شماری از فرهنگیان بدخشان میگویند که برخی از آبدات تاریخی این ولایت در مناطق دور دست و ناامن بدخشان با خطر نابودی روبرو اند.
عبدالبصیر وثیق یکتن از آنها در صحبت با رادیو آزادی میگوید که نابودی شماری زیادی از آبدههای تاریخی در این ولایت آنان را نسبت به وضعیت آبدههای تاریخی باقی مانده نگران ساختهاست.
به گفته وی، در پی بی توجهی ریاست فرهنگ بدخشان و گسترش نا امنیها در مناطق دور دست این ولایت شماری از میراثهای تاریخی نا شناخته باقی مانده و شمار دیگر نیز با خطر نابودی روبرو است.
وی گفت:
"بیشترین آبدات تاریخی را که ما در بدخشان داریم، متأسفانه هنوز شناسایی نشده؛ ما وقتیکه به ولسوالیهای مختلف بدخشان میرویم با نامهای عجیبی سر میخوریم که هر کدام آن نشان میدهد در گذشته اینجا آبدات تاریخی بوده که متأسفانه اینها نه ثبت شدند و نه حفظ شدند و با گذشت زمان این آبدات از بین رفته اند، اگر وضعیت نا امنی به همینگونه در بدخشان ادامه پیدا کند بالاخره آبدات باقی مانده هم از بین میروند."
سید حسین نهیب، آمر هنر و فرهنگ ریاست فرهنگ بدخشان میگوید، با آنکه این اداره طی سالهای پسین ۲۰ آبده را در این ولایت شناسایی نموده اما هنوز هم در صدد شناسایی آبدههای دیگر اند.
به گفته وی نا امنیها و غصب مناطق دارای آبده تاریخی از سوی مردم و زورمندان روند شناسایی و ثبت آبدههای تاریخی را به مشکل روبر کردهاست.
وی میگوید:
"از تعداد ۲۰ آبده، ۷ آبده را ما ترمیم کردیم، بقیۀ آن در مناطق دور دست قرار دارند، بعضی شرایط جنگی و بعضی نا امنیها از مشکلات عمده فرا راه شناسایی آبدههای تاریخی است، در بعضی مناطق آبدههای تاریخی را مردم غصب کردهاند، ما عملاً در اراضی تحت غصب از آبدات دعوا داریم و در مورد حفظ و مراقبت آبدات کارهای فعلاً جریان دارد."
در همین حال نقیب الله ثاقب یار رئیس ادارۀ فرهنگ بدخشان میگوید که ترمیم و نگهداری آبدههای تاریخی از توان حکومت محلی بالا است.
وی میافزاید که تلاشهای اداره فرهنگ بدخشان برای جلب همکاری مؤسسات و نهادهای کمک کننده جهت ترمیم و نگهداری از آبدههای تاریخی نیز بی نتیجه باقی ماندهاست.
وی گفت:
"ریاست اطلاعات و فرهنگ در این راستا کدام هزینۀ که خود تطبیق کند ندارد، به هر دروازۀ مؤسسات بخاطر فند یابی دهها مرتبه ما مراجعه کردیم اما مؤسسات به ما گفتند که در این استقامت کار نمیکنیم و حکومت محلی هم توان این را ندارد، ریاست اطلاعات و فرهنگ این تعهد را دارد که با مؤسساتی که در مرکز هستند و همچنان با مقام وزارت جهت رفع این مشکل مراجعه کند."
مسئولان اداره فرهنگ بدخشان میگویند که تا زمان راه اندازی برنامههای عملی برای ترمیم آبدههای تاریخی به تمام ولسوالیهای بدخشان نامۀ فرستادهاند تا با ایجاد کمیتهها در سطح ولسوالیها از خطر نابودی آبدههای تاریخی جلوگیری نمایند.
گزارش: نعمت الله احمدی، بدخشان