خریداری البسه و مواد خوراکی به عنوان "نو روزی" برای دختران نامزد دار یکی از رسوم و عنعنات دیرینهء افغان ها است.
پیش از فرا رسیدن "نو روز" معمولاً خانواده های پسران نامزد دار برای خانواده های دختران نامزد دار ماهی و جلبی خریده و به خانهء نامزد پسر شان می برند.
اما در افغانستان خانواده هایی اند که بنابر نداشتن وضعیت خوب اقتصادی نمی توانند رسم و رواج نوروزی را بجا بیاورند.
اینکه خانوادهء پسر دیگر چی ها را به عنوان نوروزی و به چه شکل به خانهء عروس آیندهء شان می برند، در گزارش می شنوید که سحر لیوال تهیه کرده است.
بردن نوروزی، عیدی و براتی از جمله رسم و رواج های خاص افغان ها بوده که با نزدیک شدن این روزها خانواده های پسرانی که نامزد اند بخاطر یاد بود و قدر دانی عروس آیندهء شان به خانهء آنها می برند.
امسال نیز مانند سال های گذشته با فرارسیدن سال نو، عده ی از خانواده های پسران نامزد دار با گرفتن شماری از تحایف با ماهی و جلبی که در مجموع بنام نوروزی یاد می گردد، راهی خانه هایی شده اند که با آنها خویشی نموده اند.
من هم برای این که بهتر بدانم خانواده های پسران نامزد دار زیر عنوان نوروزی چه چیز هایی را به عروسان آینده ی شان می برند به بازار رفتم، در آنجا با کسی روبرو شدم که قصد داشت برای نامزد پسر کاکایش نوروزی ببرد.
او که عثمان نام داشت در صحبت با رادیو آزادی چنین گفت:
« در حال حاضر پسر کاکایم نامزد است، اقتصاد ما متوسط است، به اندازه توان یک جوره لباس برای عروس، میوه خشک و تازه، مقداری ماهی و جلبی و بعضی چیزهای دیگر که رواج است گرفتیم.»
آنعده خانواده های افغان که پسران شان نامزد اند، در حلول سال نو، لباس، طلا، کلچه ،ماهی، جلبی را با شماری از تحایف دیگر خریداری کرده، آن را آراسته و مزین بسته بندی می کنند برپتنوس ها گذاشته و زنان و دختران خانواده ی پسر آن را با به صدا در آوردن دایره و سرودن آهنگ به خانه ی دختری که نامزد پسران شان است می برند.
با یکی از دختران شهر کابل که چند روز پیش از فرا رسیدن نوروز از جانب خانوادهء نامزد اش نوروزی دریافت کرده، صحبت کرده ام:
« سوال- برای خودت نوروزی آورده اند؟
جواب- بلی برایم نوروزی آورده اند.
سوال- چه چیز ها برایت آورده اند؟
جواب- برایم لباس،ماهی، جلبی، کلچه و بعضی چیزهای دیگر.
سوال- خودت قبلاً خواسته بودی، از آنها توقع کرده بودی که برایت تحفه بیاورند؟
جواب- نخیر، زیرا اقتصاد نامزد ام خوب نیست و من نمی خواستم که این تحایف را خریداری کند.
سوال- در خرید لباس های که برایت آورده اند با فامیل نامزد ات به خریداری رفته بودی یا به ذوق خود خریده اند؟
جواب- نخیر من نرفته بودم، خود شان به ذوق خود خریده اند.
سوال- وقتیکه آنها نوروزی آوردند، شما در عوض برای آنها چه تحفه دادید؟ آیا رواج دارید؟
جواب-بلی، ما برای نامزد ام یک جوره پیراهن و تنبان با وسایل ریش تراشی تحفه دادیم.»
با آمد، آمد سال نو خانواده های که پسران شان نامزد دار اند، تلاش می ورزند تا هر چه زود با بردن تحایف و ماهی و جلبی عنعنه ی نوروزی بردن را بجا کرده و به اصطلاح عام، دَین شان را ادا کنند.
تعداد کثیری از افغان ها، بردن نوروزی را یک رواج و عنعنه ی اصیل افغانی دانسته و می گویند که بجا کردن این فرهنگ بیانگر قدردانی و یاد کردن از نامزدان است:
« نوروزی بردن خوب است، کسی که توان اقتصادی داشته باشد، نوروزی بردن رسم و رواج دنیا است، زیرا دختر نامزد دار هم منتظر می باشد که از فامیل خسران اش برای وی چه می آورند.»
