اگر معتاد بگونه قاطع مواد مخدر را ترک کند و عادتهای زمان اعتیاد را برای همیش فراموش کند، اعتبار و جایگاه اجتماعی وی قابل بازگشت است.
رواشناسان میگویند، اعتیاد به مواد مخدر همانند صحت انسان، به جایگاه وی در اجتماع سخت آسیب میرساند، اما اگر معتاد در ترک مواد مخدر قاطع باشد، تجربههای تلخ زمان اعتیاد میتواند حتی زندگی بهتر از گذشته را برای وی به بار بیاورد.
با این حال، برخی معتادان تداوی شده میگویند، پس از ترک مواد مخدر حال این را مسوولیت خود میدانند که جایگاه و اعتبار از دست دادهشان را در جامعه بازیابند.
نستو نادری، نویسنده و خبرنگار افغان پس از گذشت هفت سال اعتیاد، در این اواخر مواد مخدر را ترک کرده و اکنون به شغل قبلیاش باز گشته، اما هنوز از طعنهها و متلکهای جامعه، به ویژه رسانههای اجتماعی خلاصی ندارد.
آقای نادری میگوید، هرچند مخاطبانش در صفحههای اجتماعی در پای نوشتههای وی طعنه و نظریات منفی برایش مینویسند، اما وی این همه را نا دیده میگیرد و به زندگی پس از اعتیاد و اعاده جایگاه از دست رفتهاش در جامعه تلاش میکند.
نادری افزود: "امروز من به مثابه یک معتاد صحتمنده شده در شفاخانه فینکس، در وزارت صحت عامه افغامستان کار میکنم، و آن هم منحیث یک کارمند عادی. این کار به من بزرگترین اعتبار شد. امروز کسانی که به من و کارم نیاز دارند، به من پیام میدهند و از من درخواست میکنند همرایشان کار کنم."
معتادان در احیای جایگاه از دست رفتهشان در اجتماع با مشکلات زیادی روبرو میشوند، زیرا هرچند آنان مواد مخدر را ترک کردهاند و به عنوان یک انسان سالم به جامعه برگشته اند، اما برخیها هنوز نیز به آنان به چشم معتاد مینگرند.
مرسل یزدان پرست، روانشناس در مرکز صد بستر تداوی زنان و اطفال معتاد میگوید، معتاد پس از تداوی نیازمند حمایت اقتصادی و اجتماهی خانواده و دوستان است، زیرا روان وی سخت آسیب دیده است.
یزدان پرست گفت: " تجربه نشان میدهد، آن عده از مریضان ما که از لحاظ اقتصادی، خانوادگی و اجتماعی از حمایت خوب برخوردار بودند، پس از این که از مرکز تداوی رخصت میشوند، دوباره در جایگاه سالم قرار میگیرند. چنین افراد میتوانند زودتر تواناییهای از دست رفتهشان را بازیابند و به یک زندگی صحتمند ادامه دهند."
تداوی اعتیاد به مواد مخدر تنها به ۴۵ روز بستری شدن در مرکز ترک اعتیاد خلاصه نمیشود، بلکه احیای مجدد معتاد زمانگیر است، تا فرد معتاد بتواند در کنار صحتیاب شدن، جایگاه از دست رفته اجتماعیاش را بدست بیاورد و روانش آرام شود.
داکتر زحل هاشمی متخصص ترک اعتیاد میگوید، بازسازی جایگاه اجتماعی معتادان پس ترک مواد مخدر بستهگی به شخص معتاد دارد.
بانو هاشمی گفت: " تلاش خود معتاد بسیار مهم است. اگر او نخواهد که مواد مخدر را ترک کند و دوباره اعتماد خود را بدست آورد، فامیل و جامعه با وی کمک نخواهد کرد. خودش تصمیم قاطع داشته باشد که اعتیاد را باید ترک کنم و اعتماد از دست رفتهام نزد مردم را دوباره بدست بیاورم."
روانشناسان میگویند، تا زمانی که فرد تداوی شده عادتها و نشانههای زمان اعتیاد را در وجودش تغییر ندهد، دشوار خواهد بود که مردم به وی اعتماد کنند. از همینرو، در چنین حالتی اعضای خانواده نیز در برابر این عضو تداوی شدهشان مسوولیت دارند.