با آنکه در سال های اخیر مقدار تولیدات مختلف داخلی در کشورافزایش یافته اما هنوز هم شماری زیادی از افغانها در زنده گی روزمره شان بیشتر از مواد خوراکه و اموال وارداتیخارجی استفاده می کنند.
شماری از دکانداران شهر کابل می گویند که در حال حاضر نود درصد تولیدات خارجی در بازارهای کشور به فروش می رسند و تولیدات داخلی بازار خوبی ندارد.
محمد تمیم فروشنده مواد خوراکی در شهر نو کابل می گوید که تولیدات داخلی در اوایل از کیفیت بلند برخوردار می باشد اما با گذشت زمان کیفیت آن پائین آمده و مردم نیز چندان علاقمند خریداری آن نمی باشند.
وی گفت:
" خوراکه باب و نوشابه باب تمامش خارجی است در اینجا چیزی نیست که از وطن خود ما باشد، مثلاً ماست های وطنی خود ما بود که در اول کیفیت اش بالا بود اما وقتی بازارش کمی خوب شد باز دوباره کیفیت مواد اش خراب شد و آنرا هیچ کسی نگرفت."
حاجی شیر محمد که صاحب یک سوپر مارکیت در شهر کابل است به رادیو آزادی گفت که در حال حاضر اموال وارداتی ایرانی و پاکستان در بازار های کشور فروشات خوب دارند زیرا مردم فکر می کنند که تولیدات این کشورها از کیفیت خوبتر برخوردار است.
در همین حال محمد عارف که شاگرد یک هوتل در مکروریان شهر کابل است در مورد اینکه چرا تولیدات خارجی را میخرد؟ چنین گفت:
" تولیدات خارجی خوبتر است، مواد آن خوبتر است، تاریخ تولید آن هم دقیق درج شده، تاریخ های تولیدات داخلی اکثراً تیر شده گی می باشد."
مقامات افغان می گویند که برای تحفظ حق مستهلکین در این کشور قانونی وجود ندارد از اینرو از خرید و فروش اموال در بازارهای کشور بیشتر تاجران نفع می برند.
پیش از این رئیس جمهور محمد اشرف غنی نیز گفته است که بیلانس تجارتی در کشور متعادل نیست از همین رو گراف واردات خارجی به تناسب صادرات بلند تراست.
در همین حال اتحادیه صنعتکاران افغانستان می گوید که 50 درصد صنعت کشور با رکود اقتصادی روبرو است و هرگاه رهبران حکومت به تعهدات شان در خصوص حمایت از صنعتکاران عمل نکنند اقتصاد کشور متأثر خواهد شد.
میرزمان پوپل رئیس انکشاف صادرات و صنایع اتاق تجارت و صنایع افغانستان به رادیو آزادی گفت که افغانستان در سال 1394 به کشورهای خارجی 584 تا 590 میلیون دالر صادرات داشت که تولیدات و محصولات داخلی نیز شامل آن بود:
" تولیدات کالا های مصرفی که ما داریم در مارکیت ها حتی دکانداران و تاجرانی که از ما خرید می کنند آنها می گویند که در صورتی ما اجناس شما را خریداری می کنیم که لیبلساخت افغانستان را تغییر بدهید و لیبل خارجی بالای تولیدات نصب شود و یک نام خارجی داشته باشد."
آقای پوپل می گوید که تبلیغات منفی بیرونی به تولیدات داخلی صدمه شدید وارد کرده است.
با این همه مسافر قوقندی سخنگوی وزارت تجارت و صنایع افغانستان می گوید که تولیدات داخلی در سطح منطقه بی نظیر است.
وی گفت:
" تولیدات افغانی در هر بخشی که است اینها بدون شک که از کیفیت بالای برخوردار هستند و حتی از برخی کالا ها به عنوان نمونه گفته می توانیم که در تولیدات نوشابه های غیر الکولی افغانستان در منطقه بی نظیر است."
این در حالیست که رئیس جمهور محمد اشرف غنی نیز در سخنانش به مناسبت سال نو خورشیدی به هدف تشویق تولیدات داخلی از تمام ادارات دولتی خواست تا از تولیدات و محصولات کشورشان استفاده کنند.
گزارش: ویدا بره کی
