وارد کردن فشارها ازسوی شرکت برشنا به همکاری طالبان برای جمع آوری پول مقروضین صرفیه برق واکنش شمار زیادی از مردم را دراین ولایت برانگخته است.
مسعود کهزاد محصل یکی از پوهنتونهای خصوص و باشنده ناحیه یازدهم شهرچاریکار (مرکز ولایت) پروان است. او میگوید دراین اواخرکارمندان شرکت برشنا حوزه برق پروان در هماهنگی با طالبان به مردم هشدار از قطع برق و فرستادن جلب به حوزه امنیتی میدهند درصورتیکه صرفیه برقشان را به موقع نپردازند.
آقای کهزاد میگوید: "کار نیست، زمینه کار وجود ندارد، همه مردم بیکار شده اند باید دولت پولی را که بالای مردم از درک بل برق دارند یا ببخشند و یا زمینه کار را مساعد بسازند. و دیگر این که معاشات مردم بالای دولت باقی مانده است همین معاشات را پرداخت کنند تا مردم پول صرفیه برقشان را پرداخت کنند."
این شکایتها پس از آن به میان آمده است که از یک ماه گذشته بدین سو در پرداخت صرفیه برق شمارزیادی از خانوادهها در ولایت پروان با بنبست روبرو شده اند.
اما این سوی قضیه مسئولین شرکت برشنا حوزه برق پروان به برخورد جدی دراین مورد تاکید دارند.
روح الله ساجد رئیس اداره ریاست شرکت برشنای پروان در صحبت بارادیوآزادی دراین مورد گفت: "وقتی تو بالای من قرض داشته باشی درخواست نمیکنی در آن وقت یک تعداد مردم بود که قرض را نمیدادند، قانون نبود زورگویی بود حالا امارت است و امارت میخواهد که جمع آوری کنند و این پول به هر شکلی که باشد گرفته میشود، حتی به سرحد این که جایدادهایشان استملاک شود و فروخته شود در بدل بل برق. ۶۷ نفر از یکصدهزارافغانی بیشتر قرضدار استند که ۳۶ میلیون میشود."
قبل از حاکم شدن طالبان برافغانستان شرکت برشنا از روند جمع آوری صرفیههای برق به موقع از مردم ناراض بود. زیرا برخی از زورمندان برای تحویلی صرفیه برق تن در نمیدادند.
لینا محمدی از دختران فعال جامعه مدنی درولایت پروان به این باور است که با بلند رفتن میزان فقر و ناداری که مردم توان پرداخت صرفیه برق را ندارند، قطع برق خانوادهها یکی دیگر از معضلات تازه خواهد بود.
بانو محمدی گفت: "ما شاهد این خواهد بودیم که مردم تا یک ماه دیگر اگرنتوانند به همان کار سابق خود برگردند، مشکلات اقتصادی برطرف نشود، واقعا یک فاجعه اقتصادی انسانی در افغانستان رخ میدهد، پس حکومت امارت اسلامی مکلف است که باید در نخست میزان بیکاری را کاهش بدهند بعداً کسانی که با داشتن کار بل برق خود را تحویل نکنند باید آنان برخورد قانونی و جدی نماید."
جواد پروانی ۲۶ ساله در مرکز شهر چاریکار دکان خوراکه فروشی دارد. او از وضعیت پیش آمده نگران است.
او میگوید: "وقتی اگر برق ما را قطع کنند مارکیت سقوط میکند، وضعیت اقتصادی خراب است دکانداران مجبور اند دکان و وطن خود را رها کرده بروند به جای دیگری، امارت اسلامی باید همرای ما همکاری کنند که برق ما قطع نشود تا وضعیت اقتصادی خوب شود اگر تواناییاش بود پرداخت میکنیم و اگر نبود باز درباره ما تصمیم بگیرند."
با این حال مقامات حکومت طالبان میگویند برای حل مشکلات مردم از ناحیه برق، آنان راه هایی را جستجو کرده اند.
بلال کریمی یکی از سخنگویان حکومت طالبان در این مورد گفت: "مسئولین امارت اسلامی در این عرصه تلاش دارند تا صرفیه برق را به حداقل برساند تا به مردم یک مساعدتی باشد. با کشور همسایه ازبیکستان مسئولین امارت اسلامی روابط خوبی دارند. هیئت بلندپایه امارت اسلامی به ازبیکستان رفت و مذاکرات خوبی داشتند در عرصه برق که ۵۰۰ میگاوات برق به کشور ما به طور رایگان صادر خواهد کرد و در این عرصه مشکلات مردم کاهش خواهد یافت."
از نظربرخی ازآگاهان مسایل انکشافی افغاستان، ادامه استفاده از برق وارداتی درشرایط کنونی که این کشور با بحران اقتصادی دست و پنجه نرم میکند وضعیت ناگوار را بیشتر از پیش افزایش خواهد داد. به باور این آگاهان باید در جریان دو دهه گذشته از منابع طبیعی بندهای آبگردان برای تولید برق ساخته میشد.
به اساس معلومات برخی از منابع مسئول: افغانستان به انرژی برقی که به صورت مجموعی ضرورت دارد، ۲۰۰۰ میگاوات است، کابل همه ساله در فصل زمستان، تا ۷۰۰ میگاوات انرژی برق ضرورت دارد، در فصل زمستان چون تقاضا بلند میرود. بگفته انجنیر ناصراحمدی مشاور شرکت برشنا افغانستان: ۷۷ الی ۸۰ فیصد برق کشور وارداتی است، بگفته او ۲۰ تا ۲۳ فیصد از منابع داخلی تولید می شود. افغانستان سالانه از ۲۸۰ تا ۳۰۰ میلیون دالر از همسایهها خود چون ایران، تاجیکستان، ازبیکستان و قزاقستان برق خریدار میکند.