سل یا توبرکلوز «TB» یک بیماری قابل درمان است، اما یافتههای یک تحقیق سازمان صحی جهان نشان میدهد که هنوز هم سالانه ۱۴ هزار تن در اثر این بیماری در افغانستان از بین میروند.
وزارت صحت عامه افغانستان هم نگرانی سازمان صحی جهان را بجا خوانده میگوید تلاشها جریان دارد تا با گذشت هر سال ارقام تلفات ناشی از این مرض در افغانستان را کاهش دهند.
لطفالله منظور ترینر متخصص برنامه ملی کنترول توبرکلوز این وزارت روز پنجشنبه به رادیو آزادی گفت که در تمام کشور ۱۹۷۳ مرکز بخاطر تداوی مرض سل یا توبرکلوز ایجاد کردهاند.
آقای منظور میگوید همین مراکز تداوی بیماری سل در سال ۲۰۱۵ میلادی تقریباً ۳۷ هزار واقعات توبرکلوز را ثبت کرده اند.
وی میافزاید:
"در حدود ۳۷ هزار و یک واقعه را در سال ۲۰۱۵ کشف کردند و زیر تداوی گرفتند و در مقایسۀ ۱۴ سال گذشته زیادترینرقم واقعه یابی همین سال است، بعضی دوستان فکر میکنند که چرا این رقم بالا رفته، ارقام موجود است مریضانی موجود است این ارقام که بالا میرود نمایندهگی از این میکند که پروگرام توسعه پیدا کرده و واقعه یابی زیاد شدهاست."
بیست و چهارم ماه مارچ روز جهانی مبارزه با توبرکلوز است و هر سال مقامات افغان نیز از این روز تجلیل به عمل میآورند و بخاطر از بین بردن این بیماری تعهد میکنند.
نظر به ارقام بدست آمده از سازمان صحی جهان سالانه ۶۰ هزار نفر در افغانستان به این بیماری مبتلا میشوند و در اثر آن حدود ۱۴ هزار تن آنان از بین میروند.
سل یا توبرکلوز یک مرض ساری است و داکتران به کسانی که بیش از دو هفته سرفه میکنند سفارش میکنند تا یکبار به مرکز صحی مراجعه کنند.
این بیماری تأثیر مستقیم بالای ششها دارد و در برخی کشورها مانند افغانستان که مشکلات اقتصادی در آن بیشتر است اکثر مردم به این بیماری مبتلا میشوند.
شماری از کارشناسان صحی میگویند، سل واقعات معلوم و مجهول دارد و بخاطر معلوم کردن واقعات مجهول آن وزارت صحت عامه باید متخصصین خوب و با تجربه را تربیه کند.
محمد ظاهر ستانکزی هماتولوژست توبرکلوز به رادیو آزادی در این مورد چنین نظر داد:
"لازم است تا به تمام بخشها توجه شود، ارقامی که از توبرکلوز ثبت شده از این هم بیشتر است، موضوع اول اینکه باید متخصصین بیشتری تربیه شوند در مرحله اول اکسری قفس سینه باید توبرکلوز تشخیص شود، با تربیه متخصصین توبرکلوز بسیاری از قضایای نهفته هم پیدا میشود چون که کیسهای نهفته به متخصصین ورزیده ضرورت دارد."
از ۱۴ سال گذشته بدینسو خدمات صحی در افغانستان گسترش یافته اما مردم عام از خدمات مراکز صحی دولتی ناراضی هستند.
پائین بودن کیفیت درمان و کمبود متخصصین ورزیده از عواملی است که سالانه هزاران تن برای تداوی به خارج از افغانستان به خصوص هند و پاکستان میروند.
فیروزالدین فیروز وزیر صحت عامه افغانستان قبلاً گفته بود که سعی مینمایند تا با معیاری ساختن خدمات صحی در داخل افغانستان مردم را تشویق کنند که بخاطر تداوی به بیرون از کشور سفر نکنند اما این همانند سایر تعهدات مقامات حکومتی جامه عمل نه پوشیده است.
در همین حال اداره صحی سازمان ملل متحد در گزارش سالانه خود در سال ۲۰۱۴ در مورد توبرکلوز گفته بود هرچند در ظرف ۲۵ سال گذشته برای وقایه این مرض تلاشهای زیاد صورت گرفته است ولی در یک سال گذشته یک و نیم میلیون انسان در نتیجه این بیماری در جهان جان دادهاند.
گزارش: ذکیه حکیمی