- اندپندنت فارسی
روزنامۀ اندپندنت فارسی به تلاشهای صلح افغانستان تمرکز کرده و پرسشی را مطرح میکند، اینکه آیا پاکستان بهصحنۀ صلح افغانستان بر میگردد؟
روزنامه نخست بهدیدار رئیس جمهور امریکا و صدراعظم پاکستان در داووس سویس توجه کرده و نوشته است، عمران خان در این نشست ابراز امیدواری کرد که گفتوگوها میان حکومت افغانستان و طالبان به نتیجۀ دلخواه برسد و صلح در اینکشور حکمفرما شود.
اندپندنت در ادامه مینویسد: "پاکستان پس از گفتوگوهای زلمی خلیلزاد نماینده ویژۀ امریکا برای صلح افغانستان با طالبان، تا حدی به حاشیه رانده شده بود."
به باور نویسنده، آقای خلیلزاد از گذشته نسبت بهصداقت پاکستان در پروسۀ صلح افغانستان تردید داشت.
اندپندنت فارسی همچنان مینویسد: "با همۀ این تحولات، حالا طوری بهنظر میرسد که عمران خان صدراعظم پاکستان میخواهد نقش کشورش را در افغانستان از سرگیرد."
روزنامه از سه موردی هم یاد آور شده که برای حکومت افغانستان مایۀ نگرانی از جانب پاکستان دانسته میشود.
نخست اینکه حکومت پاکستان تحت کنترول اردو و استخبارات آنکشور است و اسلامآباد به گونۀ غیر جانبدارانه در تلاشهای صلح افغانستان عمل نمیکند.
دوم اینکه پایگاههای تروریستی از دهه نود میلادی تا اکنون هیچ تغییری نکرده و طالبان تا هنوز تحت مدیریت «آیاسآی» قرار دارند.
مورد سوم به باور اندپندنت همین است که دولت افغانستان همواره از پاکستان حسن نیت خواسته تا در پروسۀ صلح نقش همهجانبه داشته باشد. آنسو روزنامه نوشته که پاکستان به خوبی میداند آتشی در افغانستان افروخته که دودش به چشم خودشان هم رفته و شکلگیری گروههای تروریستی مانند تحریک طالبان پاکستان را به همراه داشته است.
- دیپلومات
نشریۀ دیپلومات به این تمرکز کرده که پایان یافتن جنگ، مشکل حکومت افغانستان را حل نمیکند.
به باور نشریه، بیسرنوشتی نتیجۀ انتخابات نشان میدهد که ساختار حکومتی مورد اعتماد در افغانستان وجود ندارد.
در ادامه آمده که ناتوانی نهادها یکی از دلایل فساد اداری در افغانستان است و زمینۀ ضایع شدن پول را فراهم کرده.
دیپلومات بهنظر سنجی سال ۲۰۱۹ موسسه گالپ هم تمرکز کرده که گفته بود، ۸۵ در صد از شهروندان افغانستان با محرومیت روبهرو اند.
نشریه بهگونۀ مثال از سفر کردن هزاران تن به هند، برای معالجه بیماریهای ابتدایی یادآوری کرده و نوشته است، بسیاری از مردم به فروش خانه، زمین و سرمایه شان برای مصرف این گونه سفرها اقدام میکنند.
بهباور نویسنده، در حال حاضر گراف ناامنی و فقر در افغانستان رو بهافزایش نهاده و نظام قضایی فاسد است و یا هم در برخی مناطق وجود ندارد.
دیپلومات از این مورد هم یادآور شده که بدون داشتن حکومت کارا، کمکهای انکشافی در افغانستان ضایع میشود از این رو به باور نشریه خیلی نیاز است تا پیش از سرازیر شدن پول در پروژههای چندین میلیارد دالری، به ساختن نهادهای حکومتی، میکانیزم کاری و سیستم در کشور شکنندی مانند افغانستان تمرکز شود.