شماری از دهقانان در ولایت ارزگان در ماههای اخیر بجای کوکنار به کشت هِنگ رو آورده اند.
دهقانان میگویند که عاید مالی هِنگ٬ در مقایسه به کوکنار بیشتر است و به مواظبت و هزینه کمتر نیاز دارد.
در فاصله پنج کیلو متری، ترینکوت مرکز ولایت ارزگان زمین های که در گذشته بر آن کوکنار کشت میشد، حال دهقانان در آن به کشت هِنگ مصروف اند.
میرزا ولی باشنده منطقه مهر آباد در مرکز ولایت ارزگان است، وی در گذشته بر زمین زراعتی خود کوکنار کشت میکرد، اما از هشت سال به اینسو به کشت هِنگ رو آورده است.
میرزا ولی که سرگرم مواظبت از پنجاه جریب مزرعه هِنگ است، میگوید، کشت هِنگ در مقایسه به کوکنار آسان تر و هزینه مالی آن نیز کمتر است.
"عاید هِنگ از تریاک بیشتر است، عاید یک جریب هِنگ با ده جریب کوکنار هم قابل مقایسه نیست و حاصل آن بیشتر است. یک کیلو گرام هنگ به (25) هزار افغانی است و یک جریب زمین زراعتی دو صد کیلوگرام هِنگ بدست میدهد، پس گفته میتوانیم که یک جریب زمین ما پنجاه لک روپیه عاید دارد و این عاید حد اکثر نه، بلکه عاید حد اوسط آن است."
دهقانان در ارزگان میگویند که هنگ نسبت به کوکنار مفاد بیشتر دارد و باید زمینداران به عوض کوکنار هنگ بکارند
محمد نبی نیز بر بیست جریب زمینش هِنگ کشت کرده و سرگرم مواظبت از آن است.
وی میگوید که بر اکثریت زمین های زراعتی در ارزگان کشت صورت نمیگیرد، زیرا دهقان با کشت دیگر نمیتواند مصرف آب چاه عمیق و کود کیمیاوی را تامین کند.
در سال ۲۰۲۰ از مجموع صادرات افغانستان به خارج، ۲۵ در صد آن بته های طبی بود.
محمد نبی به دهقانان توصیه میکند که چنین زمینها را به اجاره بگیرند و بر آن هنگ کشت کنند.
" هرکسی باید هِنگ کشت کند، اگر کسی زمین هم ندارد، میتواند در شراکت با زمین داران هِنگ کشت کنند. اگر کسی زمین هم ندارد، میتواند در حویلی و بام خانه شان هِنگ کشت کند، هِنگ هیچ گونه زیانی ندارد، هم اقتصاد شما بهتر خواهد شد، هم به مردم کمک میکنید و هم اقتصاد کشور تان بهبود خواهد یافت."
ارزگان از جمله (۲۲) ولایتی است که بیشترین کوکنار افغانستان در آن کشت میشود.
ولایت ارزگان در نقشه افغانستان
قدرت الله حمیدی مسوول رسانه های ریاست زراعت طالبان برای ولایت ارزگان به رادیو آزادی گفت، آنان تلاش میکنند تا دهقانان را به کشت بیشتر هِنگ تشویق کنند.
" کشت هِنگ به دو طریقه نهال و بته صورت میگیرد، وقتی آن را به شکل بته کشت میکنیم، در چهار سال آماده حاصل دهی میشود ولی وقتی به شکل درخت کشت شود، دو سال بعد حاصل میدهد. نهال و نوع تخم زراعتی هِنگ از هم تفاوت دارند، در حال حاضر در افغانستان شش نوع تخم رایج است که بهترین نوع آن هِنگ سفید تاجیکی است."
دهقانان از حکومت طالبان میخواهد که با منع کردن کوکنار، برای کشتهای بدیل آنان در داخل و بیرون از کشور بازاریابی کنند.
هِنگ نبات طبی است که از آن در تولید ادویه، عطر و صابون استفاده میشود.
هرچند در سال جاری ارقام تازه در رابطه به صادرات بته های طبی نشر نشده، اما در سال ۲۰۲۰ از مجموع صادرات افغانستان به خارج، ۲۵ در صد آن بته های طبی بود.
در سال ۲۰۲ میلادی افغانستان بیست هزار تُن هِنگ را به خارج صادر کرد که عاید مجموعی آن ۵۴ میلیون دالر بود.
گزارش: شریف الله شرافت