چه کسانی عقب قتل‌های هدفمند در افغانستان قرار دارند؟

الیاس داعی خبرنگار رادیو آزادی در هلمند (راست) و یما سیاوش مشاور دافغانستان بانک و خبرنگار سابق طلوع نیوز در پی قتل های هدفمند در هلمند و کابل کشته شدند.

با آغاز گفت‌وگوی صلح در قطر جنگ در افغانستان شدت گرفته و در این اواخر قتل‌های هدفمند نیز افزایش یافته است.

قتل فرشته کوهستانی فعال سیاسی ، تازه‌ترین مورد قتل‌های هدفمند در افغانستان است.

او که روز پنجشنبه با برادرش از سوی افراد مسلح ناشناس در کاپیسا به قتل رسیدند روز جمعه به خاک سپرده شدند.

یوسف رشید رئیس اجرائی بنیاد انتخابات آزاد وعادلانۀ افغانستان از سوی افراد مسلح ناشناس در کابل به قتل رسید

قبل از وی یوسف رشید رئیس اجرائی بنیاد انتخابات آزاد وعادلانۀ افغانستان و رحمت‌الله نیکزاد رئیس انجمن خبرنگاران غزنی ترور شدند و کابل، ننگرهار و هلمند هم شاهد قتل‌های خبرنگاران و حملات هدفمند دگر بودند.

ریاست امنیت ملی افغانستان یکتن را به ارتباط قتل یک ماه قبل محمد الیاس داعی خبرنگار رادیو آزادی در هلمند بازداشت و ویدیوی اعترافات وی که خود را عضو طالبان معرفی می‌کند نشر کرد. ولی معلومات بیشتر هنوز بدست نیامده و قضیه به محکمه راجع نشده است.

رضوان مراد رئیس دفتر مطبوعاتی و ارتباط عامۀ معاون اول ریاست جمهوری

رضوان مراد رئیس دفتر مطبوعاتی و ارتباط عامۀ معاون اول ریاست جمهوری در صحبت روز شنبه با رادیو آزادی ادعا کرد که طالبان طبق توافق‌نامه خود با امریکا از حملات بزرگ در شهرها اجتناب می‌کنند و در عوض به قتل‌های هدفمند رو آورده اند. او استخبارات پاکستان را به سازماندهی این حملات متهم کرده گفت که شبکۀ حقانی و داعش نیز در این حملات دست دارند: "تقریبا یکصد و هشتاد تا یک صد نود گروه دو یا سه نفری به همه شهرهای افغانستان خصوصاً به کابل داخل شده اند. هدف چیست ؟ هدف این است که طالبان که حملات انتحاری می‌کردند، حملات موتربمب انجام دهند، در راه‌ها و کوچه‌ها مثلاً حملات گروهی مانند آنکه شبکه حقانی می‌کرد انجام دهند."

آقای مراد افزود که طالبان سعی می‌کنند پیش از مشارکت در قدرت فعالان مدنی و خبرنگاران را خاموش و آزادی بیان را محدود سازند.

اما طالبان این ادعا را رد می‌کنند.

ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان در صحبت با رادیو آزادی گفت قتل‌های هدفمند برای بدنام ساختن طالبان انجام می‌شود: "ما معلومات دقیق داریم که در ریاست چهل استخبارات یک قوای خاص تشکیل شده برای چنین کار‌ها که افراد ملکی را هدف قرار دهند و سپس مجاهدین را متهم سازند به رسانه‌ها ضربه وارد کنند و مجاهدین را متهم کنند و فعالان مدنی را از صحنه دور سازند."

ذبیح‌الله مجاهد می‌افزاید مشکلاتی که با برخی رسانه‌ها در گذشته داشتند اکنون حل شده و کدام مشکل با آن‌ها ندارند.

او می‌گوید طالبان اهمیت آزادی بیان برای جامعه را درک می‌کنند و هیچگاه طرفدار اختناق و خفه ساختن صدای مردم نیستند.

دولت وزیری جنرال متقاعد و کارشناس مسائل نظامی و امنیتی

اما دولت وزیری جنرال متقاعد و کارشناس مسائل نظامی و امنیتی به این باور است که قتل‌های هدفمند بخصوص کشتن خبرنگاران و فعالان مدنی برای تبلیغات جهت وارد کردن فشار بر دولت انجام می‌شود. او می‌افزاید که امکان دارد طالبان، داعش یا گروهای مافیا و قاچاق مواد مخدر در چنین قتل‌ها دست داشته باشند ولی طالبان بستر چنین حملات را مهیا ساخته اند: "اگر طالبان می‌گویند که در این {قتل ها} دست نداریم، آتش‌بس را اعلان کنند تا مردم بفهمند که طالبان در این قتل‌ها دست ندارند و مسئول دگر گروه‌های تروریستی اند."

جاوید کوهستانی کارشناس مسائل امنیتی

اما جاوید کوهستانی کارشناس مسائل امنیتی در کابل به این باور است که رها ساختن برخی از زندانیان حرفه‌ای طالبان ضمن توافق‌نامه قطر در این اواخر که در فعالیت‌های شهری دست داشتند یکی از عوامل افزایش حملات بمب‌های مقناطیسی و قتل‌های هدفمند می‌باشد.

او می‌گوید که اختلافات ذات البینی و رقابت‌ها نیز می‌تواند در چنین واقعات نقش داشته باشد: "چنین وضعیت‌ها گاهی صورت می‌گیرد که افراد اختلافات ذات‌البینی، رقابت‌های محلی و منطقه‌ای، رقابت‌های سیاسی و سایر قضایا پای خود را داشته باشد که افراد کوشش کنند انتقام جویی کنند و الزام به گروه‌های تروریستی برگردد. یا به نحوی گروه‌های تروریستی را استخدام کنند به اهداف شخصی در بدل پول."

اگر چه آقای کوهستانی می‌گوید که حملات بمب‌های مقناطیسی و قتل‌های هدفمند به یک زورآزمایی تبدیل شده ولی این دشوار است دقیقاً مشخص شود که کدام اطراف در این حملات عملاً دست دارند؟ طالبان، گروه‌های مافیایی، رقیبان سیاسی، استخبارات خارجی یا تخریب کنندگان پروسۀ صلح ؟

فعالیت خبرنگاران مستقل و دسترسی به اطلاعات دقیق دشوار شده است. کابل روز شنبه هم شاهد حداقل سه انفجار بمب‌های مقناطیسی بود که در نتیجه به گفتۀ پولیس پایتخت چهار تن به شمول دو پولیس کشته و دو پولیس دگر و یک غیرنظامی زخمی شدند.