امروز ۳۱ می «روز جهانی بدون تنباکو» است. شماری از استفاده کننده‌گان تنباکو در افغانستان می‌گویند به مشکلات صحی و اقتصادی روبه‌رو شده‌اند. در عین حال برخی از روان‌شناسان در مراکز درمانی اعتیاد در افغانستان هشدار می‌دهند که بیشتر افراد که از تنباکو استفاده کرده‌اند بعداً به مواد مخدر رو آورده اند.

سازمان ملل متحد می‌گوید که سالانه بیش از ۸ میلیون نفر در نتیجه استفاده از تنباکو جان های خود را از دست می‌دهند که ۱.۲ میلیون تن آنان به دلیل تنفس دود سگرت از محیط اطراف شان از بین می‌روند.

احمد عُزیر ۳۵ ساله از ولایت لوگر و صدیق افغان ۲۹ ساله از کابل که هر دو بیش از یک دهه از سگرت استفاده کرده‌اند به رادیو آزادی گفتند:

"از سگرت روز یک‌ونیم تا دو قوطی استفاده می‌کنم، شُش و جگرم بسیار تکلیف دارد و در ضمن از این عمل که مدت ۱۴/۱۵ سال می‌شود دارم پشیمان هم هستم، داکتر که معاینه می‌کند می‌گوید که شش‌ها و جگرم را سگرت خراب کرده و دیگر استفاده نکنم، اما نمی‌شود که بدون استفاده از سگرت باشم."

"۱۳ سال می شود که سگرت می‌زنم، روزانه دو قوطی مصرف دارم که هر روز آن مبلغ ۸۰ افغانی هزینه دارد، همچنان سگرت سبب امراض مختلف در بدن می‌شود، اما بر اساس برخی مشکلات به سگرت کشیدن رو آورده ام."

داکتر سید میرآقا حسینی روان‌شناس در یک مرکز درمانی ترک اعتیاد در شهر کابل می‌گوید بیشتر افرادی‌که از استفاده تنباکو آغاز کرده‌اند به آن وابسته شده‌اند و سرنوشت‌شان با اعتیاد به مواد مخدر گره خورده است.

او به رادیو آزادی گفت، استفاده افراد از تنباکو اضرار مختلف جسمی، روانی و عاطفی و همچنان اقتصادی دارد:

"قدم‌های اولی اعتیاد استفاده از دخانیات مثل سگرت و تنباکو شروع می‌شود تا این‌که عمل آن‌ها بیشتر و سنگین‌تر می‌شود و تا که سرانجام به اعتیاد مواد مخدر وصل می‌شود. سگرت، تنباکو و نصوار می‌تواند باعث ایجاد سرطان‌های دهان، مری و معده شود و همچنان سبب ایجاد افسرده‌گی در نزد شخص شود، در عین حال از لحاظ اقتصادی یک ضربه بزرگ است."

سازمان ملل متحد تنباکو را بزرگترین عامل مرگ‌های قابل پیش‌گیری در جهان خوانده و به مناسبت «روز جهانی بدون تنباکو» می‌گوید که سالانه بیش از ۸ میلیون نفر در جهان در نتیجه استفاده از تنباکو جان‌های خود را از دست می دهند که ۱.۲ میلیون تن آنان به دلیل تنفس دود سگرت از محیط اطراف شان از بین می‌روند.

متخصصین صحت می‌گویند که استفاده از تنباکو می‌تواند بر هر عضو بدن تأثیرگذار باشد و اعتیاد به آن، احتمال مبتلا شدن مصرف کننده‌گان آن را به سرطان‌های مختلف، امراض قلبی، ناراحتی‌های تنفسی و مشکلات جگر افزایش دهد و همچنان سبب کاهش باروری و سقط جنین در نزد زنان شود.

در این حال یک آگاه امور اجتماعی و جوانان می‌گوید راه حل برای کاهش و از بین بردن استفاده از تنباکو بلند بردن سطح آگاهی مردم نسبت به ضرر های دخانیات است.

او که نخواست نام‌اش در گزارش گرفته شود به رادیو آزادی گفت تبلیغات بر ضد استفاده از تنباکو می‌تواند از طریق مکاتب و مراکز عمومی، رسانه‌ها و از طریق نصب بنرها به اجرا گذاشته شود: "مسئولیت دولت، مردم و جامعه است که می‌شود از طریق شوراهای مردمی، مساجد و مکاتب به مردم آگاهی‌دهی شود، در باره اضرار تنباکو گفته شود تا مردم از آن آگاهی پیدا کنند و از استفاده تنباکو و این عمل دست بردارند."

شرافت زمان سخنگوی وزارت صحت عامه طالبان به سؤالات رادیو آزادی در مورد این‌که چه تعداد افراد در افغانستان از تنباکو استفاده می‌کنند و چه راه‌های برای جلوگیری از آن اتخاذ شده پاسخ نداد.

