دین محمد دهقان ۵۱ ساله از روستای مُغل ولسوالی درزاب جوزجان است. او پنجاه جریب زمینش را رها کرده و به شهر شبرغان کوچیده.
این دهقان درزابی از خشکسالی مجبور شده که با هفت عضو خانوادۀ خود برای پیدا کردن کار به شهر برود.
او به رادیو آزادی می‌گوید که زندگی در شهر هم بی درد سر نیست: "ما از دست خشکسالی به شهر آمدیم. در اینجا هم نه کار است و نه هم نان. از یک طرف جنگ است، از یک طرف مشکلات اقتصادی است و از یک طرف نگرانی کرونا است که هر روز ما مردم مریض شده در بدر شده ایم."
دین محمد از سه دهه به این طرف مشغول دهقانی بوده و حالا در شهر شبرغان بیکار است.
او زمانیکه دهقانی می‌کرد انبارش پُر از گندم للمی بود، اما امسال باران کم باریده و او نگران پیدا کردن یک لقمه نان است.
مانند این دهقان ده ها تن دیگر هم زمین‌های شان را در قریه های شان ترک کرده و به شهر آمده اند تا گرسنه نمانند.
دین محمد به رادیو آزادی می‌گوید که خشکسالی همه چیز را تغییر داده: "از اثرخشکسالی مالداری هیچ نماند، کشت زراعت نشد، بچه ها بعضی شان ایران رفتند و تعدادی هم از روی مجبوری در کوره های خشت کار می‌کنند."
شفیق الله تلاش تازه به صفت رئیس اداره زراعت جوزجان تعیین شده است.
او به رادیو آزادی می‌گوید که خشکسالی نگرانی هایی را در بخش حاصلات بهاری و تابستانی امسال به وجود آورده: "حاصلاتی که دهقان‌ها از کشت گندم، زغر و کنجد امسال باید می‌گرفتند نتوانستند، نسبت به سال‌های گذشته حاصل امسال ندارند و نزدیک به صفر است."
ولایت جوزجان از ولایت‌های زراعتی در شمال کشور است که هشتاد فیصد مردم به زراعت و مالداری مشغول اند.
مقامات وزارت زراعت و مالداری کشور می‌گویند که برنامه‌ای برای کمک با دهقانان محلی ندارند.
اکبر رستمی سخنگوی وزارت زراعت و مالداری در صحبت تلفونی به رادیو آزادی گفت که هنوز بودجه تصویب نشده: "این پرسش شما را باید وزارت مالیه جواب بدهد چون به آنها مربوط می‌شود."
در این مورد رادیو آزادی خواست نظر سخنگوی وزارت مالیه را باخود داشته باشد اما موفق نشد.
اما داکتر طاهر عثمانی معاون سخنگوی وزارت صحت عامه در ارتباط به کمک‌های جامعه جهانی با افغانستان و در زمینۀ مبارزه با خشکسالی و کووید۱۹ گفت: "کمک ها ادامه دارد. اما هنوز دقیق معلوم نیست که در کدام بخش‌ها است و این یک سوال بسیار سخت و پیچیده است که هر کس جواب داده نمی‌تواند."
در کنار خشکسالی، جنگ و کووید۱۹ نیز بر زندگی مردم تأثیر گذاشته.
شماری از مردم جوزجان می‌گویند که جنگ به دروازه های شهر شبرغان رسیده و کووید۱۹ هم به خانه های آنها.
فعلاً از ده ولسوالی نُه ولسوالی جوزجان در کنترل طالبان است.
مسئولان می‌گویند که از آغاز موج سوم بیماری کرونا در ولایت جوزجان هشتاد تن جان باخته و بیش از هزار تن دیگر به این بیماری مبتلا شده اند.
داکتر خالص قادری یکی از مسئولان در شفاخانه کووید۱۹ در جوزجان است. به گفته او این شفاخانه با کمبود آکسیجن و بستر مواجه است.
اما به تازگی اتحادیه اروپا از اختصاص نزدیک به سی میلیون دالر امریکایی برای جلوگیری از خطر قحطی به افغانستان خبر داده است.
قرار اظهارات بلاز اویواری، سخنگوی کمیسیون اتحادیه اروپا برای بودجه و منابع بشری، این کمک اساسی به ارتباط خشکسالی در افغانستان بوده که باعث بحران غذایی برای حداقل یازده میلیون نفر شده.
د ر همین حال ارگ ریاست جمهوری با نشر اعلامیه‌ای به نقل از رئیس جمهور غنی گفته که باید این کمک و خدمات به همه بیجا شده ها و متضرران حوادث طبیعی به گونه متوازن رسانده شود.
وزارت امور مهاجرین و عودت کنندگان افغانستان می‌گوید از آغاز سال ۱۴۰۰ تا اکنون بیش ازبیست و دو هزار خانواده از مناطق اصلی شان بیجا شده اند.
مثل بسیاری از مردم عادی، دهقان دین محمد منتظر است که جنگ کی ختم می‌شود.
او می‌خواهد پس سر زمین هایش برود و به کار دهقانی خود بپردازد.
اما نمی‌داند که جنگ، خشکسالی و موج سوم کرونا او و خانواده اش را با چه سرنوشتی رو به رو خواهد کرد.
