شفاخانه ایمرجنسی و مرکز تحقیقات و آموزش در بخش فاجعه صحی، کمک‌های بشردوستانه و صحت جهانی، در یک گزارشی که دسترسی افغان‌ها به مراقبت‌های صحی پس از ماه اگست سال۲۰۲۱ بررسی کرده است.
این گزارش نشان می‌دهد که بیماران در افغانستان در وضعیت اقتصادی رو به وخامت قرار دارند و میلیون‌ها تن در این کشور روزانه مجبور اند بین خرید دوا و غذا٬ یکی را انتخاب کنند.
در این گزارش که به روز پنجشنبه نشر شده و در آن با ۱۸۰۰ تن در ۱۰ ولایت افغانستان صحبت شده، آمده است که یکی از هر پنج نفر پاسخ دهنده در سال گذشته به دلیل عدم دسترسی به مراقبت‌های صحی یک عضو خانواده یا دوست‌اش را از دست داده‌است.
از میان افراد که با آن‌ها صحبت شده از هر دو نفر یکی گفته که نمی‌تواند داروی مورد نیاز اش را بخرد، نیمی از آن‌ها گفته اند که پول خوراک یا لباس را هزینه مراقبت‌های صحی کرده‌اند و ۸۵ درصد مجبور شده‌اند برای خرید دوا پول قرض کنند.
نبود هزینه کافی و خشونت‌ها به عنوان موانع اصلی عدم دسترسی مردم به خدمات صحی خوانده شده و در ادامه آمده که امکانات ناکافی صحی، نبود کدرهای تخصصی و نواقص در سیستم فراهم‌سازی دارو بر این مشکلات افزوده است.
شماری از شهروندان افغانستان می‌گویند به دلیل داشتن اقتصاد ضعیف قادر نیستند بیماری‌های خود یا فرزندان‌شان را تداوی کنند.
عاطفه: پول برای تداوی خود ندارم٬ وضعیت صحی من خوب نیست
آزاده یکی از آنان است که می‌گوید خودش بی‌کار است و شوهرش کراچی دستی دارد و در خانه کرایی زنده‌گی می‌کنند، نمی‌توانند فرزند شان را که از سال‌ها به این‌سو به بیماری عصبی دچار است، تداوی کنند. او می‌گوید:
"از یک کراچی که شوهرم با آن کار می‌کند از مزد آن چه شود٬ مصارف خانه خریده شود یا صرف هزینه تداوی شود؟ کسی‌که از اعضای فامیل ما مریض می‌شود نمی‌توانیم به سر وقت تداوی‌اش را کنیم، بچه‌گکم تکلیف اعصاب دارد، ما توان تداوی‌اش را نداریم، سال‌هاست که همین‌طور به این مشکل گرفتار است."
عاطفه بانوی دیگریست که می‌گوید از این‌که پول کافی ندارد در بستر بیماری افتاده است:
"حدود ۱۰ روز کاملاً در بستر افتاده بودم، همراه با قاشق نان در دهنم می‌دادند، بسیار حالت‌های خراب را کشیدم، اگر همین حالا هم پنج یا شش هزار افغانی می‌داشتم می‌توانستم معاینات‌ام را انجام دهم تا مریضی‌ام خوب شود."
داکتر نوریه متخصص امراض نسایی و ولادی نیز می‌گوید که روزانه بیمارانی نزد او مراجعه می‌کنند که می‌گویند توانایی پرداخت هزینه برای همه دوا های تجویز شده و یا اجرای معاینات را ندارند.
او می‌افزاید:
"خانم‌های نزد من مراجعه کرده و گفته اند که دوای مکمل را گرفته نمی‌توانند یا معاینات را اجرا کرده نمی‌توانند، مردم واقعاً غریب هستند، توان خرید دوا و معاینات را ندارند، مشکلات در بخش صحی بی‌نهایت زیاد است."
این درحالی‌ست که
در گزارش شفاخانه ایمرجنسی و مرکز تحقیقات و آموزش در بخش فاجعه صحی همچنان آمده که مدیریت ضعیف شرایط سلامت مادران باردار در افغانستان منجر به مرگ‌های قابل پیش‌گیری می‌شود و شماری از زنان هنگام زایمان در مسیر راه رسیدن به شفاخانه جان خود را از دست می‌دهند و بسیاری از آن‌ها تا زمان زایمان از مراقبت‌های قبل از آن برخوردار نیستند.
گزارش می‌افزاید، با آن‌که پس از ماه اگست سال ۲۰۲۱ درگیری‌ها در افغانستان پایان یافته هنوز هم هزاران افغان روزانه قربانی خشونت‌ها می‌شوند.
در پایان این گزارش پیشنهاد شده که جامعه جهانی باید بودجه چند ساله بخش صحی افغانستان را با تمرکز بر برنامه‌های ظرفیت‌سازی، اصلاح و تقویت سیستم صحی موجود تأمین و این کشور را در خط مقدم تمرکز بشردوستانه و سیاسی خود، به ویژه توسعه و حمایت از سیستم مراقبت‌های صحی، حفظ کند.
