همزمان با آغاز بازگشایی حضوری مکتبها، سرنوشت ناروشن مکاتب مناطق ناامن، به نگرانی دانشآموزان این مکاتب دامن زده است.
وزارت معارف دیروز آموزش حضوری را در مکتبهای ولایتهای سردسیر و بسیار سردسیر کشور آغاز کرد.
افزایش دامنه جنگ و ناامنی در افغانستان دَر آموزش را بهروی شماری از دانشآموزان بستهاست.
یکی از دانشآموزان دختر که متعلم صنف یازدهم مکتب در ولسوالی جرم بدخشان است در صحبت با رادیو آزادی میگوید، نگران آیندۀ خود است.
او به دلیل تهدیدهای امنیتی نخواست نامش ذکر شود، گفت که رفتن به مکتب در وضعیتی که همه جا را از دید او ترس و وحشت فرا گرفته، مانند گذشتن از هفتخان رستم است.
به گفته او، طالبان شرایطی را برای دختران همسال او وضع کردهاند که رفتن به مکتب را دشوار کردهاست.
او گفت: "بهخاطر اوضاع بد امنیتی ما نمیتوانیم مکتب برویم. قسمی که شما میفهمید، مکتبها هم شروع شده. از یکسو از ترس طالبان ما رفته نمیتوانیم. من خودم شخصا نمیخواهم مکتب بروم. بدون محرم رفته نمیتوانیم. بیچادری رفته نمیتوانیم. از صنف ۶ به بالا هم اجازه نمیدهند که دختران کلان مکتب بروند."
با اینحال، شماری از شهروندان افغانستان که بهدلیل نبردها و ناامنیها بیجا شدهاند، نیز نگران آینده فرزندانشان هستند.
براساس آمارهای رسمی، از اول حمل تا نیمه ماه سرطان امسال تنها حدود ۳۵ هزار خانواده در افغانستان بیجا شدهاند.
در میان این خانوادهها دانشآموزانی زیادی هستند که سرنوشت آموزش آنان گرهکور خوردهاست.
فرزندان عبدالله نیز روبرو با چنین سرنوشتی است.
او که از ولسوالی زرمت پکتیا به شرنه، مرکز ولایت پکتیکا بیجا شده، میگوید دو پسرش که متعلم صنف پنج و شش هستند اکنون از درس باز ماندهاند.
او گفت: "این نگرانی ما است که حالا نمیتوانیم آنان را داخله کنیم، چرا که سهپارچه و تصدیق میخواهند. اصول آن است که باید سهپارچه شوند. ما حالا سهپارچه به این دلیل نمیتوانیم، زیرا در آنجا چنین کاری نمیکنند. نگران هستیم که چه کنیم."
با اینحال نجیبه آرین، سخنگوی وزارت معارف گفته که اگرچه در محلهایی که نبرد جریان دارد، مانند سایر مکانهای عمومی دَر مکتبها نیز بسته است، با آنهم در مناطقی که امنیت نسبی تامین باشد، تلاش میکنند تا آزمونهای وسط سال را برگزار کنند.
او گفت: "تعدادی از هموطنان ما که بیجا شده هستند و از بعضی ولسوالیها به شهرهای بزرگ آمدهاند، ما خدمات آموزشی در حال اضطرار داریم که به کمک یونیسف این پروسه تطبیق میشود؛ ولی در کل کسانی که به شهرهای بزرگ آمدهاند، اگر بعد از اینکه امنیت نسبی تامین شود، اسناد دست داشته خود را به ادارات مکاتب تسلیم کنند، امتحانات معذرتیشان حل میشود. کوشش میکنیم که صنفهای در حال اضطرار را برایشان ایجاد کنیم."
با اینحال محمد نعیم سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در قطر میگوید که براساس اعلامیه که پیش از این نشر کردهاند آنان از ادارههای تعلیمی و تحصیلی حراست و پاسبانی میکنند و در تمام مکانهای تحت تصرف آنان نهادهای آموزشی فعال است.
در آن اعلامیه همچنین آمده که همه مسئولان ادارههای تحصیلی در مناطق تحت اداره آنان بدون توقف و ایجاد موانع به فعالیتهای تحصیلی و تدریسی خویش ادامه میدهند.
براساس آمار وزارت معارف افغانستان در سراسر افغانستان ۹ اعشاریه ۷ میلیون دانشآموز مشغول آموزش اند که ۴۲ درصد آن را دختران تشکیل میدهد.
این در حالی است که وزارت معارف روز گذشته اعلام کرد که آموزش حضوری را در ولایتهای سردسیر و بسیار سردسیر از دوم اسد آغاز کرده و آزمون وسط سال نیز در ششم اسد در تمامی ولایتها برگزار خواهد شد.
آنچه که در وضعیت کنونی نگرانیهای را به دانشآموزان بار آوردهاست.