بر اساس معلومات این گیاه برای نخستین بار در چین پیدا شده و سپس به وسیله ای مهاجرین به کشور های کوریا و جاپان انتقال یافته است.
سید یحیی کارشناس امور زراعتی در تخار میگوید که آشنایی دهقانان به این نبات در کشور به یک دهه نمیرسد و از جمله حبوبات تازه وارد شده است.
وی افزود که برای نخسین بار یک بنیاد خیریه زراعتی در تخار شماری از زنان را با سویابین آشنا کرد.
وی گفت:
" توسط مؤسسه جرمن اگرواکشن برای اولین بار یک مقدار سویابین را در تالقان آوردند و ما توسط همین مؤسسه با سویابین آشنا شدیم."
سید یحیی همچنان افزود، پروتین سویابین تقریباً برابر به پروتین گوشت است و هم دارای فاسفوریک اسید و لستین میباشد. پروتینی که از سویابین به دست می آید خیلی اقتصادی و ارزان است.
آقای یحیی همچنان افزود که شش سال قبل در مورد کشت این نبات آموزش دیده بودند.
وی افزود:
" از وزارت زراعت یک تعداد خانم همراه شماری از برادران ما در ریاست اطلاعت و فرهنگ استفاده از سویابین را برای یک تعداد دهقان ها٬ خانم ها و مأمورین آموزش دادند."
عبدالعلا مدیر عمومی ترویج ریاست زراعت تخار در صحبت با رادیو آزادی گفت که سویابین ارزش اقتصادی فراوانی دارد و این نبات در جهان مورد توجه قرار داشته و در صنعت کاربرد مختلف دارد.
وی گفت:
" دهاقین را ما با مؤسسه همکار به صورت رایگان تخم دادیم کود کیمیاوی را رایگان در اختیار شان قرار دادیم و همچنان برای شان گفته میشود وقتی که شما کشت میکنید پس برای مؤسسه (NEI) انتقال دهید از نرخ بازار بلند تر خریداری میکنیم."
آقای عبدالعلا افزود، که خدمات به کمک مؤسسه (NEI) برای دهقانان عرضه میشود و طریقه کشت برای دهقانان نیز آموزش داده میشود:
" دانه سویابین در تخار به خاطر تولید روغن٬ تولید شیر٬ تولید پنیر و همچنان با آرد مخلوط میشود که در تخار مورد استفاده قرار میگیرد."
وی همچنان افزود، فعلاً دهقانان که سویابین کشت میکنند محصولات شان از سوی مؤسسه (NEI) و شرکت های که در کندز و مزارشریف ساخته شده است، خریداری میشود.
حمیدالله یک تن از دهقانان ولسوالی خواجه غار این ولایت به رادیو آزادی گفت که از دو سال بدینسو در زمین خود سویابین کشت میکند و از سوی مؤسسه (NEI) تخم، کود و دیگر مواد برای شان توزیع میشود:
" مه خودم شخصاً از یک جریب زمین ۷۰ سیر حاصل گرفتم در بازار فروخته نمیشود البته مؤسسه (NEI) خریداری می کند از ما، یک سیر را ۲۲۰ و ۲۳۰ روپیه پارسال مؤسسه (NEI) خریدن و امسال مسئول همین مؤسسه گفتند که قیمت سویابین بالاتر میرود."
گفته میشود که اخیراً در برخی از ولسوالیهای ولایت تخار کشت سویابین در میان دهقانان تا حدی ترویج یافته است.
اما دهقانان از حکومت می خواهند تا بازار فروش برای محصولات زراعتی شان ایجاد کند.
گزارش: اجمل آرین