« نوروزی رسم و رواج خوب است، چیزی که رسم و رواج قدیم است رسمی خوبی است.»
« به نظر من نوروزی بردن رواج بدی نیست، در صورتیکه فامیل پسر توان اقتصادی آن را داشته باشد.»
« نوروزی بردن برای نامزدان یک رواج، سنت و عنعنه ی افغانی است، اگر نوروزی نبریم این رسم اصیل افغانی آهسته، آهسته از بین خواهد رفت.»
برخی از خانواده های که در روز های اخیر سال جهت تهیه نوروزی خریداری کرده اند، از افزایش قیمت ها بخصوص از بلند رفتن نرخ ماهی و جلبی شکایت می کنند.
اما عده ی از دکانداران شهر کابل در پاسخ به سوالی که چرا قیمت ها افزایش یافته است می گویند که در این وقت سال تقاضا زیاد بوده و وارد شدن ماهی از پاکستان به قیمت بلند، سبب افزایش نرخ ها گردیده است:
« در روز های نوروز اکثراً فروشات زیاد است، قیمت ها نسبت به گذشته بیست یا سی افغانی بلند رفته و این بخاطر آن است که ماهی از پاکستان به افغانستان وارد می گردد.»
« نامزد دارهای عزیز زیاد مراجعه می کنند، قیمت ها ده و یا بیست افغانی بلند رفته است زیرا ازدحام و تقاضا زیاد است، اما ماهی و جلبی به گونه ی فراوان پیدا می شود و هر روز که نزدیک نوروز می شود مراجعین ما بیشتر می شوند.»
فرهنگ نوروزی بردن از سال ها بدین سو در افغانستان رایج بوده و ضمن مراسم خاص به خانه ی دختران که نامزد اند، برده می شود.
اما اخیراً رایج شده که خانواده های دخترانی که نوروزی دریافت می کنند، همچنان تحایف و مقداری مواد خوراکی از قبیل تخم جوش داده شده، خجور و امثال آن را در ظروفی که برای دختر شان نوروزی آورده می شود، گذاشته و به خانه ی داماد آینده ی شان می فرستند.
پیش از فرا رسیدن "نو روز" معمولاً خانواده های پسران نامزد دار برای خانواده های دختران نامزد دار ماهی و جلبی خریده و به خانهء نامزد پسر شان می برند.
اما در افغانستان خانواده هایی اند که بنابر نداشتن وضعیت خوب اقتصادی نمی توانند رسم و رواج نوروزی را بجا بیاورند.
اینکه خانوادهء پسر دیگر چی ها را به عنوان نوروزی و به چه شکل به خانهء عروس آیندهء شان می برند، در گزارش می شنوید که سحر لیوال تهیه کرده است.
بردن نوروزی، عیدی و براتی از جمله رسم و رواج های خاص افغان ها بوده که با نزدیک شدن این روزها خانواده های پسرانی که نامزد اند بخاطر یاد بود و قدر دانی عروس آیندهء شان به خانهء آنها می برند.
امسال نیز مانند سال های گذشته با فرارسیدن سال نو، عده ی از خانواده های پسران نامزد دار با گرفتن شماری از تحایف با ماهی و جلبی که در مجموع بنام نوروزی یاد می گردد، راهی خانه هایی شده اند که با آنها خویشی نموده اند.
من هم برای این که بهتر بدانم خانواده های پسران نامزد دار زیر عنوان نوروزی چه چیز هایی را به عروسان آینده ی شان می برند به بازار رفتم، در آنجا با کسی روبرو شدم که قصد داشت برای نامزد پسر کاکایش نوروزی ببرد.
او که عثمان نام داشت در صحبت با رادیو آزادی چنین گفت:
« در حال حاضر پسر کاکایم نامزد است، اقتصاد ما متوسط است، به اندازه توان یک جوره لباس برای عروس، میوه خشک و تازه، مقداری ماهی و جلبی و بعضی چیزهای دیگر که رواج است گرفتیم.»
آنعده خانواده های افغان که پسران شان نامزد اند، در حلول سال نو، لباس، طلا، کلچه ،ماهی، جلبی را با شماری از تحایف دیگر خریداری کرده، آن را آراسته و مزین بسته بندی می کنند برپتنوس ها گذاشته و زنان و دختران خانواده ی پسر آن را با به صدا در آوردن دایره و سرودن آهنگ به خانه ی دختری که نامزد پسران شان است می برند.
