شانزده سال از حادثه یازدهم سپتمبر در امریکا و آغاز مبارزه علیه تروریزم در افغانستان گذشتهاست.
یونوما یا دفتر هیئت سازمان ملل متحد میگوید در نزدیک به ده سال گذشته نزدیک به هفتاد و شش هزار فرد ملکی در افغانستان کشته و زخمی شدهاند.
با این همه تلفات سنگین به ادامه این جنگ در افغانستان تا چه حد نیاز است؟
پس از شانزده سال از اعلام مبارزه امریکا با تروریزم در افغانستان، دیده میشود که وارد شدن تلفات ملکی به افغان‌ها در جریان این مبارزه با گذشت هر سال در حال افزایش است.
ارقام ارائه شده از سوی دفتر هیئت سازمان ملل متحد نشان میدهد که از سال ۲۰۰۷ میلادی تا اخیر ماه اگست سال جاری میلادی نزدیک به هفتاد و شش هزار فرد ملکی در افغانستان کشته و زخمی شدهاند.
رویداد یازده سپتمبر در سال ۲۰۰۱ میلادی در امریکا سبب شد تا یک ائتلاف جهانی به هدف مبارزه با تروریزم شکل بگیرد و نزدیک به یکصد و بیست هزار نیروی بین المللی بخاطر مبارزه با شبکه القاعده و گروه طالبان مسلح به افغانستان بیاید.
وزارت دفاع افغانستان با آنکه رقم مشخص از تلفات نیروهای افغان در این مدت را ارائه نمیکند اما میگوید به کمک همکاران بین المللی‌اش در جنگ با تروریزم موفق بودهاند.
دولت وزیری سخنگوی این وزارت به رادیو آزادی گفت مخالفین مسلح نتوانسته اند به اهداف بزرگ‌شان در این کشور دست یابند.
وی افزود:
"قوت‌های مسلح افغانستان توانستند اهداف بزرگ و شوم آنان "تروریستان" را ناکام بسازند؛ آنان نتوانسته در افغانستان مراکز بزرگ تروریستی را ایجاد کنند و یا ولایات یا ولسوالیهای را تصرف کرده در آن جا مراکز شان را ایجاد کنند، آنان در استراتژی و پلان‌های‌شان ناکام شدند و بزودی با ناکامی مطلق روبرو خواهند شد."
درنتیجه حملات شانزده سال پیش در نیویارک، واشنگتن و پنسلوانیا، حدود سه هزار تن در یک روز کشته شدند.
دو طیاره در یازدهم سپتمبر سال ۲۰۰۱، برجهای مرکز تجارت جهانی را در نیویارک هدف قرار دادند، یک طیاره دیگر با وزارت دفاع امریکا در واشنگتن برخورد کرد و طیاره چهارمی در پنسلوانیا سقوط کرد.
این حملات به واسطه نوزده عضو شبکه القاعده در امریکا انجام شد.
پس از آن ایالات متحده امریکا تصمیم به آغاز حمله نظامی ائتلاف جهانی به رهبری امریکا در افغانستان گرفت و پس از یک ماه رژیم طالبان که در این کشور به شبکه القاعده پناه داده بود، سقوط کرد.
رئیس جمهور ترمپ چندی پیش هنگام اعلام استراتژی جدید آن کشور برای افغانستان و جنوب آسیا گفت حملات یازدهم سپتمبر سال ۲۰۰۱ میلادی در افغانستان طرح‌ریزی شده بود و تاکید کرد که اگر آنان ازین کشور خارج شوند، برای شبکه القاعده، گروه داعش و سایر تروریستان خلاء به میان می‌آید.
این در حالیست که به اساس معلومات ماموریت حمایت قاطع، از سال ۲۰۰۱ میلادی تا کنون سه هزار و چهارصد و هشتاد تن از نیروهای بین المللی به شمول دو هزارو سیصد و چهل شش سرباز امریکایی در افغانستان کشته شدهاند.
در حال حاضر ایالات متحده امریکا ۸۴۰۰ سرباز و در مجموع کشور‌های عضو ناتو حدود ۱۳۴۰۰ نظامی در افغانستان دارند و قرار است حدود چهار هزار سرباز تازه نفس امریکایی نیز به افغانستان فرستاده شوند.
درین میان قوماندان عمومی ماموریت حمایت قاطع در افغانستان میگوید که نیروهای امنیتی افغان در جنگ عملکرد فوق العاده داشتهاند.
جنرال جان نیکلسن در صحبت با رادیو آزادی گفت که با توجه به قربانی‌های مردم افغانستان آنان با افغان‌ها متعهد باقی خواهند ماند.
وی افزود:
"در داخل افغانستان ما تعداد عساکر خود را افزایش میدهیم، چیزی را که میخواهم واضح بسازم این است که رهبری این مبارزه بدست نیروهای امنیتی افغان است و آنان کار خوبی را انجام میدهند.
ما از انکشافات آنان خوشحال هستیم در قدم نخست نیروهای خاص آنان عملکرد فوق‌العاده داشتهاند و هیچ نبردی را نباخته اند و نخواهند باخت."
