با فرارسیدن روزجهانی مبارزه با خشونت در برابر زنان ۲۵ نومبر، امسال شماری از زنان افغان این روز را با از دست دادن حق کار و آموزش می‌گذرانند.
پس از فرمانروایی طالبان، بیشتر زنان حق کار، آموزش و پرورش و ورزش ندارند.
مدینه می‌گوید: "کل‌گی ترس و هراس دارند، کار نیست، مشتری نیست خودم همی حالی بیکار هستم کل ما در خانه هیچ درامدی نداریم."
مدینه ۲۸ ساله پس از فوت پدر، با آرایشگری جای خالی او را از نگاه اقتصادی برای خانواده پر کرده بود.
این دختر جوان نان آور خانواده پنج نفری خود است، مادری بیمار، دو خواهر و دو برادر کوچک که توانایی کار کردن را ندارند.
مدینه پس از سقوط افغانستان به دست طالبان نتوانسته درست کار کند و به خانه درامد آن‌چنانی بیاورد، تاجایی‌که دیگر حتی توان خرید دواهای مادرش را نیز ندارد.
سبب‌اش را کاهش مشتریانش پس از حاکمیت طالبان می‌گویند.
مدینه می‌گوید کوشش کرده کار دیگری پیداکند تا بتواند نیازهای اقتصادی خانواده‌اش را برطرف کند، اما به دلیل زن بودن زیر سایه طالبان تا هنوز موفق نشده.
او به رادیو آزادی گفت:" واقعیت سخت است که روز می‌‌روی دنبال کار می‌گردی شب هم میایی دستت خالی به‌طرف خانواده نگاه می‌کنی و خانواده به طرفت نگاه می‌کند که چقدر نان آوردی؟ چقدر پول آوردی؟ چقدر غذا آوردی؟ دست خالی بازهم گرسنه می‌خوابی! واقعیت برای کل‌گی خیلی سخت است".
دید طالبان به زنان و دختران و حقوق آنان، به زنان افغان ناآشنا نیست، هرچند طالبان اکنون می‌گویند دیدگاه‌شان تغییر کرده است و حقوق زنان را در چهارچوب اصول اسلامی تأمین خواهند کرد.
هم‌نسلان مادر مدینه هم در دورۀ پیشین حاکمیت طالبان بر افغانستان چند سال را با مجبوریت و محدودیت‌های مشابه نفس کشیدند.
در جریان مذاکرات صلح امریکا با طالبان زنان افغان بارها از آینده نامعلوم‌شان ابراز نگرانی کردند.
مقام‌های وزارت خارجه امریکا در آن زمان گفته بودند مراقب خواهند بود که حقوق زنان و دختران افغان در روند صلح پامال نشود_گفته‌هایی که به باور شماری از زنان امروز در افغانستان عملی نیستند.
زمرد دختر ۲۴ساله افغان و دانش آموختۀ رشتۀ جامعه شناسی است.
قبلاً کار دولتی داشت اما پس از تسلط طالبان بر افغانستان بیکار شد.
خانواده او در هرات زنده‌گی می‌کند.
چالش اقتصادی باعث شده سر از بازار کابل به آرزوی یافتن کار در آورد_کوششی که در سه ماه اخیر بی‌نتیجه بوده است.
سرپرستی و مسوولیت اقتصادی خانواده زمانی به دوش زمرد افتاد که چهارده سال پیش پدرش سکته مغزی کرد.
این دختر جوان مکلف است مصارف زنده‌گی خانواده ۷نفری‌اش را تامین کند.
زمرد به رادیو آزادی گفت:" من خود را مسوول می دانم در برابر آنان و باید همان مسوولیت خود راهم ادا کنم ولی شرایط طوری شده که من واقعا نمی توانم این کار را انجام دهم و از این لحاظ خیلی احساس خود کم بینی می‌کنم یعنی احساس می‌کنم ضعیف هستم در برابر این مشکلات".
تعلیم و تحصیل در ۲۰سال گذشته با کوشش دولت و نهادهای جامعۀ جهانی به حقی مسلم بر زنان و دختران افغان مبدل شده بود.
زنان افغان در این دوره زمانی تا مقطع ماستری و دوکتورا در داخل و خارج از افغانستان درس خواندند.
سلسله این حقوق نیز با حاکمیت دوباره طالبان در افغانستان از یک جای به بعد از هم گسست.
طالبان تا کنون بیشتر از صنف ششم به دختران افغان اجازه درس خواندن ندادند و سرنوشت دانشجویان دختر هم مبهم است.
مسکا تازه به پوهنتون کابل راه یافته بود و خواب آینده روشن را برای خود دیده بود. او به رادیو آزادی گفت:" ما همه محصلان که هستیم اصلاً هیچ کس آرزوی در زنده‌گی خود ندارد. همه ما بی‌سرنوشت ماندیم همه حیران هستیم به چی قسم حالت زنده‌گی کنیم آن آرزوهای که داشتیم آن کوشش‌های که کردیم همه بی‌فایده شد".
نهادهای جهانی مدافع حقوق زن و حقوق بشر نگران روزگار فعلی زنان افغان هستند.
هیدر بار مسوول بخش زنان دیده‌بان جهانی حقوق بشر به رادیو آزادی گفت:" ما به یک تصویر بزرگتری از آیندۀ درازمدت دختران و زنان در افغانستان رسیده‌ایم و آن بسیار بسیار تاریک است به ویژه در این روز جهانی مبارزه با خشونت در برابر زنان."
هیدربار می‌گوید اکنون زنان از ساده‌ترین حق‌شان که آموزش و پرورش است تا ورزش، آزادی‌های فکری و کار محروم شده اند.
با این حال زنان و دخترانی چون مدینه که نان آور خانۀ خود استند از حکومت طالبان و جهان می‌خواهند، او و دیگران را درک کنند و به زنان و دختران اجازه کار و تحصیل داده شود.
طالبان به تازه‌گی دربارۀ این نگرانی‌های پاسخ ندادند اما پیش از این بارها گفته اند که حقوق زنان را با اصول اسلامی آن در نظر خواهند گرفت.