با یکی از دختران شهر کابل که چند روز پیش از فرا رسیدن نوروز از جانب خانوادهء نامزد اش نوروزی دریافت کرده، صحبت کرده ام:
« سوال- برای خودت نوروزی آورده اند؟
جواب- بلی برایم نوروزی آورده اند.
سوال- چه چیز ها برایت آورده اند؟
جواب- برایم لباس،ماهی، جلبی، کلچه و بعضی چیزهای دیگر.
سوال- خودت قبلاً خواسته بودی، از آنها توقع کرده بودی که برایت تحفه بیاورند؟
جواب- نخیر، زیرا اقتصاد نامزد ام خوب نیست و من نمی خواستم که این تحایف را خریداری کند.
سوال- در خرید لباس های که برایت آورده اند با فامیل نامزد ات به خریداری رفته بودی یا به ذوق خود خریده اند؟
جواب- نخیر من نرفته بودم، خود شان به ذوق خود خریده اند.
سوال- وقتیکه آنها نوروزی آوردند، شما در عوض برای آنها چه تحفه دادید؟ آیا رواج دارید؟
جواب-بلی، ما برای نامزد ام یک جوره پیراهن و تنبان با وسایل ریش تراشی تحفه دادیم.»
با آمد، آمد سال نو خانواده های که پسران شان نامزد دار اند، تلاش می ورزند تا هر چه زود با بردن تحایف و ماهی و جلبی عنعنه ی نوروزی بردن را بجا کرده و به اصطلاح عام، دَین شان را ادا کنند.
تعداد کثیری از افغان ها، بردن نوروزی را یک رواج و عنعنه ی اصیل افغانی دانسته و می گویند که بجا کردن این فرهنگ بیانگر قدردانی و یاد کردن از نامزدان است:
« نوروزی بردن خوب است، کسی که توان اقتصادی داشته باشد، نوروزی بردن رسم و رواج دنیا است، زیرا دختر نامزد دار هم منتظر می باشد که از فامیل خسران اش برای وی چه می آورند.»
« نوروزی رسم و رواج خوب است، چیزی که رسم و رواج قدیم است رسمی خوبی است.»
« به نظر من نوروزی بردن رواج بدی نیست، در صورتیکه فامیل پسر توان اقتصادی آن را داشته باشد.»
« نوروزی بردن برای نامزدان یک رواج، سنت و عنعنه ی افغانی است، اگر نوروزی نبریم این رسم اصیل افغانی آهسته، آهسته از بین خواهد رفت.»
برخی از خانواده های که در روز های اخیر سال جهت تهیه نوروزی خریداری کرده اند، از افزایش قیمت ها بخصوص از بلند رفتن نرخ ماهی و جلبی شکایت می کنند.
اما عده ی از دکانداران شهر کابل در پاسخ به سوالی که چرا قیمت ها افزایش یافته است می گویند که در این وقت سال تقاضا زیاد بوده و وارد شدن ماهی از پاکستان به قیمت بلند، سبب افزایش نرخ ها گردیده است:
« در روز های نوروز اکثراً فروشات زیاد است، قیمت ها نسبت به گذشته بیست یا سی افغانی بلند رفته و این بخاطر آن است که ماهی از پاکستان به افغانستان وارد می گردد.»
« نامزد دارهای عزیز زیاد مراجعه می کنند، قیمت ها ده و یا بیست افغانی بلند رفته است زیرا ازدحام و تقاضا زیاد است، اما ماهی و جلبی به گونه ی فراوان پیدا می شود و هر روز که نزدیک نوروز می شود مراجعین ما بیشتر می شوند.»
فرهنگ نوروزی بردن از سال ها بدین سو در افغانستان رایج بوده و ضمن مراسم خاص به خانه ی دختران که نامزد اند، برده می شود.
اما اخیراً رایج شده که خانواده های دخترانی که نوروزی دریافت می کنند، همچنان تحایف و مقداری مواد خوراکی از قبیل تخم جوش داده شده، خجور و امثال آن را در ظروفی که برای دختر شان نوروزی آورده می شود، گذاشته و به خانه ی داماد آینده ی شان می فرستند.
