ولایت ننگرهار در شرق افغانستان که زمانی مرکز چاپ و فروش کتاب‌های زبان پشتو دانسته می‌شد، حالا بازار آن رونقی برای چاپ، نشر و فروش کتاب ندارد.
برخی از مسئولان انجمن‌های ناشر کتاب در این ولایت می‌گویند، افزایش بیکاری در افغانستان، محدودیت‌های آموزشی بر دختران و نظارت از سوی حکومت طالبان بر چگونگی نشر کتاب‌ها از عوامل عمدۀ این معضل است.
مسئول یکی از انجمن‌های ناشر کتاب در ننگرهار که نخواست نامش در گزارش ذکر شود، به رادیو آزادی گفت:
"این که حالا دروازه‌های مکتب و پوهنتون‌ها بر روی دختران مسدود شده است و در کنار آن اجازه هیچ‌گونه آموزش برایشان داده نمی‌شود، این کار بالای انتشارات کتاب‌های ما تأثیر گذاشته است، بخاطری که بازار فروش کتاب وجود ندارد و زمانی که کتاب بازار فروش نداشته باشد، پس طبیعی است که بالای نشر و چاپ کتاب هم تأثیر دارد."
بیشتر در این باره: طالبان: کتاب‌های مغایر با فقه حنفی از کتابخانه‌های مراکز آموزشی باید جمع‌آوری شوندمسئول یک انجمن ناشر دیگر هم که نخواست نامش در گزارش گرفته شود و به شرط تغییر صدای اصلی‌اش به رادیو آزادی در این مورد گفت:
"در کل، مطالعه کتاب کاهش یافته است، جوانانی که در گذشته می‌آمدند و کتاب‌های مربوط به مسلک‌شان را خریداری می‌کردند، اکثریت‌شان یا از کشور بیرون شده‌اند و یا اگر تعدادی هم باقی مانده‌اند دل‌هایشان شکسته است یا با مشکلات اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. همین عوامل است که چاپ کتاب‌ها کمتر شده است."
در حال حاضر بیش از ۳۰ انجمن ناشر کتاب در ننگرهار فعالیت دارند.
مسئولان این انجمن‌ها می‌گویند در دورۀ نظام جمهوری مخلوع، هر ماه صدها جلد کتاب در بخش‌های مختلف نشر و چاپ می‌شد، اما به گفتۀ آنان در حال حاضر این رقم به کمتر از ده جلد کتاب در ماه، کاهش یافته است.
به اساس معلومات انجمن‌های چاپ و نشر کتاب در ننگرهار قبل از حاکمیت دوبارۀ طالبان و افزایش مشکلات اقتصادی و وضع محدودیت‌های آموزشی بر دختران، بر علاوه کتاب‌های درسی تقاضای دانش‌آموزان و دانشجویان برای مطالعۀ کتاب‌های کمکی درسی و سایر موضوعات از جمله علمی و معلوماتی چشم‌گیر بود.
مسئولان انجمن‌های ناشر کتاب، بیکاری و محدودیت‌های آموزشی را از عوامل این معضل می‌دانند.
در این حال شماری از جوانان می‌گویند که به دلیل وضعیت اقتصادی نامناسب و محدودیت‌های آموزشی، کتاب نمی‌خرند.
سمیع‌الله، محصل پوهنځی زبان و ادبیات پوهنتون ننگرهار در این مورد به رادیو آزادی گفت:
"در شرایط فعلی مردم بخاطر سیر کردن شکم خود سرگردان پیدا کردن یک لقمه نان است و این کار بازار مطالعه را کمرنگ کرده است. زمانی که یک نفر به خاطر یک لقمه نان سرگردان باشد کتاب را با چه بخرد؟"
خدیجه، یک دانش‌آموز صنف یازدهم مکتب در ولایت ننگرهار که به دلیل وضع محدودیت طالبان بر آموزش، درس‌هایش نیمه‌تمام باقی مانده، به رادیو آزادی گفت انگیزه‌اش برای مطالعه کمرنگ شده است.
"مشکل بزرگ این است که مکاتب و پوهنتون‌ها مسدود است، به همین خاطر علاقه‌مندی به مطالعه کم شده است. یک دختر که در خانه نشسته باشد، پرسش بزرگ برایش این است که چرا برای آموزش و کار اجازه ندارد. پس در این حالات از لحاظ ذهنی و اقتصادی آنها نمی‌توانند که کتاب را برای مطالعه کردن خریداری کنند."
بیشتر در این باره:
کاهش چشم‌گیر فرهنگ کتاب‌خوانی در افغانستان به دلیل مشکلات اقتصادیطالبان کتاب «امارت‌شناسی» را در مکاتب و مدارس کندهار توزیع کرده‌اندفقدان روزنامه‌های آزاد در افغانستان؛ فرهنگ روزنامه‌خوانی زیر سایۀ طالبان کاهش یافته استکتاب و مطالعه جایگزین لحظه های تنهایی دختران؛ « مکاتب بسته است، کتاب میخوانیم» روز جهانی کتاب؛ روند چاپ کتاب و مطالعه در افغانستان چگونه است؟ بازار بی رونق فروش کتاب در افغانستان نهاد های انتشاراتی را با مشکل مواجه ساخته استاین در حالی است که حدود شش ماه قبل شماری از مسئولان انجمن‌های ناشر و کتاب‌فروشان در صحبت با رادیو آزادی ادعا کرده بودند که استخبارات طالبان به کتاب‌فروشی‌ها و مراکز انتشاراتی داخل شده و حدود ۵۰ هزار جلد کتاب مختلف را از نزد آنها جمع‌آوری کرده بودند که به این دلیل میلیون‌ها افغانی خساره دیده‌اند.
به گفتۀ آنها، بیشتر کتاب‌های جمع‌آوری شده مربوط به موضوعات تاریخی، سیاسی و مذهبی بود و یا هم در مورد شخصیت‌های افغان نوشته شده بودند.
رادیو آزادی آن زمان لیست ۷۸ کتاب به زبان‌های دری و پشتو را بدست آورده بود که گفته می‌شد حکومت طالبان به کتاب‌فروشی‌ها سپرده است و از آنها خواسته تا این کتاب‌ها را نفروشند.
قابل ذکر است که نه تنها در ولایت ننگرهار، بلکه پس از حاکمیت دوبارۀ طالبان در افغانستان، در کل در کنار دیگر بخش‌ها بازار فروش و چاپ کتاب‌ها هم سرد شده است.