اسماعیل رضایی در کنار جاده خاکی شهر فیروزکوه مرکز ولایت غور کفاشی میکند، سر و رویش پر از خاک شده.
این جوان ۲۷ ساله پس از فراغت از موسسه تحصیلات عالی غور دو سال میشود در اینجا کفاشی میکند.
رضایی آرزو داشت روزی بتواند با تحصیل کردن زندگی راحتی را به خود و خانوادۀ ۱۲ نفریاش بسازد.
او میگوید بارها برای گرفتن وظیفه درخواست داده، اما به دلیل نداشتن سابقه کاری در مرحله اول انتخاب نشده.
رضایی گرفتن وظیفه در نهادهای دولتی را شبیه گذشتن از هفت خوان رستم میداند: " کسهای را میخواهند که کنارشان بیآیند که واسطه قوی داشته باشد، پشت لیاقت نمیگردند."
رضایی در میان ۲۵ عضو خانوادههای خود و کاکایش تنها فرد با سواد است.
عبدالقادر کاکای او نیز کفاش است. او میگوید آرزو داشت برادر زادهاش پس از تحصیل در یکی از ادارات دولتی به کار گماشته شود: "ما آرزو داشتیم که پسرما از حکومت معاش داشته باشد بخاطریکه مشکل اقتصادی است، از حکومت معاش بگیریم و استفاده بکنیم."
مانند اسماعیل رضایی، دهها جوان تحصیل کرده دیگر در این شهر نزدیک با یک میلیون نفوس، کار شاقه میکنند.
شمار زیادی از آنها ادعا میکنند که علت گماشته نشدن شان در ادارات دولتی، فساد در سیستم امتحانات و استخدام است.
صمیم سادات چهار سال میشود از پوهنزی ادبیات دری پوهنتون هرات فارغ شده.
او اکنون بیکار است: "ما از دولت میخواهیم که همین پروسه امتحانات را شفاف برگزار کند، مردم های که واسطه و وسیله ندارند، مشکلات آنها را در نظر بگیرد."
اما مقامها فساد در روند امتحانات را رد میکنند.
زلمی کریمی سخنگو والی غور گفت: "پروسه امتحان بستهای سه و چهار کمپیوتری شده، خوشبختانه هیچ نوع واسطه و واسطه بازی صورت گرفته نمیتواند."
یکی از انتقادهای جوانان این است، تا سابقه کاری نداشته باشند شامل امتحان شده نمیتوانند.
اما مقامها میگویند در قوانین خدمات ملکی مادههای سختگیرانه وضع شده.
محمد نسیم منصور سرپرست کمیسیون اصلاحات اداری و خدمات ملکی غور میگوید: "قانون خدمات ملکی در ماده ۷ و ۸ صریحاً شرایط استخدام را بیان کرده، معمولاً بستهای ۳ و ۴ باید تجره کاری باشد که آنها بستهای ۲ سال و بستهای ۴ یکسال و گاهی هم در بستهای مسلکی پنج سال هم سابقه کاری نیاز است."
سکتور خصوصی در غور فعالیت ندارد، مسئولان میگویند تنها حکومت نمیتواند برای هزاران جوان در سکتور دولتی زمینه کار را فراهم کند.
به گفته مقامهای محلی غور، هم اکنون به دلیل نبود زمینه کاری، صدها جوان کشور را ترک کرده اند.
در این میان همهگیری ویروس کرونا نیز بیتاثیر نبوده و سبب شده تا دهها جوانی که قبلاً کار داشتند، بیکار شوند.
اسماعیل رضایی و هزاران جوان دیگر در غور آرزو دارند تا گفتوگوهای صلح میان دولت افغانستان و گروه طالبان منتج به پایان جنگ و افزایش فعالیتهای اقتصادی شود تا آنها بتوانند یا در ادارات دولتی و یا هم در سکتور خصوصی به کار گماشته شوند.