امتحان کانکور در ولایت هرات با حضور بیش از ۱۱ هزار تن در این ولایت آغاز شد. مسئولان پوهنتون هرات میگویند که ۵۶ درصد اشتراککنندگان کانکور هرات دختران هستند. دختران اشتراک کننده در کانکور تأکید دارند که به هیچ عنوان به گروه طالبان اجازه نمیدهند که اجازه آموزش از آنان را بگیرند.
معصومه ۱۸ ساله یکی از هزاران اشتراک کننده امتحان کانکور در ولایت هرات است. او برای آغاز این امتحان لحظه شماری میکند، تا بتواند، پس از تلاش دوازده ساله، به رشته طب راه پیدا کند و از این طریق برای مردم به ویژه زنان خدمت کند.
اما او نگرانی کلان از سهیم شدن احتمالی طالبان در قدرت دارد، تا مبادا فرصت آموزش به مانند خواهر کلاناش در دوران حاکمیت گروه طالبان ازاو گرفته شود.
او میگوید: "ما امروز آمدیم و امتحان کانکور میدهیم و امروز خیلی به امتحان کانکور شرکت کردهاند و جمعیت دختران نسبت به پسران زیادتر است. این پیام میرساند که ما به دوره طالبان برنمیگردیم و از آموزش محروم نباید بشویم. هیچ کس نمیتواند که جلو پیشرفت ما را بگیرد."
دختران اشتراک کننده در کانکور امسال بهشمول مریم، دوران حاکمیت گروه طالبان را به یاد ندارند و بیشتر از خانوادههایشان در مورد محرومیت زنان از حق آموزش شنیدهاند. مریم به گونه شبانه روزی یک سال را صرف آمادگی کانکور کرده و کامیابی در رشته حقوق و علوم سیاسی بزرگترین آرزوی زندگیاش است.
پیامی او به گروه طالبان این است: "امیدوار هستیم که طالبان حق و حقوق زنان و دختران را پایمال نکنند. چون زنان نصف جامعه را تشکیل میدهند و اینها بتوانند که خدمات شایانی به پیشرفت و اقتصاد کشور انجام بدهند."
همزمان با هرات، امتحان کانکور در تخار، کندز، بدخشان، جوزجان و غزنی نیز برگزار میشود. لطفالرحمان حقمل، رییس خدمات تخنیکی اداره ملی امتحانات به رادیو آزادی میگوید که تاکنون از ۲۵ ولایت امتحان کانکور اخذ شده.
او میگوید که امسال ظرفیت جذب در موسسات تحصیلات عالی خصوصی و دولتی تا ۵۰ هزار محصل است.
امتحان کانکور هرات در سه روز اخذ میشود و حضور دختران در این امتحان پررنگ است. عبدالله فایز، رییس پوهنتون هرات میگوید: "به طور مجموع ۱۱ هزار و ۴۱۲ نفر فارغین صنف ۱۲ ما هستند که از آن جمله ۶۳۵۹ نفر خانمها هستند و ۵۰۵۳ تن آقایان هستند. خوشبختانه امسال ۵۶ درصد مراجعین کانکور ما خانمها هستند."
در دوران حاکمیت گروه طالبان در نیمه دوم دهه ۹۰ میلادی، زنان از کوچکترین حقوقشان حتی رفتن به مکتب محروم بودهاند و با سقوط این رژیم توسط ائتلاف جهانی به رهبری ایالات متحده امریکا در سال ۲۰۰۱ میلادی، فرصت برای رشد زنان باز شد.
هرچند مذاکرات بین الافغانی در دوحه قطر و هم چنین مذاکرات صلح استانبول، امیدواری شهروندان افغان به ویژه زنان را برای ختم جنگ امیدوار کرده بود. اما طالبان شرکت در نشست استانبول را به تعویق انداختهاند.
سید وحید قتالی والی هرات با اشاره با حضور پررنگ دختران در امتحان کانکور میگوید که زنان افغان به عقب بر نمیگردند.
آقای قتالی گفت: "وقتی ۵۶ درصد از متقاضیان کانکور زنان هستند، یک پاسخ بسیار مستحکم به تفکر طالبانی است و فکر طالب است. اساساً همین موضوع باید در میز مذاکره گذاشته شود و طالب به این نگاه کند و خود را در نگاه این نوجوانان و طالبان ببیند."
هزاران زن شرکت کننده در کانکور بهشمول معصومه امیدوار هستند که هم چنان با سهیم شدن طالبان در قدرت، فرصت آموزش از دختران گرفته نشود و تأکید دارند که برای دسترسی به حقوقشان دست از مبارزه نمیکشند.
طالبان در سالیان اخیر گفتهاند که در چارچوب اسلام و عنعنات افغانستان به حقوق زنان ارج میگذارند؛ اما برخی از زنان میگویند که این دیدگاه طالبان واضح نیست.