در حالی‌که وزارت صحت عامه افغانستان می‌گوید نتایج طب عدلی نشان می‌دهد که شیر خان فرنود مؤسس کابل بانک به مرگ طبیعی فوت کرده‌است، اما خانواده‌اش مرگ وی را مرموز می‌داند.
وحید مجروح سخنگوی وزارت صحت عامه افغانستان به رادیو آزادی گفت که جسد شیر خان فرنود پس از انتقال از زندان بگرام به طب عدلی مورد معاینات دقیق قرار گرفت.
وی گفت:
"در بررسی ظاهری جسد متوفی کدام علامه از مرگ جبری دیده نشده‌است، بعداً نمونه‌های که گرفته شده و در لابراتوار مورد مطالعه قرار گرفته‌است در آن ثابت شده که علت مرگ آقای شیر خان فرنود بیماری قلب و بیس بیماری شکر بوده‌است."
اما خانواده شیر خان فرنود می‌گوید که وی در زندان بگرام از صحت نسبتاً خوب برخوردار بوده و به‌گفته آنان وی تحت فشارهای روحی قرار داشت.
شاه خان شیرزاد برادرزادۀ شیر خان فرنود مرگ کاکایش را یک مرگ مرموز دانسته و تأکید می‌کند که حکومت این مسئله را به‌گونه جدی پیگیری کند.
وی می‌گوید:
"در زندان بگرام مشکلات وجود داشت، بالای‌شان فشارهای روحی وارد می‌کردند، ولی آقای فرنود تحت فشارهای روحی نیامد، ما از حکومت می‌خواهیم که موضوع مرگ فرنود را روشن بسازد و ما خواهان عدالت استیم."
برادرزادۀ فرنود می‌گوید، کاکایش مصروف نوشتن کتاب در مورد واقعیت‌های کابل بانک بوده و هشت ماه بالای آن کار کرده بود، اما وی می‌گوید این کتاب هم به دسترس‌شان قرار نگرفته‌است.
این در حالیست که خبر مرگ شیر خان فرنود مؤسس کابل بانک به تاریخ سوم سنبله منتشر شد و گفته شده که وی به اثر سکته قلبی دنیای فانی را وداع گفت.
شیر خان فرنود در سال ۲۰۰۴ میلادی اولین بانک خصوصی افغانستان را به نام "کابل بانک" تأسیس کرد و این بانک در مدت کوتاه مشتریان زیادی پیدا کرد و اندوخته آن به صدها میلیون دالر رسید.
اما کابل‌بانک بزرگ‌ترین بانک خصوصی در افغانستان ورشکست شد، آن زمان د افغانستان بانک مدیریت آنرا به عهده گرفت و نام آنرا به "نوی کابل بانک" تغییر داد.
علت ورشکست شدن کابل بانک این بود که سهامداران اصلی آن که مسئولیت ادارۀ این بانک را به عهده داشتند، پول هنگفتی را برای سرمایه‌گذاری در بازار مسکن دبی، از کابل بانک خارج کرده بودند.
خلیل‌الله فیروزی یکی از سهم‌داران دیگر کابل بانک که در محبس بگرام زندانی است گفته می‌شود وضعیت صحی‌اش چندان خوب نیست و اکنون جهت تداوی به شفاخانه چهارصد بستر در کابل انتقال شده و تحت تداوی قرار دارد.
مسعود ستاری وکیل مدافع و یکی از اقارب نزدیک خلیل‌الله فیروزی در صحبت با رادیو آزادی گفت، آنان با وجود تلاش‌های زیاد قادر نبودند تا با خلیل‌الله فیروزی در زندان بگرام از نزدیک ملاقات کنند.
وی گفت:
"برخورد دولت با ما این بود که ما را به ملاقات اجازه نمی‌داد و دوم این‌که ادویه را فامیل‌اش نمی‌توانست برایش برساند که آقای فیروزی به پرهیزانه ضرورت داشته درجه مرض شکر‌ش تا ۴۵۰ هم رسیده بود. در قسمت صحت خلیل‌الله فیروزی و شیر خان فرنود توجه درست صورت نگرفته‌است."
اما وزارت دفاع افغانستان این ادعا‌ها را رد کرده و می‌گوید در زندان بگرام تمام موارد حقوق بشری در نظر گرفته شده و امکانات کافی برای زندانیان وجود دارد.
غفور احمد جاوید سخنگوی وزارت دفاع افغانستان در مورد به رادیو آزادی گفت:
"ما در آنجا کلینیک صحی داریم، وسایل طبی است و یک مشکل جدی وجود ندارد که کسی چنین ادعا را مطرح کند. افغانستان با توجه به قوانین خود و کنوانسیون‌های حقوق را که امضا کرده‌است، تمام حقوق و امتیاز زندانیان را به وقت اجرا می‌کند و در این عرصه کدام مشکل جدی وجود ندارد."
