در ادامهء گزارش های سلسله وار رادیو آزادی از مصرف بودجه انکشافی وزارت های افغانستان، این بار مصرف بودجه انکشافی وزارت سرحدات، اقوام و قبایل را بررسی کرده ایم.
وزارت سرحدات، اقوام و قبایل می گوید که در سال " 1390" بیشتر از یک ملیون دالر بودجه انکشافی دارد و 76 درصد این بودجه را مصرف کرده است.
وزارت سرحدات، اقوام و قبایل در سال " 1390" 4 پروژه انکشافی دارد.
به گفته مقام های این وزارت، آنان برای عملی کردن این پروژه ها یک ملیون و 5 صد و 69 هزار دالر بودجه انکشافی دارند.
فضل مالک قاسمی رییس مالی و حسابی وزارت سرحدات، اقوام و قبایل می گوید که به خاطر تطبیق این پروژه ها، 76 درصد بودجهء انکشافی این وزارت مصرف شده است.
رییس مالی و حسابی این وزارت، در تطبیق پروژه های انکشافی اش از موجودیت مشکلات نیز سخن می زند:
« ما در دو پروژه مشکلات عمده داشتیم، اول تعمیر اداری ولایت قندز! این موضوع قسمی بود که یک زمین برای اعمار تعمیر اداری به ما داده شد، اما قبلاً این زمین از سوی مقام ولایت به یک نهاد جامعه مدنی داده شده بود، روند تدارکات این زمین وقت گیر شد، زمانی که روند تدارکات مکمل شد، زمستان آمد.
همین قسم، تعمیر وزارت هم اضافه کاری داشت، اما قرار دادی این کار در کشور نبود، قراردادی در ماه میزان به افغانستان آمد.»
اعمار تعمیر اداری در ولایت فراه و ایجاد لیلیه در مکتب خوشحال خان شهر کابل از دیگر پروژه های این وزارت اند.
اما شماری از کارشناسان امور انتقاد می کنند که وزارت سرحدات پروژه هایی ندارد که بتواند مشکلات مردم قبایل نشین را حل نماید.
غلام رسول صمدی یک تن از استادان پوهنتون کابل نیز به این نکته اشاره می کند:
« پروژه هایی که عملی می شوند، بسیار سطحی، کوچک و سلیقه یی اند، هر پروژه یی که به آسانی تطبیق شود همان عملی می گردد، پروژه هایی که واقعاً تاثیرات بعدی خوبتر و بهتری داشته باشند، عملی نمی گردند.
پروژه های کلان و بزرگ تطبیق نمی شوند.»
هر چند از نحوه فعالیت وزارت سرحدات، اقوام و قبایل انتقاد هایی موجود اند، اما کمسیون کوچی ها، قبایل و بیجا شده گان ولسی جرگه می گوید که اگر بودجه انکشافی این وزارت بیشتر می بود، آنان کار های مثمر را به خاطر حل مشکلات مردم قبایل و سرحدات کشور انجام می دانند.
محمد نظیر احمدزی معاون این کمسیون:
« وزارت سرحدات، اقوام و قبایل مطابق به توان خود کار کرده، اما بودجه وزارت سرحدات کم است.
مشکلات وزارت سرحدات در هنگام تقسیم بودجه در نظر گرفته نشده است، بودجه کم است و ما با مشکلات زیاد رو به رو هستیم.
اگر به وزارت سرحدات بودجه زیاد داده شود، ما از آنان پرسیده می توانیم که چرا بودجه انکشافی شان را کم مصرف کرده است، اما اگر حالا ما از مسوولان این وزارت می پرسیم، آنان می گویند که ما بودجه نداریم پس چی رقم می توانیم ضروریات قبایلی ها را مرفوع سازیم.»
در این حال شماری از کارشناسان دیگر به این باور اند که پروژه ها باید مطابق به پلان عملی گردند.
نصیر شنصب یکی از این کارشناسان:
« فرض کنیم که یک وزارت بودجه خود را خرچ کرده نتوانست، ممکن ماموران لایق نداشته و یا شاید در وقت معین پلان را آماده نتوانسته، این درست است نسبت به این که خرچ می کرد، اما بدون یک پلان درست.
از طرف دیگر اگر امکانش را داشت که این پول را خرچ کند اما خرچ نکرد، این نادرست است، باید پول را خرچ می کرد، به خاطر این که یک چیز نو به وجود می آمد.
مهم است که پول باید خرچ شود، اما مهم تر است که پول به صورت درست خرچ شود.»
متفق ساختن اقوام، حل منازعات میان آنان، نظارت از سرحدات و سفارش به نیرو های امنیتی کشور به خاطر چگونه گی حفاظت از سرحدات افغانستان از وظایف اصلی وزارت سرحدات، اقوام و قبایل است.
اما انتقاد هایی موجود اند که این وزارت به مشکلات اقوام ساکن در سرحدات کشور رسیده گی چندانی نکرده و از سرحدات این کشور نیز نظارت خوبی ندارد.
اما وزارت سرحدات افغانستان مشکل کمبود بودجه را پیش کشیده می گوید که اگر بودجه بیشتر در این اختیار این وزارت قرار گیرد، آنان برنامه هایی برای تطبیق در سرحدات کشور را دارند.
