بعد از تسلط طالبان بر کابل، مقامهای ایران در حال بررسی گزینههای خود هستند.
پس از تسلط شگفتانگیز و سریع طالبان بر افغانستان، مقامهای ایران با هراس از بی ثباتی، هجوم پناهندگان افغان و گروههای افراطی مانند گروه دولت اسلامی موسوم داعش از این کشور همسایۀ شرقی، در حال بررسی گزینههای خود هستند.
به نوشتۀ مرکز خبر رادیو آزادی، تهران که در سالهای اخیر روابط ضعیف را با طالبان برقرار کرده و میزبان نمایندگان این گروه بود، از آغاز تسلط آنها بر بخش اعظم افغانستان و داخل شدن آنها در ۱۵ اگست به شهر کابل، علناً با این گروه تماس نگرفته است.
ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور جدید ایران و محمد جواد ظریف که در حال ترک مقام وزارت امور خارجۀ این کشور است، بعد از سقوط کابل پایتخت افغانستان، در اظهار نظرهای مختصر، مستقیماً از طالبان نام نبردهاند.
از آقای رئیسی نقل قول شده که ۱۶ اگست به محمد جواد ظریف گفته، شکست نظامی و خروج ایالات متحدۀ امریکا باید فرصت احیای زندگی، امنیت و صلح پایدار در افغانستان باشد.
چند ساعت قبل از این جواد ظریف در توییتی نوشته بود: "خشونت و جنگ - مانند اشغال - هیچ گاه مشکلات را حل نمیکند."
به گفتۀ او، ایران از اعلامیۀ حامد کرزی، رئیس جمهور سابق افغانستان در مورد تشکیل "شورای هماهنگی توسط رهبران افغانستان" استقبال میکند.
آقای ظریف ۱۵ اگست نیز از طریق توییتر گفته بود، ایرانیها امیدوار هستند، که تحولات اخیر میتواند منجر به گفتگو و انتقال صلحآمیز قدرت در افغانستان شود و ایران آماده است تا به تلاشها برای صلح ادامه دهد.
به نوشتۀ مرکز خبر رادیو آزادی، ایران پیشتر از این طالبان را "بخشی از واقعیت امروز افغانستان" خوانده و گفته بود که آنها باید "بخشی از راه حل آینده" این کشور جنگ زده باشند.
شهرام اکبرزاده، استاد سیاست شرق و آسیای میانه در پوهنتون دیکین در استرالیا به رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی گفت، رهبری ایران تصویر شجاعانۀ ارایه کرده، خروج ایالات متحدۀ امریکا را به حیث یک پیروزی برای مردم افغانستان ترسیم کرده که به گفتۀ او بطور طور ضمنی، تأیید کنندۀ طالبان است.
به گفتۀ آقای اکبرزاده، تهران با آن که در مورد ضد شیعه بودن، تحت تعقیب قرار دادن اقلیت هزاره و اتخاذ سیاستهای ضد ایرانی طالبان نگرانیهایی دارد، اما میخواهد "روابط حرفهای، نه صمیمانه" با حکومت آیندۀ افغانستان داشته باشد.
"ایرنا" خبرگزاری رسمی ایران، از عبدالمحمد طاهری، شارژدافیر سابق سفارت ایران در افغانستان نقل قول کرده که دیروز (۱۸ اگست)گفت، تهران دارای "نفوذ" و همچنان تجربه با گروههای مختلف در افغانستان، برای تحت فشار قرار دادن طالبان، برای جلوگیری از رنج بیشتر مردم افغانستان و در حفظ امنیت ایران، است.
به گفتۀ آقای طاهری، با خروج نیروهای امریکایی ایران با "منفیترین پیامدهای" ناآرامی در افغانستان، از جمله هجوم پناهندگان افغان که میتواند شامل اعضای گروه تندرو داعش و شبکۀ تروریستی القاعده باشد، روبرو خواهد شد.
به گفته ادارۀ امور مهاجران سازمان ملل متحد، ایران که ۹۰۰ کیلومتر سرحد مشترک با افغانستان دارد، در حال حاضر میزبان بیش از سه میلیون مهاجر افغان است.