در نوامبر سال ۲۰۱۲ میلادی اولین نشست علنی محکمۀ رسیده‌گی به بحران کابل بانک برگزار شد و محکمه شیر خان فرنود و خلیل‌الله فیروزی هر یک را به ۵ سال زندان محکوم کرد.
بالاخره محکمه استیناف مدت حبس آن‌ها را به ده سال بلند برد.
خلیل‌الله فیروزی یک بار در سال ۱۳۹۴ به هدف ساختن یک شهرک به نام سمارت سیتی و عقد قرارداد با تصفیه کابل بانک از زندان آزاد شد و گفت که تلاش می‌کند تا قرضه‌هایش را از مفاد این شهرک بپردازد.
محمود کرزی برادر حامد کرزی رئیس جمهور وقت و حسین فهیم برادر مارشال فهمیم معاون اول رئیس جمهور کرزی از سهامداران کابل بانک بودند که بارها به دخیل بودن در بحران این بانک متهم شدند، اما در روند رسیده‌گی قضایی بحران کابل بانک در محکمه دخیل نشدند.
مشکلات زندانیان در زندان‌های افغانستان موضوع تازه نیست، بلکه این مشکل از گذشته‌ها وجود داشته حتی زندانیان در برخی موارد دست به اعتصاب غذایی زده و دهن‌شان را نیز دوخته‌اند.
قرار گزارش‌ها چندی قبل شماری از زندانیان در زندان پلچرخی دست به اعتصاب غذایی زده بودند که تعداد از آن‌ها در زندان جان باختند.
شکیب زندانی رها شده از زندان پلچرخی می‌گوید، در زندان با مشکلات زیادی روبه‌رو شده و دیگر زندانیان نیز در حالت بدی بسر می‌برند.
وی در صحبت با رادیو آزادی گوشۀ از مشکلات‌اش را این گونه قصه کرد:
"زندانیان مشکلات زیاد دارند، غذای درست نیست، کسانی‌که قید‌شان تکمیل شده توجه نمی‌شود، کسانی هم استند که ابرا ندارند، هفت الی هشت سال است که در زندان بی‌سرنوشت افتاده‌اند، کسانی‌که ابرا دارند تخفیف‌اش را نمی‌دهند، بسیاری‌ها پایواز ندارند و من خودم وقت‌ام تکمیل شده بود کسی مرا رها نمی‌کرد."
بر اساس معلومات ریاست عمومی محابس افغانستان در حال حاضر به تعداد ۳۵ تا ۳۶ هزار زندانی با داشتن جرایم مختلف در زندان‌های افغانستان وجود دارند.
محمد حلیم کوهستانی رئیس عمومی محابس افغانستان با آن‌که تأکید می‌کند که حقوق بشری زندانیان در زندان‌های افغانستان به صورت درست آن رعایت می‌گردد، اما می‌پذیرد که برخی مشکلات در زندان‌ها به سبب ازدحام بیشتر موجود اند.
وی می‌گوید:
"در محابس بزرگ ما مثل، پلچرخی، هرات، کندهار و ننگرهار واقعاً ازدحام است، ولی ما نهایت تلاش می‌کنیم که زندانیان مصون باشند از لحاظ مراقبت‌های صحی، ولی همین ازدحام کارهای ما را به کندی مواجه کرده‌است و به همین سبب به وضع صحی محبوسین رسیده‌گی کرده نمی‌توانیم، چون شفاخانه‌های بزرگ را در اختیار نداریم."
اما وی تأکید می‌کند که ساخت زندان‌های بیشتر و ایجاد مراکز صحی برای رفع مشکلات محبوسین شامل پلان‌های انکشافی آنان بوده و تلاش‌ها در این زمینه ادامه دارند.
در این حال عبدالشکور دادرس یکی از کارشناسان و عضو هیئت بررسی دوسیه‌های زندانیان در زندان بگرام نیز در صحبت با رادیو آزادی از وضعیت بد زندانیان در زندان‌های افغانستان ابراز نگرانی می‌کند.
وی تأکید می‌کند، این حق یک زندانی است که زمانی‌که مریض می‌شود، زمانی‌که عیادت با فامیل‌اش می‌خواهد و هم‌چنان به دیگر مشکلات‌شان رسیده‌گی جدی صورت گیرد تا حقوق‌شان به صورت کامل تأمین گردد.
گزارش: جاوید حسن‌زاده
