رئیس هیئت مذاکره کنندۀ صلحِ حکومت افغانستان میگوید، دستاوردهای چندین ساله در این کشور باید حفظ شود.
محمد معصوم ستانکزی میافزاید، مردم افغانستان نظام جمهوری را پذیرفته اند و این نظام باید پایدار بماند.
از آقای ستانکزی پرسیدیم که خط سرخ آنها در گفتوگوهای صلح با طالبان چیست؟
این است بخشی از پاسخ او: "مسئله عمدۀ خط سرخ منافع ملی افغانستان، خواست مردم افغانستان، و چیزی که افغانستان را به یک هدف واحدی که مورد قبول همۀ مردم افغانستان باشد برساند. این هدف واحد چی است؟ همۀ افغانها میخواهند که افغانستان واحد، متحد داشته باشند. افغانستانی که هم با خود و هم با کشورهای همسایه و منطقه در صلح زندگی کرده بتواند، مردم سالاری و حاکمیت مردم در آن حاکم باشد. یک نظام جمهوریت مردم سالار اسلامی را در افغانستان قبول کردیم و باید حفظ شود. و در عین زمان، ما چرا باید سر کارهای خوبی که انجام شده، انکشاف و تعلیم و تربیۀ که به وجود آمده، نهادهای که جور شده اند، خط بکشیم و یک چیز نو بسازیم؟"
پس از امضای موافقتنامۀ ایالات متحده و طالبان برای آوردن صلح در افغانستان در ماه فبروری، به کار نرفتن کلمۀ جمهوری در آن توجه فعالان و سیاستمداران را جلب کرد.
در این موافقتنامه، از طالبان بهعنوان "امارت اسلامی افغانستان" یاد شده، اما در ادامه آمده که امریکا آن را بهحیث یک دولت نه، بلکه به مثابۀ طالبان میشناسد.
یک منبع نزدیک به دفتر سیاسی طالبان در قطر که به خاطر حساسیت موضوع خواست نامش در گزارش ذکر نشود، دیشب به رادیو آزادی گفت، مطابق اجندای مذاکرات در مورد جمهوریت، آموزش، آزادی بیان و دیگر حقوق مدنی در چوکات اسلام، بحث شده میتواند.
این گروه در گذشته گفته است، بهعنوان بخشی از هرگونه معاملۀ صلح با حکومت افغانستان، خواستار تعدیلات در قانون اساسی این کشور خواهد شد.
گروه طالبان که خود را بیشتر نیروی میانهرو معرفی میکند، تعهد سپرده است که دنبال انحصار قدرت نیست.
رئیس هیئت مذاکره کنندۀ صلحِ حکومت افغانستان میگوید، احتمال میرود مذاکرات بین افغانها به اشتراک نمایندههای طالبان در روزهای نزدیک آغاز شود: "شما میدانید که مذاکرات اصول خود را دارد که هر دوطرف باید به آن متعهد باشند. فکر میکنم که خواست مردم افغانستان یک مسئولیت مشترک است که هر دو طرف باید به آن احترام کنند و برای حفظ این احترام امیدوارم که دو طرف متعهد باشند که خشونت و خونریزی {متوقف شود} یک افغان مسلمان بیش از این رنج نبرد و خونش نریزد."
منبع نزدیک به دفتر سیاسی طالبان در قطر دیشب به رادیو آزادی گفت، آتشبس بخشی از اجندای مذاکرات بین افغانها خواهد بود، به این معنی که طالبان پیش از این مذاکرات آتشبس نمیکنند.
مقامهای افغان گفته اند، دور اول مذاکرات بین افغانها در قطر برگزار خواهد شد.
با گرم شدن بحث مذاکره با طالبان، نگرانیها در مورد آیندۀ ارزشهای دموکراتیک به ویژه حقوق زنان نیز افزایش یافته.
شماری از فعالان حقوق زن از جمله ملالی شینواری میگویند، باید تضمین داده شود که در صورت شامل شدن احتمالی طالبان در ساختار سیاسی، این ارزشها از دست نمیروند.
پس از سقوط رژیم طالبان در سال ۲۰۰۱، میلیونها دختر به مکتب رفتند، دَرهای ادارههای دولتی و خصوصی به روی زنان گشوده شد و دهها زن بهعنوان وزیر و وکیل کار کردهاند، اما اکنون برخی از مردم به ویژه زنان نگران اند که مبادا با بازگشت احتمالی طالبان به قدرت فرصتهای که زیر چتر مردمسالاری فراهم شده، برباد رود.