تدریس مضامین مکتب در مکاتب تحت کنترل گروه طالبان، دولت و طالبان اظهارات ضد و نقیضی داشتهاند.
محمداشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان روز شنبه در جلسه کابینه گفت که گروه طالبان مضمونهای وطندوستی، تاریخ و جغرافیه را از برنامۀ آموزشی مکاتب تحت کنترل خود حذف کرده است.
پس از این سخنان آقای غنی، روایتهای ضدونقیضی در این مورد بیان شده است. برخی از آموزگاران مکاتب تحت کنترل طالبان به رادیو آزادی گفتند که هیچ مضمونی حذف نشدهاست.
شماری از آموزگاران در مناطق تحت کنترل طالبان سخنان آقای غنی را به نحوی تأیید کردند. به گفته آنها، طالبان برخی از مضمونها را با مضمونهای دینی مورد نظر خود جایگزین کردهاند.
آموزگاری در ولسوالی زرمت ولایت پکتیا، که نخواست نامش ذکر شود، گفت: "بدون مرکز، منطقههای دیگر در دست طالبان است. این مضمون پیش از این هم حذف شده بود، اما حالا که ولسوالیها هم در دست طالبان است، حبالوطن حذف شده و تاریخ و جغرافیه به حال خودش است."
آموزگار دیگری در ولسوالی امام صاحب ولایت کندز هم که نخواست نامش گرفته شود، گفت: "وطندوستی، فرهنگ، معلومات مدنی از بین رفته، ولی مضمونهای سیرتالنبی و تعلیمالقرآن و بعضی مضمونهای دیگر را خودشان (طالبان) اضافه کردند."
با این حال، برخی از آموزگاران در شماری از مناطق دیگر تحت کنترل طالبان گفتند که هیچ مضمونی حذف نشده است. از جمله، محمدیوسف فیضان آموزگار در لیسه چکاب ولایت بادغیس گفت: "مناطق ما فعلاً تحت تسلط طالبان است. از تاریخ ۶ اسد امتحانها شروع شده، اما در روزهایی که ما امتحان داریم، طبیعتا تدریس نمیشود، اما کسی ممانعت نکرده. هیچ دستوری از سوی طالبان به ما نیامده که شما این حبالوطن و کدام مضمون را شما درس ندهید. این گپ به ما گفته نشدهاست."
همچنین حلیمه آموزگار در ولسوالی زیباک بدخشان نیز چنین گفت: "من تا حال شاهد چنین وضعیتی نبودهام. ما دیروز امتحان وطندوستی داشتیم. هیچ محدودیتی هنوز از طرف طالبان وضع نشدهاست."
با این حال، طالبان با رد سخنان آقای غنی، گفتهاند که هیچ محدودیتی در آموزش مضمونهای درسی وضع نکردهاند.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی این گروه به رادیو آزادی گفت که اکنون آزمون مکتبها جریان دارد. او همچنین افزود دانشآموزان و آموزگاران زن مانند گذشته مشغول آموزش هستند.
وزارت معارف از اظهار نظر در این مورد خودداری کرد، عطاءالله واحدیار معین این وزارت در نشستی گفت که تشدید جنگ باعث تخریب دهها مکتب شده و دانشآموزان و آموزگاران هم ممکن است متحمل تلفاتی شده باشند.
او افزود: "آخرین آماری را که من گرفتم ۱۷۶ باب مکتب ما در درگیریهای چند ماه گذشته تخریباتی نوع مختلف داشتند تلفات شاگردان و معلمان آمار نداریم این را هم تایید کرده نمیتوانیم که هیچ تلفات شاگرد و معلم نداریم."
براساس آمارهای رسمی، در سراسر افغانستان حدود ۲۰ هزار مکتب وجود دارد که در آن بیش از ۹ میلیون دانشآموز مشغول آموزش هستند و حدود ۴۲ درصد آنها را دختران تشکیل میدهند.