در حالی که جنگ و خشونت‌ها در افغانستان شدت یافته، سازمان دیدبان حقوق بشر(هیومن رایتس واچ) در مورد قتل‌های تلافی‌جویانه در این کشور، ابراز نگرانی کرده است.
پاتریشیا گاسمن، معاون بخش آسیا در این سازمان، به رادیو آزادی گفت که این‌گونه قتل‌ها و سایر سو استفاده‌ها در گذشته توسط طالبان و گروه‌های ملیشه که بر مناطق تحت کنترول یک‌دیگر حمله کرده‌اند، صورت گرفته است.
گاسمن می‌گوید: "متاسفانه قتل‌های انتقام‌جویانه، سایر انواع تجاوزها، سو استفاده‌ها و تخلیه‌ی اجباری در جنگ افغانستان سابقه طولانی دارد. در گذشته در برخی موارد طالبان زمانی که کنترول مناطق را در دست گرفته اند، این اعمال را انجام داده‌اند. در موارد دیگر این کار توسط ملیشه‌هایی صورت گرفته که دوباره کنترول مناطق را از نزد طالبان پس گرفته اند و آن‌ها افراد ملکی را مجازات کرده‌اند. این‌گونه دایره‌ای از خشونت‌ها و عملکرد تلافی‌جویانه بسیار خطرناک بوده و در برخی موارد به قساوت‌های جمعی منجر شده است. اکنون که ولسوالی‌ها در افغانستان دست بدست می‌شود، جامعۀ بین‌المللی باید خیلی متوجه باشد."
در شماری از ولایت‌های افغانستان (هرات، نورستان، بغلان، کندز، فاریاب، سمنگان، بلخ، جوزجان، تخار، پروان، ننگرهار، خوست، پکتیکا، پکتیا، هیرمند، ارزگان، زابل، غور و سایر ولایت‌ها) از مسلح ساختن صدها تن زیر نام خیزش‌های مردمی گزارش داده شده است.
فواد امان، معاون سخنگوی وزارت دفاع به رادیو آزادی گفت که علاوه بر طالبان احتمال دارد برخی اعضای خیزش‌های مردمی هم در شماری از تخطی‌ها دخیل دانسته شوند.
امان افزود: "امروز در چهارچوب بسیج مردمی در حمایت از نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان و علیه طالبان سلاح برداشته اند. این‌ها افرادی هستند که از طالبان نفرت و انزجار دارند و نمی‌خواهند دوباره رژیم سیاه و تاریک طالبان دوباره در افغانستان احیا گردد. بناً هدف‌شان محافظت از مردم، حمایت از نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان و از نابودی طالبان است. آن‌ها هدف دیگری جز حمایت و دفاع از افغانستان و همچنین محافظت از جان و مال مردم ندارند."
در بسیاری از ولایت‌های افغانستان نیروهای خیزش‌های مردمی نیز در کنار قوای امنیتی و دفاعی افغان در عملیات‌های نظامی قرار دارند.
در این حال دولت افغانستان، طالبان را متهم کرده که هنگام حمله‌ها در برخی مناطق از خانه‌های مردم به حیث سپر استفاده می‌کنند.
وحید عمر، رئیس دفتر روابط استراتیژیک و ارتباطات عامه‌ی رئیس جمهور افغانستان، دیروز (۱۰ جولای) در فیسبوک خود نوشته که طالبان فقط با تهدید و ارعاب در مناطق سوخته و مکتب‌های تخریب شده، بر مردم بیچاره کنترول دارند.
آقای عمر این را پیشرفت تاکتیکی، اما شکست استراتیژیک خوانده، گفته که دو ماه گذشته ثابت کرد که طالبان عمر طولانی در این خاک ندارند.
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان نیز روز جمعه در توییتر خود، مردم افغانستان را قربانیان اصلی جنگ خوانده و از طرف‌های درگیر، به ویژه از طالبان خواسته که به حقوق مردم احترام بگذارند.
افغانستان تجربه‌ی تلخ از جنگ‌های داخلی دارد، تاهنوز عاری از اسلحه و مهمات نشده و گروه‌های رقیب اعم دولت و مخالفان بر شماری از مناطق این کشور، تسلط دارند.
دو هفته برخی اعضای ولسی جرگه، از خیزش‌های مردمی برضد طالبان حمایت کردند، اما برای جلوگیری از مشکلات بعدی، آن‌ها روی تنظیم این گروه‌ها در چوکات قانون نیز تاکید کرده‌اند.
اما میر رحمان رحمانی، رئیس مشرانو جرگه افغانستان حدود سه هفته قبل (۳۱ جوزا) گفته که در آینده، مدیریت خیزش‌های مردمی برای دولت دشوار خواهد بود.
جنرال سکات میلر، قوماندان عمومی نیروهای بین‌المللی در افغانستان نیز چند روز قبل به خبرنگاران گفت، احتمال دارد ترکیب خیزش‌های مردمی با نیروهای امنیتی و دفاعی افغان به جنگ داخلی در افغانستان، دامن زند.
اما وزارت دفاع افغانستان می‌گوید، در حال حاضر وضعیت اضطراری است و نیروهای خیزش مردمی در جنگ با طالبان سودمند هستند، به گفته این وزارت، بعد روی ادغام این نیروها با قوای امنیتی و دفاعی افغانستان غور خواهد شد.