اما قانون جلوگیری استفاده از تنباکو در اماکن عمومی در افغانستان در سال ۱۳۹۲ خورشیدی تصویب شده که در آن آمده، هر کس از این قانون تخطی کند، ۳۰۰ افغانی جریمه خواهد شد و در عین زمان بر اساس این قانون ۵۰ درصد افزایش تعرفۀ گمرکی بر واردات سگرت وضع شده بود.

با آن‌هم سگرت در صدها دکان وسگرت فروشی‌های سیار کنار جاده در ولایت‌های مختلف افغانستان به فروش می‌رسد و استفاده کننده‌گان سگرت بدون توجه به ضررهای آن به خود و دیگران آن را خریداری کرده و در محلات مختلف دود می‌کنند.

«تنباکو» گیاهی است که برگ‌های خشک آن حاوی نیکوتین که یک ماده اعتیادآور است، می‌باشد.

بر اساس یافته‌های طبی، پس از کشیدن دود تنباکو، نیکوتین موجود در آن ظرف چند ثانیه وارد جریان خون شده و به مغز می‌رسد و سبب احساس لذت و انرژی می‌شود، اما اثر تولید شده سریعاً از بین رفته و باعث خستگی و کسالت فرد می‌شود و در این شرایط فرد استفاده کننده دوباره به همان احساس قبلی نیاز پیدا کرده و مجدداً اقدام به مصرف می‌کند.

سازمان صحی جهان در سال ۱۹۸۷ میلادی ۳۱ می را به‌عنوان « روز جهانی بدون تنباکو» برگزید.

هدف از آن جلب توجه نسبت به مصرف تنباکو و تأثیرات منفی آن بر سلامت انسان در نظر گرفته شده‌است.

یکی از اقداماتی‌که در «روز جهانی بدون تنباکو» انجام می‌شود این است که برای تشویق عدم استفاده از تنباکو از افراد خواسته می‌شود که در این روز برای ۲۴ ساعت از محصولات تنباکو استفاده نکنند.

فرمان دونالد ترمپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده در مورد ممنوعیت ورود شهروندان ۱۲ کشور به ایالات متحده، از روز دوشنبه به اجرا گذاشته می‌شود.

ترمپ هدف از این اقدام را محافظت از ایالات متحده در برابر به گفته‌اش «تروریست‌های خارجی» خوانده.

افغانستان، ایران، میانمار، چاد، جمهوری کانگو، گینه استوایی، اریتریا، هائیتی، لیبیا، سومالیا، سودان و یمن، شامل ممنوعیت جدید سفر به ایالات متحده شده‌اند.

اما افرادی که اقامت ایالات متحده دارند و آنانی که ویزای امریکا را از پیش دریافت کرده‌اند، شامل این ممنوعیت نمی‌شوند.

افغان‌هایی که برای ایالات متحده یا پروژه‌های که از سوی آن‌کشور تامین‌مالی‌شده، کار کرده‌اند و امیدوار بودند که به آن‌کشور منتقل شوند، نگران استند.

آن‌ها می‌گویند که این ممنوعیت سفر ممکن است آن‌ها را مجبور به بازگشت به افغانستان کند؛ جایی که به گفتۀ شان ممکن است با انتقام‌جویی طالبان روبه‌رو شوند.

گزارش‌ها می‌رساند که صبح روز یکشنبه، ۱۸ ماه جوزا آتش‌سوزی بزرگ در ناحیۀ پنجم شهر کابل رخ داده است.

در تصاویر منتشر شده در رسانه‌های اجتماعی دیده می‌شود که دود غلیظ در حال بلند شدن است.

گزارش شده است که این آتش‌سوزی در یکی از بازارهای فروش کالاهای دست دوم، «لیلامی» در منطقۀ کمپنی اتفاق افتاده است.

تا هنوز در مورد تلفات و خسارات احتمالی این رویداد گزارشی در دست نیست. مقامات حکومت طالبان نیز تا کنون در مورد علت اصلی این آتش‌سوزی چیزی نگفته‌اند.

روزنامه بریتانیایی گاردین شنبه ۷ جون به نقل از این موسسه که به تازگی گزارش خود را در این مورد منتشر کرده خبر داده است که بحران آب تا سال ۲۰۳۰ باعث بیجا شدن حدود ۳ میلیون باشنده شهر کابل خواهد شد.

براساس گزارش مرسی کورپس، شهر کابل در حال حاضر میزبان ۷ میلیون نفر است.

در این گزارش آمده است که آلودگی گسترده آب های زیرزمینی شهر کابل به دلیل وجود فاضلات و شوری، دسترسی مردم به آب پاک آشامیدنی را به یک معضل جدی روزمره مبدل کرده است.

پیش از این برنامه اسکان بشری سازمان ملل متحد (UN Habitat) گفت که در حال حاضر ۲۱ میلیون نفر در افغانستان با بحران جدی آب مواجه اند و این کشور به سرمایه گذاری های بزرگ در بخش زیرساخت های آبی نیاز دارد.

ذبیح الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان، پیام صوتی ۴۵ دقیقه یی منسوب به ملا هبت الله را روی صفحۀ ایکس (تویتر سابق) نشر کرده است.

