امریکا و روسیه امروز جمعه از یک توافق‌نامۀ مهم کنترول اسلحۀ اتمی که در دوران جنگ سرد میان مسکو و واشنگتن امضا شده بود خارج می‌شوند.
این توافق‌نامۀ ۳۱ ساله که راکت‌های اتمی بُرد متوسط را محدود ساخته بود با خارج شدن امریکا و روسیه ازآن امروز فسخ می‌شود.
مسکو و واشنگتن طبق مفاد این توافق‌نامه اجازه نداشتند که راکت‌های دارای امکانات اتمی با بُرد ۵۰۰ تا ۵۰۰۰ کیلومتر را جابجا سازند یا انکشاف دهند.
این توافق‌نامه دو جانبه که با مختصر "آی ان اف" یا نیروهای اتمی بُرد متوسط معروف است در سال ۱۹۸۸ میان رهبران وقت اتحاد شوروی و امریکا میخائیل گرباچوف و رونالد ریگن امضا شده بود.
انتقاد کنندگان هشدار می‌دهند که با خروج امریکا و روسیه از این توافق‌نامه یک رقابت جدید اسلحه میان دو کشور آغاز خواهد شد.
آنتونیو گوترش سر منشی ملل متحد روز پنج‌شنبه گفت که جهان با ناکام شدن این توافق‌نامه یک وسیله خیلی با ارزش توقف جنگ اتمی را از دست خواهد داد.
وی افزود: "اصطکاک فزاینده میان دو اقتصاد بزرگ جهان مرا نگران ساخته است. ما باید از درس‌های جنگ سرد عبرت بگیریم و از جنگ سرد جدید اجتناب ورزیم."
بر علاوه توافق‌نامه "آی ان اف" یک توافق‌نامه دیگر میان واشنگتن و مسکو به عنوان نیوستارت در سال ۲۰۱۱ به اجرا گذاشته شد.
اگر روسیه و امریکا در بارۀ تمدید نیوستارت تصمیم نگیرند این موافقتنامه نیز در سال ۲۰۲۱ از فسخ می‌شود.
امریکا و پیمان ناتو ادعا می‌کنند که روسیه با ساختن سیستم‌های جدید اسلحه خصوصاً سیستم‌های راکتی،" ۹ام ۷۲۹ یا اس اس سی -۸" توافق‌نامه نیوستارت را نقض کرده‌است.
ناتو می‌گوید این راکت‌ها برد ۱۵۰۰ کیلومتر دارند ولی مسکو می‌گوید بُرد آن تا ۵۰۰ کیلومتر بیشتر نیست و به نوبۀ خود امریکا را به نقض توافق‌نامه متهم می‌کند.
میخائیل گرباچوف رهبر ۸۸ ساله اتحاد شوروی سابق به آژانس خبر رسانی انترفکس گفته است خروج واشنگتن از "آی ان اف" سیاست جهان را با یک آیندۀ غیر قابل پیش‌بینی روبرو خواهد ساخت.
دونالد ترمپ رئیس جمهور امریکا در ماه فبروری سال‌جاری اعلان کرد که واشنگتن بتاریخ دوم ماه اگست از توافق‌نامه "آی ان اف" خارج می‌شود.
او پیشنهاد کرد که چین در هر گونه مذاکرات اتمی در آینده باید سهم گیرد.
روسیه هم در ماه مارچ گذشته اعلان کرد که رئیس جمهور ویلادیمیر پوتین برای خارج شدن از توافق‌نامه یک فرمان را امضا کرد.
ماریا زخارووا، سخنگوی وزارت خارجۀ روسیه روز پنج‌شنبه ادعا کرد که مقامات امریکایی برای گفتگو در بارۀ مسائل مربوط به "آی ان اف" تلاش نمی‌کنند.