این در حالیست که پیش از این پنتاگون یا وزارت دفاع امریکا با نشر گزارشی گفته که تا ماه فبروری سال ۲۰۱۷ حکومت افغانستان بر ۶۵ درصد خاک این کشور نفوذ داشتهاست.
در این گزارش آمده که در ساحات تحت کنترول حکومت کاهش آمده و طالبان تقریباً بر یازده درصد خاک افغانستان کنترول دارند و متباقی ساحات در حالت منازعه قرار دارند.
همچنان حدود سه ماه پیش رئیس جمهور اشرف غنی گفت که بیش از هفتاد و پنج هزار شهروند افغان در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ در افغانستان کشته و زخمی شدهاند.
آقای غنی در نشست پروسه کابل گفت حدود چهار میلیون افغان به دلیل خشونت‌ها مهاجر شدهاند، به گفته وی مردم بیکار و نا امید و افغانستان پر از مادران سوگوار و بیوه و کودکان یتیم است.
وی گفته که افغان‌ها در خط مقدم مبارزه با تروریزم قرار دارند و با بیست گروه تروریستی بین المللی به سطح منطقه و جهان رو به رو اند.
محمد اشرف غنی گفته که با افزایش خشونت‌ها اقتصاد این کشور نمیتواند رشد کند و تاکید کرده که به یک استراتژی منطقوی و پلان عملیاتی نیاز است تا تروریزم نابود شود.
برخی از بازماندهگان قربانیان افراد ملکی در افغانستان میگویند که در راستای مبارزه با تروریزم در این کشور قاطعیت وجود ندارد.
صدیق ساهل پدر ناجیه دختر بیست و چهار ساله یی که در حدود هفت سال قبل در یک حمله انتحاری در فروشگاه فاینست در ساحه وزیر محمد اکبرخان کابل کشته شد، از حکومت میخواهد تا برای جلوگیری از تلفات ملکی تدابیر مشخص روی دست بگیرد.
او افزود:
"روزانه حدود ۴۵ سرباز در جبهات و صد فرد ملکی در کشور از بین میروند، باغ‌ها و زمین‌ها تخریب میشوند بر محافل خوشی مردم بمباردمان‌های غیرمسئولانه صورت میگیرد، دولت افغانستان باید توجه خود را باید روی حاکمیت قانون متمرکز سازد."
از سوی هم کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان میگوید که از تلفات افراد ملکی و هدف قرار گرفتن محلات عامه و مسکونی نگران است.
بلال صدیقی سخنگوی این کمیسیون در صحبت با رادیو آزادی از طرف‌های درگیر جنگ خواست تا در جریان منازعه قوانین بین المللی را به گونه جدی مراعات کنند.
صدیقی افزود:
"از افزایش تلفات ملکی و خصوصآ قربانی شدن افراد ملکی در جریان منازعات مسلحانه نگران هستیم و روز به روز اماکن عامه، مراکز صحی و محلات مسکونی مورد هدف قرار میگیرند که این مخالف صریح قوانین بین المللی است و ما امیدوار هستیم که طرف‌های درگیر جنگ توجه کرده و قوانین بشردوستانه بین المللی را به شکل همه جانبه مراعات بکنند."
برخی از آگاهان نظامی میگویند که جنگ شانزده ساله امریکا با اشتباهاتی به همراه بودهاست.
امرالله امان یکی از این آگاهان به رادیو آزادی گفت به همین دلیل تلفات ملکی بیشتر بوده و جنگ نیز جدی تر شدهاست.
به گفته وی توجه به عراق و عدم تمرکز بر پناهگاه‌های تروریستان در پاکستان از عمده‌ترین اشتباهات امریکا در این جنگ بودهاست.
او افزود:
"هنوزهم جنگ جریان دارد تلفات در افغانستان ادامه دارد جنجال‌ها در این کشور از سالی به سال دیگر بدتر شده میروند،۲۰۱۴ که گذشته گفتند که تنها همان سال خونین بود اما بالاخره۱۵ خونین ۱۶ خونین و ۱۷ خونینتر، ایالات متحده متوجه شد که تروریزم یکبار دیگر انسجام یافت و متوجه شدند که اشتباه کردهاند و تصمیم گرفتند که در این راستا عملیات‌ها و توجه جدی صورت بگیرد تا بتوانند واقعا تروریزم را نابود بسازند."
اماشماری از آگاهان سیاسی بدین باورند که این مبارزه شانزده ساله مفید و با دستآورد‌ها به همراه بوده و با توجه با شدت یافتن تروریزم و افراطیت ضرورت به ادامه آن وجود دارد.
برنا صالحی یکی از آگاهان به رادیو آزادی گفت این مبارزه تنها از راه جنگ نه بلکه در ابعاد سیاسی، دیپلوماتیک و در بعُد بوجود آوردن یک اجماع بزرگ فرهنگی بین دنیای اسلام و غرب علیه تروریزم و افراطیت میتواند ادامه یابد.
وی گفت بخصوص امریکا در راس باید دست به کار شده و دنباله این حرکت جهانی علیه تروریزم را رها نکند.
سحر لیوال
