انزوا و افسردگی، از پیامد های بستن انستیتوت های آموزش طبی بروی زنان و دختران افغان

به گفته شماری از نزدیکان صفیه او به دلیل محروم‌شدن از تحصیل دچار فشار روحی شد و در نهایت، روز یک شنبه این هفته خود را حلقه آویز کرد.

این جوان که بخاطر ترس از مجازات از سوی طالبان از گرفتن نامش در گزارش خود داری کرده، یکی از اقارب صفیه است. او در مورد زنده گی صفیه چنین می گوید:

"این دختر صفیه نام داشت یکی از محصلین انستیتوت طبی کابل بود، در سال گذشته همین وقت سال مادر خود را از دست داد، بعد از اینکه مادر اش وفات کرد، این دختر کمی روانی شد تا اینکه رفت به طرف انستیتوت طبی کابل در آنجا درس می خواند وقتی که ملا هیبت الله آموزش دختران را در انستیتوت های طبی مسدود کرد، غیر نورمال بود، خودش به بهانه سر شستن به حمام می رود و آنجا خود را حلقه آویز می کند."

طالبان چندی پس از برگشت به قدرت در افغانستان در اگست ۲۰۲۱، نخست مکاتب دختران بالاتر از صنف ششم را مسدود کردند، سپس در آخر سال 2022 دروازه های پوهنتون ها و موسسات تحصیلات عالی را نیز به روی زنان و دختران بستند.

در اوایل ماه قوس سال 1403 خورشیدی ملا هیبت الله اخند زاده فرمانی را صادر کرد و تمام انستیتوت های علوم طبی را به روی زنان و دختران بست.

این اقدام طالبان با واکنش های داخلی و خارجی مواجه شد، اما گروه طالبان از تصمیم شان عقب نشینی نکردند.

تام فلچر، معاون سرمنشی ملل متحد در امور بشردوستانه و هماهنگ کننده کمک های اضطراری، در نشست شورای امنیت ملل متحد در مورد افغانستان گفت که این اقدام طالبان به سیستم های مراقبت های صحی این کشور آسیب جدی خواهد رساند.

از سوی دیگر روزا اوتونبایوا، نمایندۀ ویژۀ سازمان ملل متحد برای افغانستان که در این نشست حضور داشت، گفت اگر این تصمیم طالبان به طور کامل تطبیق شود، به ویژه برای زنان و دختران، همچنان برای مردان و پسران، در مجموع برای همه جوامع و در کل برای افغانستان، پیامد های مرگباری خواهد داشت. او از مقامات حکومت طالبان خواسته تا در این مورد تجدید نظر کنند.

از سوی هم برخی از خانواده ها در افغانستان در مورد این اقدام طالبان واکنش نشان داده، می گویند که این کار طالبان زمینه را به مشکلات خانواده گی مهیا ساخته است.

این زن 61 ساله باشندۀ شهر کابل که به دلایل امنیتی از گرفتن نامش خود داری کرده، مادر یک تن از دخترانی است که از رفتن به انستیتوت طبی محروم شده، او در مورد آینده دخترش به رادیو آزادی گفت:

"از روزی که انستیتوت بسته شده این دختر در خانه قید شده، هر روز نه دلش به کار خانه می شود، هر روز که بیدار اش می کنم می بینم که گریه کرده و جگرخون است، من بسیار رنج می برم، بسیار آرزو داشتم که همین دخترم یک چیز در آینده شود تا زنده گی ما کمی جور شود، از همین گپ هم محروم شدیم حالی این دختران از مکتب منع، از تفریح منع، از کار منع، از پوهنتون منع، حالی این دختران آیا تکلیف روانی پیدا نمی کند؟!"

این زن در ادامۀ سخنانش بیشتر می گوید:

"تا کی این قسم می باشد، اگر اینها(طالبان) می خواهند که ما هم مانند دیگر مملکت ها زنده گی ما جور شود باید در بخش تحصیل کار کنند، حالی اینها تحصیل را هم منع کردند از هر راهی، دختر من تمام روز در زیر صندلی داخل شده ببینی یا گریه کرده یا یک قسم مایوس، خوب من چقدر رنج می برم از این حالت، اگر یکبار دخترم را چیزی شود یا خود کشی کند، چقدر خود کشی زیاد شده، تمام روز خود کشی است هر طرف."

شماری از فعالان حقوق زنان می گویند که این اقدام تازۀ طالبان یک فاجعه است.

فرحت رحمان یکی از این فعالان است. او در صحبت با رادیو آزادی چنین گفت:

"با بسته کردن دروازه های انستیتوت ها آخرین میخ به تابوت علم و دانش کوبیده شد. از آن جایی که جامعه افغانی هنوز سنتی است ، در صورتی که ما داکتر زن و یا نرس زن نداشته باشیم این مشکلات بسیار شدید را در افغانستان به بار می آورد. بخاطریکه یک زن بار دار و یا یک زن که مشکلات زنانه گی داشته باشد دیگر نمی تواند نزد یک داکتر مرد مراجعه کند به این خاطر ما شاید شاهد مرگ و میر بیشتر زنان و کودکان در آینده در افغانستان باشیم ."

بانو رحمان می گوید، اگر جلو این گونه اقدامات طالبان گرفته نشود مشکلات زیادی را در آینده به بار خواهد آورد:

"اگر به این فاجعه هایی که هر روز طالبان احکام جدید، قوانین جدید و مشکلات جدید را برای مردم افغانستان تحمیل می کنند ، هر چه زودتر توجه صورت نگیرد ، فکر می کنم که در آینده های نزدیک افغانستان دچار مشکلات بسیار شدید می شود که باز بیرون برآمدن از آن بسیار دشوار خواهد بود."

بخش زنان ملل متحد در اواسط سال 2023 میلادی گزارشی را در مورد وضعیت زنان در افغانستان تحت حاکمیت طالبان منتشر کرد که بر اساس گفتگو با 592 زن در 22 ولایت افغانستان تهیه شده است.

بر اساس این گزارش، به دلیل محدودیت های وضع شده از سوی طالبان بر حقوق اساسی زنان و دختران افغان، بیشتر آنها با مشکلات روانی مواجه شده اند. گزارش می افزاد که 69 درصد زنان افغان با مشکلات روانی، انزوا و افسردگی روبرو هستند و این تعداد با گذشت هر روز افزایش می یابد.