گزارش اخیر مرکز خبرنگاران افغانستان نشان می دهد که در سال ۲۰۲۴ میلادی که تا چند روز دیگر به پایان می رسد ۱۸۱ مورد نقض حقوق رسانه ها و خبرنگاران را در افغانستان ثبت کرده است.
در این گزارش آمده است که این موارد شامل ۱۸ مورد توقف فعالیت رسانه‌ها به دلیل اعمال محدودیت‌های طالبان و ده ها مورد بازداشت خبرنگاران توسط این گروه است.
از جملۀ خبرنگاران دستگیرشده از سوی طالبان در سالجاری، حداقل پنج تن آنها به از دو تا پنج سال حبس محکوم شده‌اند
سمیه ولیزاده ، مسئول کمیتۀ ارتباطات و دادخواهی این مرکز به رادیو آزادی شب گذشته گفت که سال ۲۰۲۴ هم بدترین سال برای خبرنگاران و رسانه ها در افغانستان بود. او افزود:
«روند سرکوب آزادی رسانه ها با شدت بیشتری صورت گرفته ، طبق آمار وارقامی که ما به دست آوردیم ، حدود هشت درصد نسبت به سال گذشته میلادی نقض حقوق خبرنگاران و رسانه های داخل افغانستان افزایش یافته و بازداشت ۵۰ خبرنگار صورت گرفته که این واقعاً نگران کننده است.»
در گزارش مرکز خبرنگاران افغانستان که روز پنجشنبه ۲۶ دسمبر منتشر شد آمده است که از جملۀ خبرنگاران بازداشت‌شده، حداقل پنج نفر از دو تا پنج سال حبس محکوم شده‌اند.
در بخشی از گزارش همچنان آمده است که در سال ۲۰۲۴ روند ابلاغ دستورالعمل‌های رسانه‌ای با نشر قانون جدید امر به معروف و نهی از منکر، روند سرکوب آزادی رسانه‌ها را وارد مرحلۀ تازه و پیچیده کرده است.
طابان بر اساس این قانون مانع تصویربرداری از موجودات زنده در چندین ولایت شده اند.
به گفتۀ مرکز خبرنگاران افغانستان ، طالبان درسال ۲۰۲۴ حداقل هفت دستورالعمل تازه را به رسانه‌ها ابلاغ کردند.
دفتر هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) یک ماه پیش در گزارشی گفت که ۳۳۶ مورد نقض حقوق بشرعلیه خبرنگاران و کارمندان رسانه ای را در بیش از سه سال حاکمیت طالبان در این کشور مستند کرده است.
نشر برنامه های سیاسی به طور زنده و نقد قوانین و پالیسی‌های حکومت طالبان توسط رسانه‌ها ممنوع شده است
بر اساس گزارش یوناما ، این موارد از ۱۵ آگست ۲۰۲۱ تا ۳۰ سپتمبر ۲۰۲۴ شامل ۲۵۶ مورد بازداشت و توقیف خودسرانه، ۱۳۰ مورد شکنجه و بدرفتاری و ۷۵ مورد تهدید یا ارعاب می‌شود.
در همین حال سیلیا مرسیرCelia MERCIER مسئول بخش آسیای جنوبی سازمان خبرنگاران بدون مرز مستقر در پاریس نیز می گوید که طالبان سرکوب رسانه ها و خبرنگاران را افزایش داده اند.
خانم میرسیر به رادیو آزادی بیشتر گفت:
«سرکوب خبرنگاران افغان طی سه سال گذشته به طور پیوسته افزایش یافته و در سال ۲۰۲۴ آزادی رسانه ها در پایین ترین سطح خود قرار دارد. رژیم طالبان خبرنگاران را هدف قرار داده و شمار بازداشت‌ها و دستگیری‌هایی قبل از محاکمه را چند برابر کرده است.حکومت طالبان به بهانه های دروغین خبرنگاران را مانند مجرمین زندانی کرده.ما همچنان شاهد افزایش قوانین و دستورالعمل ها بوده ایم که شرایط کاری خبرنگاران افغان را به شدت بدتر ساخته و سانسور را تقویت می کند.»
بر اساس یک دستورالعمل تازۀ طالبان که در ماه سپتمبر سال ۲۰۲۴ به رسانه ها ابلاغ شد نشر برنامه های سیاسی به طور زنده و نقد قوانین و پالیسی‌های حکومت طالبان توسط رسانه‌ها ممنوع شده است.
مرکز خبرنگاران افغانستان می گوید که طبق این دستورالعمل، رسانه ها همچنان نمی توانند، با کسانی که مورد تایید حکومت طالبان نیستند ، گفتگو کنند.
طالبان در مورد گزارش تازۀ مرکز خبرنگاران افغانستان هنوز چیزی نگفته اند؛ اما در گذشته گفته بودند که فعالیت رسانه‌ها مطابق شریعت اسلامی در افغانستان آزاد است.
قوماندانی امنیۀ طالبان در خوست در ماه فبروری سال ۲۰۲۴ هر نوع تماس تلیفونی زنان با رسانه های این ولایت را ممنوع کرد.
پیش از این ، طالبان نشر صدای زنان را در رسانه های محلی ولایت هلمند منع کرده بودند.
خبرنگاران و سازمان های حامی رسانه ها گفته اند که حکومت طالبان به بهانه های مختلف مانع فعالیت آزاد رسانه ها و خبرنگاران در افغانستان شده است.
