بخشی از گزارش انتونیو گوترش، سر منشی سازمان ملل متحد که روز جمعه ۲۲ دسامبر زیر نام "کودکان و درگیری‌های مسلحانه در افغانستان" نشر شد، نشان می‌دهد که پس از تسلط طالبان هر چند درگیری‌ها کاهش یافته است، اما کودکان همچنان در برابر خشونت‌ها آسیب‌پذیر مانده اند.
در این گزارش که از آدرس دفتر نمایندگی ویژۀ سرمنشی ملل متحد در امور کودکان و درگیری‌های مسلحانه نشر شده، آمده است که دسترسی کودکان افغان به خدمات اولیه به دلیل درگیری‌ها، فقر شدید، ناامنی غذایی، رویدادهای طبیعی، مهاجرت‌های غیرقانونی و ترک تحصیل کاهش یافته است و آنان را بیشتر در معرض خشونت، آزار و اذیت، سوء استفاده و انجام فعالیت‌های مجرمانه قرار داده است.
ویرجینیا گامبا، نمایندۀ ویژۀ سرمنشی ملل متحد در امور کودکان و درگیری‌های مسلحانه در این گزارش گفته است که محرومیت میلیون‌ها دختر در افغانستان از آموزش بالاتر از صنف ششم، آنان را در معرض خشونت، ازدواج زیرسن و اجباری و قتل‌های ناموسی قرار داده و مقامات حاکم باید دروازه‌های آموزش و تحصیلات عالی را بروی دختران بگشایند.
در این گزارش آمده است که از اول جنوری ۲۰۲۱ تا ۳۱ دسامبر ۲۰۲۲ حدود ۴ هزار و ۵۱۹ مورد خشونت و یا تخلف جدی علیه کودکان چند ماهه تا ۱۷ ساله در افغانستان ثبت شده که عامل بیشتر آنها طالبان شناخته شده اند.
براساس این گزارش، کودکان به کمک‌های بشر دوستانه دسترسی کم دارند و در کنار گرسنگی خطرات انفجار ماین آنها را تهدید می‌کند.
از سوی هم این گزارش به استخدام کودکان و یا افراد زیر سن قانونی در نیروهای نظامی طالبان اشاره کرده است که به گفتۀ این گزارش هرچند طالبان ادعا می‌کنند که قوانین کار کودک را عملی می‌کنند، اما در عمل چنین چیزی دیده نمی‌شود.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان به پرسش‌ها در بارۀ ادعاهای مطرح شده در این گزارش پاسخ نداد.
این درحالیست شمار از کودکان که به دلیل نداشتن نان‌آور در خانواده و یا ضعیف بودن اقتصاد خانواده‌شان کار می‌کنند، به رادیو آزادی می‌گویند که آنها نیز دوست دارند مکتب بروند، اما ناچار اند کار کنند.
احسان ۱۳ ساله، باشندۀ ولایت هرات می‌گوید، دو سال می‌شود که کفش (بوت) رنگ می‌کند و گاهی بارکشی می‌کند.
او گفت که با دیگر برادرانش مجبور هستند که مخارج خانوادۀ هشت نفری‌شان را تأمین کنند:
"من ۱۳ ساله هستم، در خانواده ۸ نفر هستیم. سه خواهر و سه برادر دارم. روزانه ۱۰۰ تا ۱۵۰ افغانی کار می‌کنم. شکر خوب است می‌گذرد. من مکتب را تا صنف پنجم رفتم دیگر نرفتم. منم دوست دارم مکتب بروم اما بخاطر وضعیت زندگی نمی‌شود."
در همین حال دانش ۱۷ ساله، ساکن کابل می‌گوید، او از زمانی که سن کمی داشت تا اکنون کار کرده است تا مخارج خانوادش را پیدا کند:
" وضعیت بد اقتصادی من و هزاران کودک دیگر را مجبور کرده که کار شاقه را انجام بدهیم، در معدن کار کنیم، کارگری کنیم، در سرک‌ها کار کنیم. در صورتی که وقتی است که ما مکتب برویم اما بخاطر وضعیت اقتصادی مجبور هستیم کار کنیم."
این درحالیست که صندوق حمایت از کودکان ملل متحد (یونیسف) نیز روز جمعه در گزارشی در بارۀ برنامه‌های حفاظتی خود از کار شاقۀ کودکان و سوء استفاده از آنها ابراز نگرانی کرده بود.
از سوی هم کمیتۀ روابط خارجی مجلس نمایندگان ایالات متحدۀ امریکا نیز گفته که برخی مادران در افغانستان به دلیل فقر برای آرام کردن کودکان‌شان به آنان آنتی هستامین می‌دهند.
این داروها که نشئه‌آور هستند، برای مسمومیت استفاده می‌شوند.
کمیتۀ روابط خارجی مجلس نمایندگان امریکا روز جمعه در اعلامیه‌ای گفته که در حال حاضر بیش از ۱۲ میلیون نفر در افغانستان با گرسنگی شدید روبه‌رو هستند و ۳ میلیون کودک به شدت دچار سوءتغذیه اند.
این درحالیست که براساس آمار سازمان ملل متحد بیش از ۲۹ میلیون تن در افغانستان به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند که از این میان حدود ۱۶ میلیون تن‌شان کودکان هستند.
