تاجران افغان می‌گویند که بسته ماندن مسیر های زمینی با پاکستان باعث توقف صادرات و خسارات قابل توجه برای آنان شده است.
صفی‌الله، یکی از آنان، روز جمعه ۳۱ اکتوبر به رادیو آزادی گفت: «انگور را به بازار می‌آوریم؛ دوازده کیلو انگور خوب در ۲۰۰ تا ۲۵۰ افغانی فروخته می‌شود و انگور خراب در ۱۰۰ افغانی. ۳۰ افغانی پول مزدوری آن می شود. هیچ چیزی نمی‌ماند، در هر موتر ۳۰ لک تا ۳۵ لک کلدار ضرر می‌کنیم.»
قند قلندری، تاجر دیگر انگور، نیز شکایت مشابهی دارد: «انگور هر خروار ۳۵ هزار افغانی بود، حالا به ۲۰ هزار هم کسی نمی‌خرد. در بازار های افغانستان اینقدر مصرف ندارد و مردم هم توان خرید ندارند به همین خاطر به پاکستان صادر می‌شد، حالا قیمتش از نصف هم پایان شده، قبلاً در پاکستان یک کیلو در ۴۰۰ کلدار فروخته می‌شد، ولی حالا در افغانستان در ۲۰ تا ۳۰ افغانی به فروش می‌رسد، آنهم کسی نمی‌خرد.»
این تاجران می‌گویند که در افغانستان مشکل نبود سردخانه وجود دارد و آنان امکانات کافی برای نگهداری انگور در اختیار ندارند.
افغانستان که انواع مختلف انگور دارد و هم‌اکنون فصل برداشت این محصول در خزان آغاز شده است.
در شماری از ولایت های شمالی، اما برخی باغداران انگور را در ظروف گِلی معروف به «کنگینه» ذخیره می‌کنند تا در زمستان از آن استفاده کنند.
انواع مشهور انگور در افغانستان شامل کشمشی، حسینی، شندوخانی، کندهاری، کلک‌عروس و گونه های دیگر است.
تنش میان حکومت طالبان و پاکستان
بسیاری از گذرگاه‌های زمینی میان افغانستان و پاکستان از تاریخ ۱۱ اکتوبر، پس از درگیری های ناوقت شب ۱۰ اکتوبر میان نیروهای طالبان و نظامیان پاکستانی در امتداد خط دیورند، بر روی تجارت، ترانزیت و رفت‌وآمد بسته شده‌اند. تنها گذرگاه مرزی تورخم روز شنبه اول نوامبر به روی «بازگشت مهاجران افغان» به افغانستان پس از بیش از ۲۰ روز بازگشایی شد؛ آنهم به گفته‌ای مقامات برای امروز یا شاید هم فردا.
حکومت طالبان این درگیری‌ها را «تلافی‌جویانه» خوانده گفته بود که پاکستان بتاریخ ۹ اکتوبر حریم هوایی کابل را نقض کرده و در ولایت پکتیکا حملات هوایی انجام داده است.
هرچند در ۱۸ و ۱۹ اکتوبر میان دو طرف در دوحه آتش‌بس اعلام شد، اما راه‌ها همچنان مسدود باقی مانده است.
در آن زمان وزارت خارجه پاکستان اعلام کرد که تمامی مسیرهای تجارتی و ترانزیتی با افغانستان تا زمانی بسته خواهند ماند که ارزیابی کامل از وضعیت امنیتی صورت گیرد.
طاهر حسین اندرابی، سخنگوی این وزارت، در یک نشست خبری در ۲۴ اکتوبر گفت که «زندگی شهروندان پاکستانی از هر نوع تجارت باارزش‌تر است.»
مسئولان اتاق مشترک تجارت افغانستان و پاکستان نیز تایید می کنند که امسال بار دیدگر تاجران افغان، به‌ویژه تاجران انگور، به دلیل بسته شدن راه‌ها با پاکستان، زیان‌های سنگینی را متحمل شده‌اند:
داکتر مخلص احمد، مشاور این اتاق، در صحبت با رادیو آزادی گفت:
«آن انگورهای که برای صادرات آماده شده بودند، اکنون به طور کلی متوقف مانده‌اند. بازار افغانستان ظرفیت فروش همه این انگورها را ندارد. از سوی دیگر، مشکل نبود سردخانه ها نیز وجود دارد و باغداران و تاجران نمی‌توانند آنها را در سردخانه‌ها نگهداری کنند. آنان هر روز متضرر می‌شوند. امیدواریم این مسیرها زود باز شوند تا انگورهای جمع‌آوری‌شده یا آنهایی که هنوز در باغ‌ها هستند و آماده صادرات‌اند، به‌موقع به بازار برسند.»
اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان در مورد میزان دقیق زیان تاجران افغان در نتیجه بسته شدن راه‌ها میان افغانستان و پاکستان آماری ارائه نکرده است، اما خانجان الکوزی، عضو هیئت مدیره این اتاق، به رادیو آزادی گفت که تاجران انگور حدود ۵۰ درصد ضرر کرده‌اند.
غلام محمد کاظم، سخنگوی وزارت زراعت، آبیاری و مالداری حکومت طالبان، به پرسش رادیو آزادی درباره میزان حاصلات انگور در سال جاری پاسخ نداد.
با این حال، بر اساس آمارهای قبلی، هر سال صدها تُن انگور در افغانستان تولید می‌شود.
شماری از شهروندان افغانستان در شبکه های اجتماعی، به ویژه در فیسبوک، با راه‌اندازی کارزاری از مردم خواسته‌اند که انگور بخرند تا باغداران و تاجران بیشتر زیان مالی نبینند.
آنان همچنان از حکومت طالبان خواسته‌اند تا سردخانه‌های بیشتری بسازد که محصولات داخلی در داخل کشور حفظ شده و از فاسد شدن آن جلوگیری شود.
حکومت طالبان پیش از این گفته که در سراسر کشور حدود ۴۵۰ سردخانه بزرگ و کوچک وجود دارد که مربوط به نهادهای دولتی، سکتور خصوصی و دهقانان است، اما شماری از آنها اکنون غیرفعال‌اند و تاجران و باغداران آن را ناکافی می‌دانند.
همچنین قابل یادآوریست که از بخشی از انگور های تولید شده در افغانستان، کشمش نیز تهیه می شود.
سازمان خوراک و زراعت سازمان ملل متحد (FAO) حدود چهار ماه پیش اعلام کرد که با همکاری بانک جهانی، ۱۶۵ مرکز ویژه برای خشک‌کردن انگور و تولید کشمش در افغانستان ایجاد خواهد کرد.
این سازمان افزوده که هر یک از این تأسیسات ظرفیت ۱۵ متریک تُن انگور را خواهد داشت و زمینه را برای دهقانان فراهم می‌سازد تا روند خشک‌کردن انگور را به‌صورت معیاری انجام دهند، از ضایع‌شدن محصولات جلوگیری کنند و از حاصلات خود درآمد بهتر به‌دست آورند.
