایه‌های خود حق‌آبه آن‌ها را تعیین کند تا دیگر آنان چنین سخنان غیر مسئولانه را به کار نبرند."
آقای صافی تأکید کرد، بر بنیاد قوانین بین‌المللی آب حق طبیعی آن کشوری است که از آن کشور سرچشمه می‌گیرد و بیشتر آن در همان کشور ذخیره می‌گردد.
رئیس جمهور ایران در حالی به بند های افغانستان اشاره می‌کند و از بی‌تفاوت نماندن در برابر این بند ها سخن می‌زند که پیشتر مقام‌های محلی جنوب‌غرب افغانستان ادعا کرده‌اند که ایران در برابر پروژه‌های بزرگ به ویژه بندهای افغانستان موانع ایجاد کرده و تلاش به جلوگیری از ساخت این بندها می‌کند.
ادعای که کارشناسان نیز به آن اشاره می‌کنند و میگویند یک بخش از نا امنی‌های افغانستان ریشه در مداخله‌ها از سوی ایران و پاکستان دارد که خواسته اند از چنین اوضاع از آب‌های افغانستان بهره‌گیری بیشتر کنند.
می‌شود به حمله مسلحانه بر قطعه محافظت بند سلما در ولسوالی چشت شریف هرات که شب نخست عید سعید فطر که از آن بیشتر از یک هفته می‌گذرد، اشاره کرد.
در این رویداد ده تن از نگهبانان این بند جان باختند.
مقامات هرات در آن وقت گفتند که این حمله از سوی طالبان مسلح صورت گرفته‌است، اما گروه طالبان مسلح با نشر یک اعلامیه مسئولیت حمله بالای یک پوسته در ولسوالی چشت شریف هرات را به دوش گرفت، اما گفت که هدف حملۀ آنان بند سلما نبوده است.
با این همه، ریاست جمهوری افغانستان می‌گوید، کار ساخت و ساز بندهای آب در حوزه جنوب‌غرب کشور ادامه دارد و افغانستان آماده‌است با نظرداشت قوانین بین‌المللی برای ایران حق‌آبه بدهد.
گزارش: نظیفه محبوبی
