لینک‌های قابل دسترسی

خبر تازه
یکشنبه ۲۸ دلو ۱۴۰۳ کابل ۰۳:۱۷

انتقاد از سمینارهای دینی و علمی طالبان؛ آموزش با هدف تطبیق اصول امارت یا تحمیل عقاید؟


یکی از دانشگاه‌های خصوصی افغانستان-تصویر از آرشیف
یکی از دانشگاه‌های خصوصی افغانستان-تصویر از آرشیف

چگونگی برگزاری سمینارهای دینی و علمی از سوی وزارت تحصیلات عالی طالبان برای صدها محصل در افغانستان، با انتقاداتی همراه شده است.

برخی از محصلان شرکت‌کننده در این سیمینار ها روز شنبه ۱۵ فبروری در صحبت با رادیو آزادی گفتند که باوجود عنوان دینی و علمی، محتوای آن بیشتر بر معرفی وتمجید از نظام طالبان و تأکید بر پیروی مطلق از اصول و دیدگاه‌های آنان متمرکز است.

یکی از این محصلان که نظر به حساسیت موضوع نخواست نام اش در گزارش گرفته شود به رادیو آزادی گفت:

«ما در این سیمینار ها شرکت کردیم، قبل از برگزاری سمینار ها از طرف اداره پوهنتون اعلام میشود که سیمینار برگزار میشود. وقتی اشتراک میکنیم تمام موضوعات که ارائه میگردد، تکراری است، مثلا می گویند ریش بگذارید، نماز سر وقت بخوانید در حالیکه ما موضوعات دینی را در خانه های خود و در مدرسه و اجتماع آموخته ایم. اینها از این مسایل که کمی جلوتر می روند، تعریف نظام خود را می کنند، تلاش دارند از این طریق روی ذهنیت محصلین کار کنند که در راستای حمایت از امارت اسلامی با این گروه همگام باشند.»

یکی محصل دیگر که نخواست نام اش در گزارش گرفته شود هم در این مورد به رادیو آزادی گفت:

«اصول و قوانین اسلامی را که اکنون تدریس می کنند به معنی این است که قوانین امارت را بالای ما تطبیق می نمایند، اینها به طور غیر مستقیم برای بقای نظام خود تلاش می کنند و مردم را در حمایت از نظام خود فرا میخوانند، فرقی نمیکند سکتور شخصی است یا دولتی، همه را به نوعی سانسور کرده اند، پوهنتون های شخصی و دولتی هر دو در دست اینها اند، چیزی که به خواست و میل اینها باشد همان چیز را بالای محصلین و استادان تطبیق می کنند.»

یکی از مراکز آموزشی افغانستان-تصویر از آرشیف
یکی از مراکز آموزشی افغانستان-تصویر از آرشیف

این درحالی است که وزارت تحصیلات عالی طالبان گفته که سمينارهای دينی و علمی برای ۱۴۰۰ محصل پوهنتون‌های مناطق سردسير به روز پنجشنبه هفته گذشته پایان یافته که در جريان آن علمای دینی برای محصلان در پرتو قرآنکریم و احادیث نبوی، درس‌های فکری، عقیدتی و اخلاقی ارائه کرده اند.

این وزارت در شبکه اکس خود به روز جمعه افزوده که اين سمينارها در پوهنتون های کابل، پولی‌تخنیک کابل،پوهنتون سیدجمال الدین افغانی در کنر و شیخ زاید خوست برگزار شده اند.

دراین حال شماری از استادان پوهنتون ها می گویند که محدود کردن آموزش به یک چارچوب فکری خاص، باعث تضعیف خلاقیت علمی و کاهش توانایی دانشجویان در حل مسائل پیچیده اجتماعی و علمی خواهد شد.

خالد افغان یک استاد پوهنتون در مورد به رادیو آزادی گفت:

"طبعا، زمانی که یک سمینار برگزار می‌شود، اهدافی در پس آن نهفته است، در اینجا نیز هدف همین است؛ آن‌ها می‌خواهند در آینده از این محصلان به‌عنوان نیروی مورد نظر خود استفاده کنند. در این میان، یک نکتهٔ باریک دیگر هم وجود دارد: محصلانی که برای این سمینارها انتخاب شده‌اند، از همان پوهنتون‌هایی هستند که استادان از آن‌ها برکنار شده‌اند،اول اینکه، آن‌ها می‌خواهند محصلان را مطابق به تفکر خود آموزش دهند، و دوم، به نظر من، همه را آن‌قدر در این سمینارها مشغول کرده‌اند که دیگر صدای درخواست برای تقرر دوبارهٔ استادان شنیده نشود."

پیش از این، گزارش‌های متعددی دربارهٔ تلاش طالبان برای تحمیل عقاید شان بر جوانان و کنترل بر افکار عامه در افغانستان منتشر شده است.

برخی آگاهان امور اجتماعی می گویند که حذف برخی مضامین از نصاب های آموزشی در افغانستان ،جمع آوری صدها عنوان کتاب و اخذ امتحان امارت شناسی از جوانان در بخش های مختلف از مثال های واضح این تلاش ها اند.

پیش از این ندا محمد ندیم سرپرست وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان گفته، کسانی که با قلم، زبان و عمل با حکومت آنان مخالفت می‌کنند، بغاوت دانسته می‌شود و این افراد را واجب القتل خواند.

در واکنش به این اظهارات برخی از فعالان و سیاستمداران افغان گفته اند که این گونه اظهارات مقام‌های طالبان نشان می‌دهد که آنها تحمل شنیدن انتقادات سالم را هم ندارند.

اما ذبیح الله مجاهد سخنگوی حکومت طالبان به ویژه با اشاره به برخی انتقادات از سوی مقامات مربوط به نظام طالبان گفته که انتقادها باید به‌صورت محرمانه و اخلاقی مطرح شوند و از بیان علنی آن‌ها خودداری شود،وی تأکید کرد که انتقاد علنی می‌تواند به تفرقه و اختلاف در صفوف طالبان منجر شود.

شماری از سازمانهای حقوق بشری نیز در گذشته از شیوه های آموزشی طالبان انتقاد کرده اند.

از جمله دیدبان حقوق بشر در گزارشی اواخر سال ۲۰۲۳ گفت که سیستم آموزش افغانستان تحت حاکمیت طالبان با "یک بحران عمیق" دچار شده است.

XS
SM
MD
LG