ایران پذیرفت که به سازمان بین‌المللی انرژی اتمی اجازه می‌دهد به دو تأسیسات مشکوک این کشور دسترسی داشته باشد.
این خبر روز چهارشنبه (۲۶ اگست) از سوی ایران و سازمان بین‌المللی انرژی اتمی هنگام بازدید رافایل گروسی رئیس این سازمان از تهران اعلان شد.
اعلامیۀ مشترک آقای گروسی و علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفت، ایران به سازمان بین‌المللی انرژی اتمی داوطلبانه اجازه می‌دهد تا از این دو محل مشکوک بازرسی کند و تسهیلات لازم را در راستای تصدیق برنامۀ اتمی ایران در چوکات پروتوکول‌های این سازمان و به اساس اعتماد و افزایش همکاری دو جانبه فراهم می‌کند.
به اساس این توافق، ایران به سازمان بین‌المللی انرژی اتمی اجازه می‌دهد که به این دو محل یکی در شهر ضای ولایت اصفهان و دیگری در حومۀ تهران دسترسی داشته باشد.
اگرچه اعلامیه گفت که تاریخ این تفتیش مشخص شده، ولی نگفت که چه زمانی صورت می‌گیرد؟
آقای گروسی که هشت ماه پیش رئیس سازمان بین‌المللی انرژی اتمی گماشته شد، این اولین مسافرت وی در این سمت به تهران می‌باشد.
او با رئیس جمهور حسن روحانی، محمد جواد ظریف وزیر خارجه، علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و دیگر مقام‌های این کشور ملاقات‌های داشت.
مسافرت آقای گروسی به ایران در حالی صورت گرفت که روابط تهران و سازمان بین‌المللی انرژی اتمی به‌خاطر عدم دسترسی این سازمان به این تأسیسات مشکوک به بن بست مواجه شده بود.
گمان می‌رود در این دو محل فعالیت‌های اتمی اعلام نشدۀ در سال‌های ۲،۰۰۰ صورت گرفته است.
سازمان بین‌المللی انرژی اتمی با صدور یک قطعنامه نادری در ماه جون گذشته از ایران خواستار همکاری کامل و بدون تأخیر به شمول دسترسی به این دو محل شد.
رافایل گروسی رئیس سازمان آن زمان ایران را متهم کرد که از مدت شش ماه به این‌سو دسترسی به این محل‌ها را نمی پذیرد و گفت که تقریباً یک سال می‌شود که ایران در بارۀ سؤال‌های سازمان به ارتباط مواد و فعالیت‌های اتمی اعلام نشده طفره می‌رود.
اما ایران استدلال کرد که تفتیش این تأسیسات از سوی سازمان بین‌المللی انرژی کدام اساس قانونی ندارد.
توافق کنونی میان ایران و سازمان بین‌المللی انرژی اتمی در حالی صورت می‌گیرد که واشنگتن هفته گذشته بر شورای امنیت ملل‌متحد فشار وارد کرد تا تحریم‌های بین‌المللی را که به اساس توافق‌نامه اتمی سال ۲۰۱۵ میان ایران و شش قدرت جهان از این کشور دور شد، دوباره احیا کند.
امریکا در سال ۲۰۱۸ این توافق‌نامه را ترک گفت و تحریم‌های خود بر ایران را از سر گرفت.
مایک پومپیو وزیر خارجۀ امریکا هفته گذشته میکانیزم از سرگیری تحریم‌های ملل‌متحد بر ایران را به دلیل نقض این توافق‌نامه از سوی تهران رسماً فعال کرد.
ولی این اقدام امریکا با مخالفت در شورای امنیت روبه‌رو است. حق امریکا در اتخاذ چنین اقدامی‌که خود از توافق‌نامه خارج شده از سوی دیگر کشورهای عضو شورا مورد سؤال است.
ولی امریکا ادعا می‌کند که باز هم چون یک "سهم گیرنده" در این توافق‌نامه باقیست و در قطعنامۀ ملل‌متحد که توافق‌نامه را تصویب کرد، نقش و جایگاه امریکا چنین درج شده‌است.
