در میدانهای فوتبال افغانستان، حالا دیگر نه صدای دویدن دختران شنیده میشود و نه فریاد های خوشیشان پس از گولزدن.
۲۵ می، روز جهانی فوتبال است، اما شماری از دختران فوتبالیست در این کشور که زمانی در زمینهای فوتبال تمرین میکردند، میگویند این روز تنها یادآور محدودیتها و موانعی است که راه پیشرفت شان را مسدود کرده است.
این دختران میگویند که نه تنها از تمرین و رقابت محروم ماندهاند، بلکه احساس میکنند که به فراموشی سپرده شدهاند.
عایشه ، مربی پیشین و عضو تیم ملی فوتبال بانوان افغانستان در جمهوری مخلوع، در صحبت با رادیو آزادی گفت:
متاسفانه با حاکمیت طالبان روز های واقعا سیاه و ناامید کننده من به عنوان یک ورزشکار و فوتبالیست زن آغاز شد، ما از فیفا تشکر می کنیم ولی انتظار داریم به زنان ورزشکار و فوتبالیست های باقی مانده در داخل افغانستان که بسیار روز های سخت را سپری می کنند توجه نموده و برای حقوق و بازگشت ما به میادین ورزش و فوتبال تلاش صادقانه کنند.
او میگوید پیش از تغییر حکومت، امیدهایی برای رشد فوتبال زنان وجود داشت، تیمها تشکیل شده بودند، دختران در لیگها بازی میکردند و حتی در مسابقات منطقهای شرکت میکردند.
با بازگشت طالبان به قدرت در اگست ۲۰۲۱، ورزش زنان بهگونه کامل متوقف شد، دختران و زنان را در افغانستان از ورزش ، شرکت در رقابت های ورزشی و رفتن به ورزشگاه ها منع کردند.
این ممنوعیتها تأثیر مستقیم بر زندگی دهها ورزشکار زن، از جمله اعضای تیم ملی فوتبال بانوان افغانستان گذاشت و باعث شد تا بسیاری آنان کشور را ترک کنند.
این ورزشکاران زن حالا در نقاط مختلف جهان از جمله استرالیا، اروپا و بریتانیا زندگی میکنند و برخی آنان به تمرین ادامه میدهند.
مریم کیمیا، بازیکن سابق تیم فوتبال بانوان زیر ۱۸ سال افغانستان و عضو فعلی لیگ پرتگال، میگوید با وجود مشکلات فراوان، توانسته به این جایگاه برسد.
او به دختران فوتبالیست افغان در داخل کشور پیام میدهد که قوی بمانند و هرگز امید خود را از دست ندهند.
مریم به رادیو آزادی گفت:
"از نظر من فوتبال نه تنها برای زنان از کشور و هویت شان نمایندگی می کند؛بلکه قدرت افغان بودن را نشان می دهد و همچنان نشان می دهد که زن و مرد می تواند برابر باشند و هر دو می تواند فوتبال کند، نه تنها فوتبال بلکه در تمام عرصه های زندگی برابر هستند ولی در حال حاضر متاسفانه بخاطر طالبان نمی توانند فوتبال کنند، مکتب بروند و حتی در جا های عام صدای خود را بلند کنند."
در این حال اخیرا فدراسیون بینالمللی فوتبال (فیفا) اعلام کرد که شورای فیفا تشکیل تیم فوتبال زنان مهاجر افغان را در خارج از افغانستان تصویب کرده است.
گفتنی است که در کنار محدودیتهای رسمی، جامعه سنتی و فشارهای فرهنگی نیز مانع بزرگی در برابر ورزش دختران بوده است.
شماری از کارشناسان ورزشی باور دارند که حتی پیش از بازگشت دوبارهٔ طالبان، به دلیل ذهنیتهای سنتی و مردسالارانهٔ حاکم بر جامعه، دختران ورزشکار با موانع جدی روبرو بودند.
فیروز مشعوف، سخنگوی پیشین فدراسیون فوتبال افغانستان، در گفتگو با رادیو آزادی گفت:
فوتبال بانوان در کل جایگاه قوی را نداشت ولی بیشتر بخاطر حضور در تورنمنت ها نقش داشتیم ؛اما افتخاری نداشتیم چون قدرتی را که باید میداشتیم را نداشتیم، در کل در افغانستان شرایط بسیار خوب نبود برای بانوان ما که استعداد های شان متاسفانه بخاطر داشتن جامعه سنتی و مرد سالاری از بین می رفت.
سازمان ملل متحد فوتبال را ابزار مهم برای ترویج برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان و دختران در داخل و خارج از میدانهای ورزشی میداند.
شماری از فعالان ورزشی نیز بر این باورند که حمایت همهجانبه و گسترده از دختران و زنان ورزشکار، بهویژه فوتبالیستهای زن افغان که در خارج از کشور فعالیت میکنند، نقش مهمی در جلب توجه و جامعه جهانی نسبت به مشکلات و محدودیتهای شدید زنان در افغانستان دارد.
طارق مجیدی، یکی از بازیکنان فوتسال افغان مقیم اتریش، به رادیو آزادی میگوید:
"هر ورزشکار به حمایت و پشتیبانی نیاز دارد، ما می توانیم تیم فوتبال بانوان افغان در تبعید را با شعار های حمایوی خود قوت ببخشیم و باعث این شویم که آنها در میادین ورزش جامعه جهانی را متوجه بسازند که افغانستان با یک وضعیت رقت باری روبرو است و متاسفانه وضعیت خانم ها در حداکثر خرابی در این بحران قرار دارد."
مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تاریخ ۷ می سال گذشته، با تصویب قطعنامهء ۲۵ می را «روز جهانی فوتبال» نامگذاری کرد.
این تصمیم به مناسبت صدمین سالروز نخستین تورنمنت بینالمللی فوتبال اتخاذ شد، تورنمنتی که در تاریخ ۲۵ می ۱۹۲۴ در جریان بازیهای تابستانی المپیک پاریس برگزار شد.