طالبان مسلح در جریان امسال، در مناطق و ولایت های مختلف افغانستان حملات مرگباری را انجام دادند.
در این درگیری ها و حملات، گروه طالبان، ضربات زیادی را متحمل شد اما تلفات نیرو های امنیتی افغان هم کم نبود.
این حملات در حالی شدت گرفته که بحران انتخابات افغانستان، بالای تمامی عرصه های زنده گی افغان ها، به خصوص امور امنیتی تاثیر منفی گذاشته است.
آیا چنان که قوماندان عمومی نیرو های امریکایی می گوید، طالبان مسلح تلاش ها را برای معلوم کردن قدرت و نیروی قوای امنیتی افغان آغاز کرده اند؟
بحران انتخابات افغانستان و طویل شدن این پروسه، بر امنیت، اقتصاد، کار و بار و تقریباً تمامی عرصه های زنده گی افغان ها اثر گذار بوده است.
جنرال جوزف دانفورد قوماندان عمومی نیرو های امریکایی و ناتو در افغانستان، هفته گذشته گفت که بحران انتخابات در این کشور روی روند آموزش نیرو های امنیتی افغان تاثیر منفی گذاشته است.
آقای دانفورد می گوید: حل مشکل و بحران انتخابات برای پیروزی نیرو های امنیتی افغان و عملیات های شان علیه طالبان مسلح در سال 2015 میلادی خیلی مهم است.
به گفته این جنرال امریکایی، طالبان مسلح شاید در سال آینده با راه اندازی حملات مرگبار تلاش کنند تا توانایی نیرو های امنیتی افغان را بی آزمایند و با خروج قوای ناتو، قدرت خود را به نمایش بگذارند.
ارزیابی جوزف دانفورد از تلاش ها و قصد طالبان، شاید درست باشد اما با توجه به وضعیت امنیتی فعلی، تصور عمومی در داخل افغانستان همین است که طالبان بدون توجه به سال 2015، از همین حالا نیرو های افغان را به جنگ می طلبند.
همچنان دیده می شود که با طویل شدن جنجال های انتخابات، در کنار سایر بخش ها، خلای امنیتی هم به میان آمده است اما اینکه روی آموزش نیروهای افغان تا چی حد تاثیر گذاشته، حرف دیگری است.
دولت وزیری معاون سخنگوی وزارت دفاع افغانستان، تاثیر بحران انتخابات بر وضعیت امنیتی را تائید می کند اما می گوید که روند آموزش نظامی نیروهای افغان زیانمند نشده است:
" تشنج سیاسی، طوریکه روی مسایل اقتصادی، اجتماعی و سایر بخش ها تاثیر دارد، در عرصه نظامی هم اثر گذار است. امسال دیده شد که مخالفین در مقایسه با سال های گذشته، خیلی به تشدد رو آورده اند. یکی از علت ها همین است که ثبات سیاسی افغانستان در حال حاضر با چالش روبرو است. بناءً واقعیت دارد که مخالفین از این نفع می برند اما نیرو های مسلح به تمامی مسایل متوجه اند و روی توانایی و آموزش های خود کار می کنند."
از جانب دیگر، نادر خان کتوازی یک عضو ولسی جرگه افغانستان به این باور است که نا امنی ها در کشور با انتخابات هیچ ارتباطی ندارد.
آقای کتوازی بر جامعه بین المللی انتقاد می کند و می گوید: باید صد ها میلیون دالری که برای آموزش نیرو های امنیتی افغان تعهد شده بود، با افغانستان کمک شود:
" به نظر من نا امنی با انتخابات ارتباطی ندارد. در قطعات و جزوتام ها، نیرو های افغان آموزش می بینند. اما تعهداتِ که صورت گرفته، اگر جامه عمل پوشد یعنی که سلاح، امکانات لوژیستیکی و سایر وسایل با نیرو های افغان کمک شود و همکاری ها با آنها به شکل درست صورت گیرد، به نظر من نیرو های افغان حالا این توانایی را دارند که از تمامیت ارضی و استقلال کشور شان دفاع کنند."
اخیراً حملات گروهی طالبان، شماری زیادی از افغان ها را نگران ساخت و هراسی را برای آنها ایجاد کرد که شاید مخالفین مسلح بخش های بزرگی را در کنترول خود در آورند و از حملات چریکی، به جنگ های جبهه یی رو آورند.
