اداره سرمفتش خاص امریکا برای بازسازی افغانستان در این روزها سرگرم تحقیق در رابطه به عوامل سقوط حکومت قبلی افغانستان است.
این اداره در گزارش سه ماهه خود که تازه نشر شده، نگاشته که سال ۲۰۲۱ میلادی در یازده سال پسین سومین سالی بود که در جریان آن بیشترین کوکنار در افغانستان کشت شد و بیشترین تریاک از آن به دست آمد.
بر بنیاد معلومات سیگار، در سال ۲۰۲۱ در مجموع در افغانستان شش هزار و ۸۰۰ تُن تریاک تولید شده که از آن دو میلیارد دالر عاید به دست آمده است، اما چیزی حدود چهارصد میلیون آن به دهقانان و باقی همه به گروههای مافیایی رسیده است.
سیگار میگوید: "هرچند سخنگوی حکومت طالبان به تاریخ ۱۷ اگست سال گذشته میلادی تعهد سپرد که طالبان مانع کشت کوکنار در افغانستان خواهند شد، اما سیگار هیچ شواهدی را در دست ندارد که نشان دهد طالبان کشت کوکنار را متوقف کنند. در حال حاضر تجارت تریاک در افغانستان در حال رونق گرفتن است."
رادیو آزادی خواست در رابطه به این ادعای سیگار واکنش طالبان را نیز داشته باشد، اما سخنگویان حکومت طالبان از ابراز نظر در این مورد خودداری کردند.
پیش از این انعام الله سمنگانی معاون سخنگوی حکومت طالبان به رادیو آزادی گفته است که منع کشت کوکنار نیازمند معرفی کشتهای بدیل برای دهقانان با کمک جامعه جهانی است.
اما در گزارش سیگار آمده است که پالیسی حکومت امریکا مانع کمک مستقیم وزارت خارجه امریکا به طالبان و یا ادارههای دولت افغانستان میشود، ولی برخی از پروژههای وزارت خارجه امریکا در بخش مبارزه با مواد مخدر از طریق موسسات غیر دولتی در افغانستان در حال تطبیق شدن است.
غلام حضرت و عبدالجبار دهقانان در ولایت هلمند در صحبت با رادیو آزادی میگویند، آنان به دلیل فقر و نبود بازار برای محصولات دیگر زراعتی به کشت کوکنار ادامه میدهند و تا حال کسی مانع آنان نشده است: "از ناتوانی و مجبوری کوکنار کشت میکنیم، اگر کوکنار کشت نکنیم با مشکلات جدی روبرو میشویم. امارت زور آور است، اگر بخواهد مانع کشت آن میشود. ولی چاره ما چیست، ما مجبوریم کوکنار کشت کنیم."
" امسال خرید و فروش تریاک نشان میدهد که قیمت آن بهتر است. سال گذشته یک کیلوی آن ۴۰ تا ۴۸ هزار کلدار بود، اما امسال الی (۸۲) هزار به فروش میرسد."
دولت افغانستان، سازمان ملل متحد و اداره مبارزه با مواد مخدر و تنفیذ قانون ایالات متحده امریکا از سال ۲۰۰۹ تا اوایل سال ۲۰۲۱ میلادی گزارشهای مشترک شش ماهه و یک ساله را در مورد میزان کشت کوکنار و تولید تریاک نشر میکردند، اما با آغاز حاکمیت طالبان، در نزدیک به شش ماه گذشته هیچ گزارش رسمی در این مورد نشر نشده است.
داکتر ظفر معیین پیشین استراتژی وزارت مبارزه با مواد مخدر به این باور است که اگر حکومت طالبان بخواهد، میتواند مانع کشت کوکنار در افغانستان شود:" گزارش سیگار تا جای درست است، اما مشکلات هم در آن وجود دارد. در بیست سال گذشته مبارزۀ که باید با مواد مخدر صورت میگرفت، صورت نگرفت، حکومت هم در آن مقصر بود و خارجیها هم. حال ناامنی وجود ندراد، اما از برخی مسایل طوری دیده میشود که حال هم به طور شاید و باید آن با مواد مخدر مبارزه صورت نمیگیرد. اگر امارت اسلامی بخواهد، با توجه به تجربه سال ۲۰۰۱ میلادی میتواند مانع کشت مواد مخدر در افغانستان شود."
ایالات متحده امریکا از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۲۱ میلادی بیش از ۹ میلیارد دالر را در بخش مبارزه با مواد مخدر در افغانستان هزینه کرد، اما با سقوط حکومت قبلی افغانستان، در کنار فعالیتهای مشترک مبارزه با مواد مخدر، اکثریت نهادهای که با کمک مالی و تخنیکی امریکا ساخته شده بود، نیز از بین رفته است.
گزارش: مرسلین ارسلا