وزارت سرحدات، اقوام و قبایل می گوید که در سال " 1390" بیشتر از یک ملیون دالر بودجه انکشافی دارد و 76 درصد این بودجه را مصرف کرده است.
وزارت سرحدات، اقوام و قبایل در سال " 1390" 4 پروژه انکشافی دارد.
به گفته مقام های این وزارت، آنان برای عملی کردن این پروژه ها یک ملیون و 5 صد و 69 هزار دالر بودجه انکشافی دارند.
فضل مالک قاسمی رییس مالی و حسابی وزارت سرحدات، اقوام و قبایل می گوید که به خاطر تطبیق این پروژه ها، 76 درصد بودجهء انکشافی این وزارت مصرف شده است.
رییس مالی و حسابی این وزارت، در تطبیق پروژه های انکشافی اش از موجودیت مشکلات نیز سخن می زند:
« ما در دو پروژه مشکلات عمده داشتیم، اول تعمیر اداری ولایت قندز! این موضوع قسمی بود که یک زمین برای اعمار تعمیر اداری به ما داده شد، اما قبلاً این زمین از سوی مقام ولایت به یک نهاد جامعه مدنی داده شده بود، روند تدارکات این زمین وقت گیر شد، زمانی که روند تدارکات مکمل شد، زمستان آمد.
همین قسم، تعمیر وزارت هم اضافه کاری داشت، اما قرار دادی این کار در کشور نبود، قراردادی در ماه میزان به افغانستان آمد.»
اعمار تعمیر اداری در ولایت فراه و ایجاد لیلیه در مکتب خوشحال خان شهر کابل از دیگر پروژه های این وزارت اند.
اما شماری از کارشناسان امور انتقاد می کنند که وزارت سرحدات پروژه هایی ندارد که بتواند مشکلات مردم قبایل نشین را حل نماید.
غلام رسول صمدی یک تن از استادان پوهنتون کابل نیز به این نکته اشاره می کند:
« پروژه هایی که عملی می شوند، بسیار سطحی، کوچک و سلیقه یی اند، هر پروژه یی که به آسانی تطبیق شود همان عملی می گردد، پروژه هایی که واقعاً تاثیرات بعدی خوبتر و بهتری داشته باشند، عملی نمی گردند.
پروژه های کلان و بزرگ تطبیق نمی شوند.»
هر چند از نحوه فعالیت وزارت سرحدات، اقوام و قبایل انتقاد هایی موجود اند، اما کمسیون کوچی ها، قبایل و بیجا شده گان ولسی جرگه می گوید که اگر بودجه انکشافی این وزارت بیشتر می بود، آنان کار های مثمر را به خاطر حل مشکلات مردم قبایل و سرحدات کشور انجام می دانند.
محمد نظیر احمدزی معاون این کمسیون:
« وزارت سرحدات، اقوام و قبایل مطابق به توان خود کار کرده، اما بودجه وزارت سرحدات کم است.
مشکلات وزارت سرحدات در هنگام تقسیم بودجه در نظر گرفته نشده است، بودجه کم است و ما با مشکلات زیاد رو به رو هستیم.
اگر به وزارت سرحدات بودجه زیاد داده شود، ما از آنان پرسیده می توانیم که چرا بودجه انکشافی شان را کم مصرف کرده است، اما اگر حالا ما از مسوولان این وزارت می پرسیم، آنان می گویند که ما بودجه نداریم پس چی رقم می توانیم ضروریات قبایلی ها را مرفوع سازیم.»
در این حال شماری از کارشناسان دیگر به این باور اند که پروژه ها باید مطابق به پلان عملی گردند.
نصیر شنصب یکی از این کارشناسان:
« فرض کنیم که یک وزارت بودجه خود را خرچ کرده نتوانست، ممکن ماموران لایق نداشته و یا شاید در وقت معین پلان را آماده نتوانسته، این درست است نسبت به این که خرچ می کرد، اما بدون یک پلان درست.
از طرف دیگر اگر امکانش را داشت که این پول را خرچ کند اما خرچ نکرد، این نادرست است، باید پول را خرچ می کرد، به خاطر این که یک چیز نو به وجود می آمد.
مهم است که پول باید خرچ شود، اما مهم تر است که پول به صورت درست خرچ شود.»
متفق ساختن اقوام، حل منازعات میان آنان، نظارت از سرحدات و سفارش به نیرو های امنیتی کشور به خاطر چگونه گی حفاظت از سرحدات افغانستان از وظایف اصلی وزارت سرحدات، اقوام و قبایل است.
اما انتقاد هایی موجود اند که این وزارت به مشکلات اقوام ساکن در سرحدات کشور رسیده گی چندانی نکرده و از سرحدات این کشور نیز نظارت خوبی ندارد.
اما وزارت سرحدات افغانستان مشکل کمبود بودجه را پیش کشیده می گوید که اگر بودجه بیشتر در این اختیار این وزارت قرار گیرد، آنان برنامه هایی برای تطبیق در سرحدات کشور را دارند.