جنرال متقاعد عتیق الله امرخیل یکی از آگاهان امور امنیتی است که سابقه زیاد کاری با اردو را دارد.
او می گوید: طالبان مسلح به هیچ صورت توانایی حملات گسترده را ندارند. به گفته وی، پاکستان می خواهد با این گونه حملات، توانایی نیرو های امنیتی افغان را بی آزماید:
" من اظهارات طالبان را خیلی جدی نمی گیرم بلکه پاکستان را جدی فکر می کنم. پاکستان می خواهد نیروی ما را به آزمایش گیرد. پاکستان می خواهد اتحاد اردو، وطندوستی و اساسات جنگ ما را بی آزماید. این افراد را پاکستان می فرستد. امروز در چهارده ولایت جنگ جریان دارد و آزمایش توانایی و قدرت آغاز شده است."
با آغاز ماه رمضان امسال که فصل جنگ ها شروع شد، طالبان مسلح نخست حملات گسترده را در ولایت هلمند انجام دادند و در شب و روز های عید فطر، حملات را بر ننگرهار شدت بخشیدند.
همه روزه خبر مرگ ده ها تن نشر می شود. بر اساس گزارش ها، در این جنگ ها، طالبان مسلح تلفات زیاد داده اند.
دولت وزیری معاون سخنگوی وزارت دفاع افغانستان می گوید: نیرو های امنیتی افغان در جنگ ها، طالبان را شدیداً شکست داده اند:
" چنان انتظاری که دشمن داشت که ولایتی را سقوط بدهد یا شاهراه های بزرگ را تصرف کند، خوشبختانه به این هدف نرسید. امسال شما دیدید که در همه جا، آنها شکست خوردند. در سنگین، در حصارک، در ازره، در غزنی، قندهار، ارزگان، زابل و تمامی ولایت های افغانستان با شکست روبرو شدند."
در جنگ های امسال نه تنها طالبان مسلح تلفات سنگین دادند بلکه غیر نظامیان هم آسیب های زیاد جانی و خسارات مالی را متحمل شدند. همچنان شمار زیادی از مردم به ترک خانه های شان مجبور شدند.
تلفات نیرو های افغان هم کم نبود که علت آن واضح است. مقام های نظامی افغان این موضوع را پنهان نمی کنند که با کمبود اسلحه و تجهیزات روبرو اند.
از سوی دیگر نبود قوای هوایی در جریان عملیات های نظامی، یکی از مشکلات محسوس است که برای مخالفین جرأت داده تا در قریه ها به صورت آزادانه رفت و آمد کنند.
عتیق الله امرخیل جنرال سابق اردوی افغانستان می گوید: طالبان در میان مردم جا ندارند اما از کمبود ها در مدیریت حکومت و نیرو های بین المللی استفاده می کنند و نفع می برند:
" در افغانستان نه کسی طالبان را و نه پاکستانی ها را که در عقب این گروه قرار دارند، می پذیرد. اما بی تفاوتی دولت، نیرو های مسلح را هم بی تفاوت ساخته است. مدیریت ضعیف است و از این ضعف، طالبان استفاده می کنند. جنرال دانفورد خودش این موضوع را گفت: آنها بی تفاوت شده اند. امریکایی های که امور آموزشی نیرو های افغان را به عهده داشتند، هم بی تفاوت شده اند."
اما نادر خان کتوازی عضو ولسی جرگه افغانستان، اظهارات جنرال دانفورد را که طالبان مسلح در سال 2015 برای زور آزمایی با نیرو های افغان تلاش خواهند کرد، رد می کند.
آقای کتوازی به این باور است که طالبان چنین تلاش ها را امسال هم انجام دادند اما موفق نشدند.
هفته گذشته جنرال جوزف دانفورد قوماندان عمومی نیرو های بین المللی در افغانستان، هشدار داد که در پاسخ به حملات نیرو های امنیتی افغان و شکست دادن به طالبان، این گروه شاید در سال 2015 باز هم تلاش ها برای چنین حملات را آغاز کند.
جنرال دانفورد که دوره کاری اش در افغانستان به پایان رسیده، همچنان می گوید: پس از برگزاری دور دوم انتخابات ریاست جمهوری، طالبان برای جبران شکست و نا امیدی شان، تلاش کردند برخی مناطق را تصرف کنند تا خود را حد اقل از لحاظ روانی قناعت بدهند.
جاوید نعیمی
