نگرانی سازندگان آله‌‌های موسیقی هرات از خروج نیروهای خارجی از افغانستان

خروج نیروهای خارجی از افغانستان سازندگان آله‌‌های موسیقی را در هرات بیشتر از دیگران نگران کرده است. آنان ترس از این دارند که طالبان با سهیم شدن احتمالی در قدرت، افغانستان را بار دیگر به کشوری بدون ساز و سرود در جهان مبدل کنند.

عبدالواسع، سرگرم صیقل کردن ربابش است.

قرار است که این آله موسیقی محلی افغانستان به ایالات متحده امریکا فرستاده شود.

عبدالواسع با سقوط رژیم طالبان و حضور نیروهای خارجی در سال ۲۰۰۱ میلادی در افغانستان با شور و شوق زیاد ساخت رباب، دوتار و دمبوره را یاد گرفت.

اما او می‌گوید که حاصل دو دهه از کارش با تهدید نابودی رو به روست.

او می‌افزاید: "به زمان حکومت طالبان، آنان مخالف هنر موسیقی بودند و نمی‌خواستند که ما کار بکنیم و امیدوار که پس از خارج شدن نیروهای خارجی از افغانستان، هیچ کس در روند ساخت آله‌های موسیقی محلی مزاحمت نکند و نباید این آله‌ها فراموش شود."

غلام نبی ۵۵ سال دارد و یکی از مشهورترین سازندگان آله‌های موسیقی به‌ویژه رباب درهرات است.

او با نواختن رباب دست‌سازش، منع موسیقی در دوران حاکمیت گروه طالبان در نیمۀ دوم دهۀ ۹۰ میلادی رابه یاد می‌آورد که طالبان به گفته او با هجوم به‌خانه‌اش چندین رباب و دوتاراش را شکسته‌ بودند.

او می‌گوید: اگر نیروهای خارجی از افغانستان خارج شوند، ما ترس و وحشت داریم که دیگر نمی‌توانیم که آله‌های موسیقی را بسازیم و رشد بدهیم و ما نمی‌توانیم که شاگرد تربیه کنیم. تا حالا با حضور نیروهای خارجی دل جمع بودیم که شاگرد برای ساخت آله‌های موسیقی تربیه کنیم. ترس و وحشت داریم که ساخت آله‌های موسیقی با حضور طالبان از بین برود."

عبدالطیف امینی بیش از چهار دهه از عمرش را صرف ساخت آله‌های موسیقی و آموزش موسیقی محلی درهرات کرده است.

او می‌خواند:

"ای دختر، خوبه، خوبان هراته، آی ربابه جان، دل کبابه

ای دختر ماه تابان هراته،‌ای ربابه جان دل کبابه "

او با اشتیاق فراوان ده‌ها جوان را در آموزشگاه کوچک‌ش در یکی از مارکیت‌های شهر هرات آموزش می‌دهد، تا مشعل موسیقی محلی هرات هم چنان شعله‌ور باشد.

اما این رؤیای بزرگ مشروط بر عدم ممانعت موسیقی از سوی طالبان است.

او می‌گوید: "به زمان طالبان موسیقی‌‎دانان را می‌گرفتند، زندانی می‌کردند، لت‌وکوب می‌کردند، آله موسیقی‌های او را می‌شکستند، خودش را بدنام می‌کردند و رویش را سیاه می‌کردند. اگر قرار باشد که طالبان بیایند و همین کارهای خود را بکنند، زندگی مردم را سلب می‌کنند، اصلاً دیگر زندگی لازم نیست."

نابود کردن نوار، آلات موسیقی و وسایل پخش موسیقی در دهه‌ نود میلادی توسط طالبان، افغانستان را به کشوری بی‌ساز و سرود مبدل کرده بود؛ چرا که طالبان موسیقی را حرام می‌دانستند.

قاری یوسف احمدی، یکی از سخنگویان گروه طالبان به رادیوآزادی در مورد دیدگاه این گروه در مورد هنر موسیقی گفته است هرچیزی که در قاموس شریعت و اسلام جای ندارد، ممنوع خواهد بود.

گروهی که با سازهای شان یکی از آهنگ قدیمی "به مقابل دو چشم‌ات، چشم سیاه نداری" را می‌نوازند.

غلام نبی با شور و شوق زیاد، غرق در نواختن رباب است و آرزو دارد که بتواند برای جوانان زمینه آموزش ساخت آله‌های را موسیقی فراهم سازد، اما نگران است که با سهیم شدن احتمالی طالبان در قدرت، عملی شدن این برنامه‌اش به خطرمواجه خواهد شد.