در این پیام به مناسبت عید قربان، آخوندزاده از مردم و رهبران طالبان خواسته است که از اختلافات بپرهیزند و برضد همدیگر حرف نزدنند.

در ماه های گذشته چندین بار از موجودیت اختلافات میان مقامهای ارشد طالبان گزارش شده، اما ذبیح الله مجاهد سخنگوی حکومت طالبان این گزارشها را رد کرده است.

این بازیها روز سه شنبه در شهر دوشنبه، پایتخت تاجیکستان، آغاز می‌شود.

تیمهای افغانستان، ایران، تاجیکستان، قرغیزستان، ازبیکستان و ترکمنستان در این مسابقات باهم رقابت می‌کنند.

روز گذشته مقام‌های سرحدی ازبکستان در شهر ترمز اعلام کردند که این کمک‌ها که آرد، برنج، شکر، مکرونی، روغن، لوبیا و مقداری شیرینی را شامل می شود، به هدایت شوکت میرضیایف، رییس‌جمهور، به ولایت بلخ ارسال شده است.

این کمک‌ها دیروز(6 جون) طی مراسمی در حیرتان به جانب افغانستان سپرده شد. در این مراسم نورالهدا، معاون والی طالبان در بلخ، عصمت‌الله ایرگاشف نماینده ویژه ازبکستان در امور افغانستان و اولوغبک قاسموف والی سورخند دریا حضور داشتند.

ازبکستان به مناسبت عید سعید فطر و نوروز نیز حدود ۲۰۰ تُن مواد غذایی به افغانستان کمک کرده بود.

در روز هایی عید، شماری از افغان ها حیوانات را قربانی می‌کنند. مسوولان صحی به مردم توصیه کرده‌اند که هنگام ذبح حیوانات از دستکش و ماسک استفاده کنند، زیرا واقعات ابتلا به تب کانگو در افغانستان افزایش یافته است.

مسوولان شفاخانه انتانی در کابل در هفته گذشته هشدار دادند که واقعات مثبت تب کانگو در افغانستان در سالجاری نسبت به سال گذشته ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش یافته است.

اگر هنگام ذبح حیواناتی که ویروس تب کانگو را دارند، کسی با خون و یا سایر افرازات آن تماس پیدا کند، می توانند به تب کانگو مبتلا شود و این بیماری اگر به موقع تداوی نشود، کشنده است.

وزارت دفاع طالبان در اعلامیه ای که امروز(6 جون) منتشر شد، گفته که ماموران استخبارات این گروه، طی دو عملیات جداگانه در ناحیه ۲۱ شهر کابل و منطقۀ سروبی، دو فرد مظنون را با مقداری از سلاح و مهمات دستگیر کرده اند.

براساس اعلامیه، سلاح و مهمات کشف شده، شامل پنج میل کلاشینکوف، شش میل تفنگچه و یک راکت ساخت امریکا است.

طالبان در مورد هویت افراد دستگیر شده و این که آنها در کابل، یا سروبی دستگیر شده‌اند، چیزی نگفته اند.

حدود یک و نیم ملیون مسلمان در مراسم حج امسال شرکت کرده اند و با ادای مراسم حج، عربستان سعودی امروز(6 جون) را روز نخست عید قربان اعلام کرد.

در مراسم حج امسال حدود 30 هزار افغان هم شرکت دارند، اما در کشور خود افغان ها، امروز عید نیست.

حکومت طالبان، برخلاف عربستان سعودی، امروز را عرفه و فردا(7 جون) را روز اول عید قربان اعلام کرده

خبرگزاری فرانس پریس به نقل از یک اعلامیه یوناما گزارش داده است که کارمندان زن این سازمان از سوی افراد نا معلوم، به خاطر کار شان تهدید شده اند.

یوناما گفته است که برای امنیت و مصئونیت کارمندانش، اقداماتی را روی دست گرفته است.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، این زنان با در نظرداشت تدابیر اتخاد شده از سوی یوناما، از خانه های خود کار میکنند.

از سوی هم وزارت داخلۀ طالبان چنین تهدید را "جرم" خوانده و گفته است که پولیس در این زمینه اقدام خواهد کرد.

طالبان پس از برگشت به قدرت در سال ۲۰۲۱ میلادی، بالای کار و آموزش زنان و دختران محدودیت های شدید وضع کردند.

حکومت طالبان در اواخر سال ۲۰۲۲ کار زنان با اداره های غیر دولتی را منع کرد.

این اقدام حکومت طالبان با واکنشهای تند سازمانهای جهانی، از جمله ملل متحد، سازمان همکاری‌های اسلامی و نهادهای مدافع از حقوق بشر مواجه شد.

هرچند حکومت طالبان گفته است که ممنوعیت بر آموزش دختران دایمی نه بلکه تا "امر ثانی" تعطیل است، اما نزدیک به چهار سال شد که مکاتب بالاتر از صنف شش به روی دختران بسته اند.